Rogowacenie mieszkowe - przyczyny, objawy, leczenie
Rogowacenie okołomieszkowe skóry jest często występującym schorzeniem, charakteryzującym się zaczopowaniem ujść mieszków włosowych pogrubiałym naskórkiem. Przypadłość ta zwykle występuje u dzieci, w mniejszym stopniu u osób dorosłych. Czym jest rogowacenie mieszkowe? Co jest przyczyną tego schorzenia? W jaki sposób je leczyć?
1. Czym jest rogowacenie mieszkowe?
Rogowacenie mieszkowe (keratosis pilaris, keratosis follicularis) to zaburzenie wynikające z nieprawidłowego rogowacenia nabłonka mieszków włosowych. Stanowi bardziej problem estetyczny niż medyczny - można powiedzieć, że jest to łagodna jednostka chorobowa, kosmetyczny defekt skóry.
Objawy przypominają "gęsią skórkę" - nieładnie zaczerwienione rogowe czopki zwykle pojawiają się na owłosionych partiach skóry ramion, przedramion, ud lub pośladków.
Zaburzenie to zazwyczaj występuje u dzieci, nastolatków i młodych dorosłych, nieco częściej u kobiet. Rzadko pojawia się u osób w podeszłym wieku, choć może rozwinąć się na każdym etapie życia, niezależnie także od szerokości geograficznej.
Objawy mogą nasilać się w okresie dojrzewania. Warto wiedzieć, że rogowacenie mieszkowe nie jest zaraźliwe.
2. Przyczyny rogowacenia mieszkowego
Rogowacenie mieszkowe to skutek nieprawidłowości, pojawiających się w obrębie mieszków włosowych i naskórka, gdzie nadmiar keratyny blokuje ujścia mieszków włosowych. Nadmierna ilość tego białka gromadzi się w wierzchniej warstwie naskórka oraz gruczołów łojowych i z czasem utlenia się, tworząc zmiany zaskórnikopodobne.
Przez zwiększoną ilość keratyny skóra w szybkim tempie zanieczyszcza się, pory stale się zatykają, pojawia się sucha skóra, nierównomierny koloryt skóry, a także przerosty i zgrubienia.
Schorzenie to występuje u około 75 proc. pacjentów cierpiących na AZS i u połowy osób ze zdrową skórą.
Rogowacenie mieszkowe może być dziedziczne, ale także wynikać z:
- niedoborów witaminy A i C;
- zaburzeń pracy tarczycy;
- zaburzeń hormonalnych (głównie w okresie dojrzewania);
- błędów w pielęgnacji skóry;
- przesuszonej skóry.
3. Objawy rogowacenia mieszkowego
Skóra dotknięta rogowaceniem mieszkowym przypomina tzw. gęsią skórkę. Do objawów może dołączyć także szorstkość skóry - tzw. efekt tarki. Czasem pacjenci skarżą się na swędzenie skóry.
Symptomy zwykle zaostrzają się zimną, choć ich nasilenie może zachodzić również pod wpływem silnych emocji.
Najważniejsze objawy tego schorzenia to:
- grudki - niewielkie wykwity, występujące w skupiskach; młode są niemal niewidoczne, starsze zaś mają zabarwienie ciemnobrunatne lub czerwonawe; umiejscowione są przy ujściach mieszków włosowych;
- sucha skóra - wiąże się to z nadmierną keratonizacją nawarstwień, które tworzą grudki;
- zaczerwienienie - znajduje się w miejscu zmian grudkowych i świadczy o stanie zapalnym; nie zawsze występuje.
4. Leczenie rogowacenia mieszkowego
Leczenie tej przypadłości to przede wszystkim nawilżanie skóry. Konieczna może się okazać wizyta u dermatologa, który zaleci właściwe postępowanie. Warto ponadto:
- zadbać o nawodnienie ciała także od wewnątrz - należy pić odpowiednią ilość wody;
- zrezygnować z długich kąpieli i moczenia skóry;
- stosować emolienty do mycia skóry;
- nie używać produktów, które skórę wysuszają;
- zadbać o właściwie zbilansowaną dietę, bogatą w witaminy i minerały;
- nawilżać skórę kremami i maściami z panthenolem i witaminą A;
- stosować kremy na bazie mocznika (od 5 proc. w przypadku twarzy do 30 proc. na inne części ciała).