Zajęcza warga – charakterystyka, rodzaje rozszczepów, przyczyny, leczenie
Zajęcza warga, inaczej rozszczep wargi i podniebienia, to poważna wrodzona wada rozwojowa, która może doprowadzić do wielu zaburzeń. Rozwiązaniem tych problemów jest jedynie operacja. Zajęcza warga w Polsce dotyka prawie 800 noworodków rocznie.
1. Zajęcza warga – charakterystyka choroby
Zajęcza warga inaczej rozszczep wargi i podniebienia to wrodzona wada rozwojowa. Spowodowana jest złym zespoleniem lub całkowitym brakiem połączenia między częściami formującymi wargę lub podniebienie. Do rozszczepu wargi dochodzi w trakcie rozwoju płodowego między 4 a 7 tygodniem ciąży a do rozszczepu podniebienia między 5 a 12 tygodniem ciąży.
2. Zajęcza warga – rodzaje rozszczepów
Wyróżnić można trzy rodzaje rozszczepów:
- rozszczep wargi,
- rozszczep podniebienia,
- rozszczep wargi i podniebienia.
Rozszczep wargi może być jednostronny, częściowy lub całkowity czyli szczelina rozchodzi się od wargi aż do nosa. Może być także rozszczep obustronny, który zajmuje obie wargi.
W rozszczepie podniebienia wyróżnia się rozszczep kompletny gdzie rozdzielone są podniebienie miękkie i twarde, a nawet wyrostek zębodołowy szczęki oraz rozszczep niekompletny i przerwa wtedy powstaje w sklepieniu jamy ustnej.
Trzeci rozszczep obejmuje jedną lub obie strony wargi, podstawę nosa, dziąsła oraz podniebienie.
3. Zajęcza warga – przyczyny powstawania
Nie można wyróżnić jednej konkretnej przyczyny powstania zajęczej wargi. Przypuszcza się, że do rozwoju zajęczej wargi przyczyniają się czynniki genetyczne oraz czynniki środowiskowe do których można zaliczyć:
- niedobór witamin, np.: kwasu foliowego
- nadmiar witamin, np.: witamina A,
- nadużywanie używek w czasie ciąży,
- promieniowanie jonizujące,
- przechodzenie chorób wirusowych we wczesnej ciąży,
- przechodzenie chorób bakteryjnych we wczesnym etapie ciąży (do 12 tygodnia).
Zdarza się, że zajęcza warga występuje w zespołowych wadach genetycznych takich jak: zespół Pataua czy zespół Edwardsa.
Zobacz także:
4. Zajęcza warga – leczenie
Zajęcza warga to złożone schorzenie, które wymaga leczenia wieloetapowego i może trwać kilka lat. Najwcześniej można wykonać pierwszą operację rozszczepu wargi już w 3 miesiącu życia dziecka. Podczas operacji skóra zostaje zaszyta, można także poprawić kształt nosa.
Jeśli chodzi o rozszczep podniebienia, pierwszą operację można wykonać po 4 miesiącu życia dziecka jednak najczęściej czeka się aż dziecko skończy roczek lub dwa latka. Wtedy szczęka górna osiąga prawidłowy wzrost. Operacja polega na wykonaniu nacięcia w tkance śluzowej podniebienia, by móc przyciągnąć do sobie brzegi rozszczepu i je zszyć.
Do czasu aż dziecko nie przejdzie pierwszej operacji karmione jest przez sondę, a następnie przez butelkę z indywidualnie dobranym smoczkiem. Po wykonaniu pierwszej operacji dziecko wymaga dalszego leczenia operacyjnego i dziecko potrzebuje wtedy pomocy: chirurga plastyka, audiologa, stomatologa i ortodonty, psychologa, logopedy.