Najczęstsze przyczyny biegunki u dziecka
Wiadomo, że biegunka u dziecka może pojawić się w zupełnie niespodziewanym momencie. Nigdy jednak nie należy jej lekceważyć. Rozwolnienie u niemowlaka to zmora każdego rodzica, gdyż dotyka niemal wszystkie maluchy. Przyczyny biegunek u dzieci mogą być różne. Mogą być spowodowane przez klasyczną niestrawność, zatrucie pokarmowe, zakażenie bakteryjne lub pasożytnicze, a nawet przez wirusy.
1. Biegunka u dzieci – przyczyny
Biegunka jest reakcją obronną organizmu na atak czynników chorobotwórczych. Może być też spowodowana przez substancje toksyczne, na działanie których zostanie narażone dziecko. Kiedy zwiększa się liczba stolców oddawanych w ciągu 24 godzin i mają one konsystencję płynną, wtedy możemy mówić o biegunce. W przypadku dzieci o biegunce można mówić, kiedy w ciągu dwunastu godzin pojawia się pięć lub więcej stolców mających luźną konsystencję lub zawierających ślady krwi, ropy lub śluzu.
Rozwolnienie u niemowlaka najczęściej wywoływane jest przez bakterie, które oddziałują na błonę śluzową jelit. Jej przyczyną może też być zakażenie wirusowe lub pasożytnicze. Biegunka może pojawić się także jako skutek nietolerancji pokarmowej. Może wynikać także z błędów żywieniowych lub pojawić się po antybiotykoterapii.
Jeśli biegunka u dzieci występuje razem z wymiotami, należy na nią szczególnie uważać. Taka biegunka z wymiotami jest bardzo niebezpieczna, gdyż może w łatwy i szybki sposób doprowadzić do odwodnienia organizmu. Kiedy wraz z luźnymi stolcami pojawiają się wymioty, mogą za to odpowiadać rotawirusy. Wywołują one rotawirusowe zapalenie żołądka i jelit. Czasem, w przypadku zapalenia żołądka i jelit, wygląd kału może przypominać mocz. U dzieci, które skończyły trzeci rok życia, podczas biegunki spowodowanej rotawirusami może pojawiać się ból brzucha.
Zimową porą za pojawienie się biegunki odpowiadają najczęściej wirusy. Przed pojawieniem się biegunki u dziecka może wystąpić gorączka, katar lub kaszel. Spowodowane jest to zakażeniem układu oddechowego. Natomiast w lecie za pojawianie się biegunki najczęściej odpowiedzialne jest zatrucie pokarmowe. Może też spowodować ją zakażenie bakteryjne lub pasożyty. Biegunka u dziecka może wystąpić też w wyniku zatrucia lekarstwami lub substancjami toksycznymi.
Bardzo groźna może być biegunka przewlekła. Trwa ona zazwyczaj dłużej niż dwa tygodnie. W przypadku dzieci powodem pojawiania się biegunki przewlekłej najczęściej jest ostre zapalenie jelit. U dzieci, które nie ukończyły trzeciego roku życia, może ona występować dlatego, że dziecko nie radzi sobie z prawidłowym przeżuwaniem pokarmu. Taka biegunka nazywana jest biegunką małych dzieci. W przypadku wystąpienia biegunki przewlekłej konieczne jest zasięgnięcie porady lekarskiej. Biegunki przewlekłe mogą być spowodowane także przez:
• zespół złego wchłaniania,
• nietolerancję na mleko krowie,
• alergie,
• niewłaściwe karmienie piersią.
2. Biegunka u niemowląt – objawy
O biegunce dziecka, które karmione jest piersią, świadczy zazwyczaj nagłe zwiększenie liczby stolców, pojawienie się w nich dużej ilości śluzu i ogólne pogorszenie samopoczucia malucha. Warto jednak pamiętać, że u dziecka karmionego w sposób naturalny, biegunka pojawia się znacznie rzadziej. Rozwolnienie u niemowlęcia można poznać po tym, że:
• liczba stolców jest znacznie większa i nie pozostaje w związku z ilością spożywanego pokarmu;
• kupa jest rzadka i ma zielonkawe zabarwienie; często stolec ma domieszkę krwi, śluzu lub ropy,;
• kupa ma bardzo nieprzyjemny i intensywny zapach; może on przypominać zgniłe jaja;
• pojawiają się odparzenia pupy i zaczerwienienia w okolicach odbytu dziecka.
Kiedy niemowlak cierpi na biegunkę, niezwykle ważne jest zapobieganie odparzeniom. Stolec ma kwaśny odczyn i dlatego szybko podrażnia skórę niemowlaka. Dlatego po każdym wypróżnieniu należy umyć pupę niemowlaka wodą, osuszyć ją i zastosować odpowiednie kremy i zasypki. Pieluchy powinny być zmieniane bardzo często.
3. Rodzaje biegunek i sposoby ich leczenia
Biegunka może objawiać się na różne sposoby. Wiele zależy od tego, co jest przyczyną, która ją wywołała. Można zatem wyróżnić kilka rodzajów biegunek:
• Biegunka łagodna. Jest to klasyczna niestrawność. Oprócz częstego, luźnego stolca nie występują wymioty ani gorączka. Dziecko czuje się dobrze. W takim przypadku należy na jakiś czas wyeliminować inne pokarmy i karmić dziecko wyłącznie piersią. Jeśli niemowlak karmiony jest butelką, należy zastosować dietę bezmleczną i bezglutenową. Można podawać tarte jabłka, zmiksowane mięso z marchewką, kleiki ryżowe.
• Biegunka średnio ostra. Dziecko często oddaje stolec, jest na dodatek osłabione, płacze, ma zły humor, a jego waga spada. Mogą pojawić się objawy odwodnienia oraz gorączka lub wymioty. Jeśli dziecko karmione jest piersią, nie należy przerywać karmienia. Trzeba skonsultować się z lekarzem, który może zalecić podawanie roztworu gastrolitu. Dziecko, które karmione jest butelką, powinno mieć odstawione na kilka godzin mieszanki mleczne. Można zastosować „dietę wodną”. Po upływie kilku godzin można powoli podawać dziecku kleik ryżowy, zmiksowaną marchew z mięsem, a dopiero w końcowej fazie mleko modyfikowane.
• Biegunka ciężka. Dziecko oddaje bardzo dużo wolnych stolców. Towarzyszą temu uciążliwe gazy i duża ilość śluzu. Pojawiają się intensywne wymioty, dziecko nie odczuwa łaknienia, jest senne i może mieć gorączkę. Pojawiają się wyraźne objawy odwodnienia. Dziecko oddaje mało moczu. Taki stan jest niezwykle groźny i zazwyczaj niezbędne jest nawadnianie kroplówką. Kiedy w wyniku nawadniania kroplówką objawy zaczną ustępować, należy postępować według wskazań lekarza.
• Biegunka toksyczna. Jest to najcięższa postać dolegliwości. Dziecko oddaje dużo wodnistych lub śluzowych stolców. Bardzo często stolec zawiera widoczne ślady krwi. Dziecko jest zamroczone, wymiotuje i ma wysoką gorączkę. W przypadku biegunki toksycznej dziecko powinno znaleźć się niezwłocznie w szpitalu, gdzie zostanie poddane m.in. nawodnieniu przy użyciu kroplówki i będzie odpowiednio leczone.
• Biegunka o podłożu alergicznym. Jest spowodowana zazwyczaj alergią lub nietolerancją pokarmową. W większości przypadków wystarczy usunąć alergen, a dolegliwości ustąpią. W przypadku tego rodzaju biegunki nie występuje gorączka.
Musisz to wiedzieć
Podczas biegunki u dziecka najważniejsze jest to, aby nie dopuścić do jego odwodnienia. Dziecko powinno przyjmować dużo płynów. W niektórych przypadkach, w wyniku gorączki oraz odwodnienia, dziecko musi znaleźć się w szpitalu, gdzie zostanie podana mu kroplówka. Rozwolnienie u niemowlaka może być groźne, dlatego należy zwracać szczególną uwagę już na pierwsze jego objawy. Kiedy się pojawią, można od razu zmienić dziecku dietę i podawać lekkostrawne pożywienie.
Podczas biegunki i bezpośrednio po jej ustąpieniu nie należy podawać niemowlętom soków owocowych, mleka modyfikowanego ani produktów, które zawierają gluten. Można za to podawać zmiksowane zupy jarzynowe, kleik ryżowy. Najlepsze i najskuteczniejsze jest jednak karmienie piersią. W przypadku wystąpienia zaburzeń trawiennych, można podać dziecku probiotyki, które zawierają dobroczynne bakterie. Te bakterie działają w jelitach, gdzie przywracają właściwą mikroflorę.