Gruczoł mlekowy człowieka. Czym jest, jakie pełni funkcje?
Gruczoł mlekowy człowieka to największy gruczoł skórny występujący u ssaków, jeden z parzystych narządów. Rozwija się u kobiet w czasie dojrzewania. Dzięki niemu matki mogą wykarmić swoje dzieci produkowanym przez siebie mlekiem. Jaka jest budowa gruczołu mlekowego i jakie spełnia funkcje?
1. Czym jest gruczoł mlekowy człowieka?
Gruczoł mlekowy jest parzystą strukturą, która odpowiada za wydzielanie pokarmu u ssaków, w tym również ludzi. Umożliwia karmienie potomstwa mlekiem, które zawiera wszelkie składniki odżywcze, niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka.
Gruczoły mlekowe (piersi) w pełni rozwinęły się jedynie u osobników żeńskich. Zdaniem naukowców wykształciły się one z gruczołów potowych. Rozmieszczone są symetrycznie względem siebie, znajdują się na wysokości pomiędzy III a VII żebrem.
U mężczyzn gruczoł ten pozostaje w postaci zredukowanej, w wyniku braku stymulacji estrogenami oraz działania testosteronu, u kobiet zaś rozwija się intensywnie w czasie pokwitania pod wpływem estrogenów. W okresie tym następuje szybki przyrost jego masy, głównie jako efekt wzrostu ilości tkanki tłuszczowej.
Maksymalny rozwój gruczołu mlekowego ma miejsce pod koniec ciąży i w czasie karmienia piersią. Po zakończeniu laktacji cześć wydzielnicza gruczołu zanika.
2. Jak zbudowany jest gruczoł mlekowy człowieka?
Gruczoł mlekowy zbudowany jest z:
- tkanki łącznej;
- tkanki gruczołowej;
- tkanki tłuszczowej;
- sieci nerwów;
- sieci naczyń krwionośnych i limfatycznych;
- przewodów mlecznych;
- sutka;
- brodawki sutkowej;
- otoczki brodawkowej;
- płaciku gruczołu sutkowego.
3. Jakie są funkcje gruczołu mlekowego człowieka?
Najważniejszą funkcją gruczoły mlekowego jest produkcja pokarmu i karmienie potomstwa, w związku z tym ważnym elementem tego gruczołu są przewody mleczne, które tuż obok ujścia do brodawki sutkowej rozszerzają się, tworząc zatokę mleczną. Przewodami tymi wypływa pokarm, którym kobieta karmi swoje dziecko.
Dzieje się tak wskutek działania hormonów (m.in. prolaktyny i oksytocyny), pod których wpływem pod koniec ciąży lub tuż po porodzie pojawia się pokarm. Następnie jest on wysysany z piersi przez noworodka i stanowi dla niego najlepiej przyswajalne oraz najbardziej wartościowe pożywienie.
Poza produkcją pokarmu gruczoły mlekowe są również atrybutem kobiecym i pełnią znaczącą funkcję w intymnym życiu płci żeńskiej. Piersi mają także związek z poczuciem atrakcyjności wielu kobiet.
