Karmienie piersią a antykoncepcja

Jeszcze niedawno pokutowało przeświadczenie, że karmienie piersią skutecznie chroni przed kolejną ciążą. Dzisiaj już wiemy, że tak nie jest. Istnieje jednak wiele metod skutecznej antykoncepcji, po które mogą sięgać matki karmiące. Powrót do pełnej płodności po porodzie uzależniony jest od wielu czynników. U niektórych mam pierwsza miesiączka po narodzinach dziecka pojawia się już w chwili zakończenia połogu. Dzieje się tak zwłaszcza u tych mam, które nie karmią piersią.

Gdy laktacja utrzymywana jest na stałym poziomie, okres może pojawić się nieco później. Za taki stan rzeczy odpowiada prolaktyna – hormon, dzięki któremu produkowane jest mleko w gruczołach piersiowych matki. Prolaktyna hamuje ponadto pracę jajników. W czasie karmienia piersią nie wolno stosować dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej. Estrogeny w nich zawarte przenikają do pokarmu kobiecego, a ich działanie na organizm dziecka nie jest do końca znane. Wiadomo natomiast, że wątroba i nerki maluszka nie są jeszcze w stanie metabolizować większości leków.

1. Antykoncepcja hormonalna dla kobiet karmiących piersią

W pełni bezpieczna dla dziecka, a przy tym skuteczna, jest pigułka „mini”, która zawiera tylko jeden składnik – progestagen. Jak działa? Otóż zwiększa on gęstość śluzu szyjkowego, co w znacznym stopniu utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej.

Jednoskładnikową pigułkę antykoncepcyjną przyjmuje się codziennie o tej samej porze bez siedmiodniowej przerwy. Jeśli kobieta któregoś dnia nie weźmie tabletki, przez tydzień powinna stosować wtedy dodatkowe zabezpieczenie.

Przyjmowanie hormonalnej antykoncepcji można rozpocząć 3 tygodnie po porodzie. Wady jednoskładnikowej antykoncepcji hormonalnej to m.in.:

• zaburzenia cyklu;

• przetłuszczanie się włosów;

• obniżenie libido;

• przyrost masy ciała.

Są to jednak objawy niepożądane, które pojawiają się tylko u niektórych kobiet. Odpowiednio dobrany preparat nie powinien wpłynąć na urodę i samopoczucie kobiety.

2. Iniekcje progestagenowe

To kolejny sposób antykoncepcji, po który sięgnąć mogą kobiety karmiące piersią. Polega on na hamowaniu owulacji poprzez zastosowanie domięśniowych zastrzyków, które wykonuje się raz na 3 miesiące (w tym okresie kobieta nie miesiączkuje). Powrót do płodności po zastosowaniu iniekcji progestagenowych jest bardzo powolny.

3. Wkładka wewnątrzmaciczna

Ten środek antykoncepcyjny określany jest również mianem spirali. Ginekolog umieszcza ją w jamie macicy na 3-5 lat, a jej działanie polega na utrudnianiu komórce jajowej zagnieżdżenie się. Jony miedzi, jakie zawarte są we wkładce, działają toksycznie na plemniki i niszczą zapłodnioną komórkę jajową. Część wkładek dodatkowo zawiera hormon, który zagęszcza śluz szyjkowy, uniemożliwiając tym samym plemnikom dotarcie do komórki jajowej.

Wady wkładki wewnątrzmacicznej związane są przede wszystkim z ryzykiem:

• zapalenia przydatków (to z kolei może skutkować późniejszą niepłodnością);

• ciąży pozamacicznej;

• wypadnięcia lub przemieszczenia się wkładki;

• przebicia macicy.

Kobiety karmiące piersią mogą również stosować prezerwatywę – metodę antykoncepcyjną obarczoną najmniejszą liczbą działań niepożądanych. Wybór odpowiedniej metody antykoncepcji dla kobiet karmiących jest bardzo istotny. Należy zwracać uwagę na jej skuteczność, jak również na bezpieczeństwo dziecka.