Bolesne miesiączki – skąd się biorą i jak im zapobiegać?

Biorąc pod uwagę krótki czas kobiecego cyklu i fakt, że kilka dni w miesiącu to dla nich okres wyjęty z życia, kłopoty z bolesnymi miesiączkami stają się wręcz problemem cywilizacyjnym. Jak złagodzić ból miesiączkowy i kiedy konieczna jest wizyta u specjalisty?

Choć miesiączkuje każda dorosła i zdrowa kobieta, wciąż dla ogromnej ilości z nich comiesięczne krwawienie jest dużym problemem. Towarzyszy mu bowiem tak silny ból, że nie są w stanie normalnie funkcjonować. A oprócz bólu brzucha często towarzyszy temu bardzo obniżony nastrój, rozdrażnienie, silne bóle i zawroty głowy, migrena, osłabienie, a przy dużym krwawieniu – nawet omdlenia!

1. Bolesne miesiączki u młodych dziewczyn– skąd się biorą?

Ponadprzeciętnie bolesne miesiączki to rodzaj zaburzeń cyklu miesiączkowego – niezwykle powszechnych wśród kobiet w zachodnich społeczeństwach.

Zaburzenia te możemy podzielić na pierwotne i wtórne. Przyczyny pierwotnych dotyczą naturalnych procesów fizjologicznych związanych z cyklem menstruacyjnym, zaś wtórne wynikają z towarzyszących schorzeń i zaburzeń. Najczęściej związane są z problemami dotyczącymi układu rozrodczego lub hormonalnego.

Mimo to, zjawisko bolesnych miesiączek u kobiet zupełnie zdrowych jest znaczące. Najprawdopodobniej dotyka aż 40 proc. kobiet. Skąd się bierze? Naukowcy wyróżniają co najmniej kilka powodów: nieodpowiedni tryb życia, źle zbilansowana dieta, niewielka aktywność fizyczna, czy ciągły stres. To są właśnie te problemy, z którymi borykają się mieszkanki wysoko rozwiniętych społeczeństw.

Z drugiej strony – bóle miesiączkowe to coś, co obniża jakość funkcjonowania, a więc przeszkadza również w regularnym spożywaniu posiłków czy podejmowaniu aktywności, a także powoduje stres. Można więc łatwo zauważyć, że to błędne koło bólu i bezsilności, którą wywołuje niemożność życia na pełnych obrotach przez aż kilka dni w miesiącu.

2. Endometrioza – czy może wywoływać bolesne miesiączki u nastolatek?

Jedną z wtórnych przyczyn bolesnego miesiączkowania może być endometrioza. Szacuje się, że występuje u około 5-10 proc. kobiet w wieku rozrodczym. Wiąże się nie tylko z bolesnymi miesiączkami, ale również z niepłodnością lub utrudnionym zajściem w ciążę.

Najczęściej rozpoznawana jest u kobiet między 25. a 34. rokiem życia, jednak coraz częściej diagnozuje się ją nawet u młodych dziewcząt. Endometrioza to też częsta przyczyna dyspareunii, czyli bólu podczas stosunku seksualnego.

W leczeniu endometriozy niekiedy stosuje się leczenie zabiegowe, zwłaszcza gdy staje się przyczyną niepłodności. Jednak w przypadku, gdy jej głównym objawem są bolesne miesiączki, najczęściej lekarz zleca farmakoterapię. Najczęściej stosuje się leki estrogenowo-progesteronowe (często w formie doustnych tabletek antykoncepcyjnych), standardowe leki przeciwzapalne lub konkretne preparaty hormonalne.

W zależności od przypadku, pomagają one pacjentce ograniczyć dyskomfort związany z bolesnymi i obfitymi miesiączkami oraz silnym bólem brzucha w trakcie krwawienia.

3. ZBM – jak wygląda?

Jednak bolesne miesiączki mogą zdezorganizować życie także wielu zdrowym kobietom. Jeśli nie pojawiają się żadne konkretne przyczyny potężnego bólu i dyskomfortu w trakcie menstruacji, lekarze przeważnie diagnozują PBM – pierwotne bolesne miesiączkowanie.

Znane jest również pod nazwą ZBM, czyli zespół bolesnego miesiączkowania. Nie znamy dokładnej przyczyny mechanizmu wywołującego te dolegliwości, niemniej za poważny czynnik uważany jest wymieniony wcześniej stres.

Po czym poznać, że możemy borykać się z ZBM? Dolegliwości pojawiają się na ogół na kilka godzin przed rozpoczęciem krwawienia. Najczęstszym objawem jest ból brzucha, jednak pojawiają się też symptomy ze strony układów sercowo-naczyniowego, pokarmowego i neurowegetatywnego. Bóle mają charakter skurczowy, często promieniują do ud lub do kręgosłupa. Inne częste objawy to:

• bóle kolkowe;
• bóle głowy;
• nudności;
• wymioty,
• uczucie ogólnego rozbicia,
• biegunka,
• zaburzenia równowagi
• labilność nastroju.

ZBM często poprzedzony jest zespołem napięcia przedmiesiączkowego, zwanym jako PMS. Jego najczęstsze symptomy to ból, obrzęk i stwardnienie piersi oraz nadpobudliwość lub stany depresyjne. Więcej o pierwotnych bolesnych miesiączkach u młodych dziewczyn i kobiet.

4. Sposoby na bóle miesiączkowe – jak sobie radzić z dyskomfortem?

Niektóre kobiety przekonane są, że silne bóle miesiączkowe to "uroda organizmu". Nie jest to prawdą.

Choć prawie żadna kobieta nie czuje się w czasie miesiączki komfortowo, to silny ból, uniemożliwiający codzienne funkcjonowanie, jest podstawą do wizyty u specjalisty i wdrożenia leczenia. Przede wszystkim, należy ustalić przyczynę bolesnych miesiączek.

Specjaliści szacują, że pierwsze objawy ZBM pojawiają się przeważnie między 20. a 25. rokiem życia u kobiet mających regularne cykle – przy późniejszym początku warto sprawdzić, czy nie jest to objaw towarzyszący innego schorzenia.

Jednak nawet jeśli podłoże nie tkwi w żadnej poważnej chorobie, bolesne miesiączki powinnyśmy leczyć. Popularną metodą zmniejszania bólu jest farmakoterapia w postaci doustnych tabletek antykoncepcyjnych.

Podobnie jak w przypadku endometriozy, zalecane są też indywidualnie dobrane leki hormonalne i leki przeciwbólowe, a także fizjoterapia okolic miednicy. Ginekolog po rozmowie z pacjentką ustala najbardziej efektywny plan działania w oparciu o metody niwelujące najbardziej dokuczliwe objawy.

5. Domowe sposoby na bóle miesiączkowe – co pomoże?

Istnieją również domowe sposoby na bóle miesiączkowe, które mogą złagodzić te dolegliwości i wspomóc skutecznie terapię zaleconą przez lekarza. Podstawą jest zapewnienie sobie w miarę możliwości czasu na regenerację i odpoczynek. Tym samym, niwelujemy najważniejszy czynnik ZBM, czyli stres.

Niezwykle pomocne są joga, medytacja lub inne lubiane przez nas formy wyciszenia się – na przykład chwila z książką, z kubkiem herbaty czy masaż. Warto postawić również na ciepły kompres na brzuch lub ciepłą, aromatyczną kąpiel (ale nie gorącą – może nasilać krwawienie).

Biorąc pod uwagę, że dieta również wpływa na pojawienie się i nasilenie bólu miesiączkowego, z pewnością powinnyśmy zwrócić na nią większą uwagę. Według specjalistów sól, cukier, czarna herbata i kawa mogą zwiększyć ból w czasie miesiączki. Dlatego przed i w trakcie krwawienia warto ograniczyć ich spożycie, a w zamian postawić na źródła wapnia, potasu, magnezu i nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Pomocne będą również zioła – na przykład napary z rumianku. Każda z nas powinna dodatkowo obserwować swój organizm i sprawdzać co przynosi jej ulgę w przypadku bólu miesiączkowego – nasze ciało często dobrze wie, co mu pomaga. Zaopiekuj się nim, gdy pojawia się ból, a na pewno ci się odwdzięczy.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Materiał sponsorowany