Zerwanie więzadła krzyżowego u dziecka. Jak pomóc?
Zerwanie więzadła krzyżowego to jeden z urazów, który może dotknąć dziecko podczas uprawiania różnych dyscyplin sportowych. Wypadek może też zdarzyć się w czasie aktywności na lekcji wychowania fizycznego. Przeczytaj, w jaki sposób rehabilituje się staw kolanowy, jak rozpoznać zerwane więzadła w kolanie i kiedy u dziecka wykonuje się zabieg rekonstrukcji ACL.
1. Zerwanie więzadła krzyżowego – objawy
By lepiej zrozumieć istotę tego urazu, warto wiedzieć, jaka jest budowa stawu kolanowego, największego stawu ciała człowieka.
Staw kolanowy składa się z połączenia maziowego (stawu) między kością udową a kością piszczelową oraz połączenia maziowego między rzepką a kością udową. Jest stawem zawiasowym, który pozwala wykonywać ruch zginania i prostowania. Wzmocniony jest więzadłami pobocznymi. Dwa więzadła krzyżowe łączą przylegające końce kości udowej i piszczelowej.
Zerwanie więzadła krzyżowego to jednen z częściej rozpoznawanych urazów tkanek miękkich kolana. Problem dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Niekiedy towarzyszy mu uszkodzenie łękotki przyśrodkowej. W wyniku kontuzji może też dojść do uszkodzenia sąsiednich naczyń i nerwów.
Objawy, które wskazują na zerwane więzadło, to:
- silny ból połączony z charakterystycznym trzaskiem,
- uczucie uciekania kolana,
- trudność w wykonaniu wyprostu,
- obrzęk,
- ból i trudności w zginaniu i prostowaniu kolana,
- nadwrażliwość uciskowa,
- krew w płynie stawowym.
2. Jak sprawdzić, czy więzadło jest zerwane?
Więzadło krzyżowe przednie w przypadku dzieci najczęściej zrywa się w obrębie swoich włókien. Zdarza się też, że dochodzi do oderwania przyczepu więzadła (zwykle do kości piszczelowej).
Oceny uszkodzenia więzadła w kolanie dokonuje chirurg ortopeda. W tym celu może zlecić wykonanie badań obrazowych, zwłaszcza RTG i USG (niekiedy również wykonywany jest rezonans magnetyczny).
3. Naciągnięte więzadła w kolanie. Jak leczyć?
Leczenie urazu stawu kolanowego u dzieci nie jest łatwe choćby dlatego, że najmłodsi mają naturalną potrzebę ruchu. Trudno im więc zaakceptować ograniczenia wynikające z kontuzji, zwłaszcza jeśli dziecko było dotychczas bardzo aktywne i np. trenowało jakiś sport (najczęściej do urazu stawu kolanowego dochodzi podczas gry w koszykówkę i piłkę nożną).
Leczenie zachowawcze w przypadku, gdy zostało naderwane więzadło, wymaga ograniczenia aktywności fizycznej. Trzeba też zaniechać uprawiania sportu, zrezygnować z szybkiego chodzenia, biegania i podskoków.
Lekarz może też zlecić noszenie ortezy zabezpieczającej staw kolanowy przed nadmiernymi przemieszczeniami przednio-tylnymi.
Bardzo duże znaczenie ma rehabilitacja, która powinna poprawić i wzmocnić stabilizację mięśniową, ja też wytworzyć odruch, który pozwoli ochronić kolano przed kolejnym urazem.
Wielu rodziców pyta specjalistów, czy naderwane więzadło się zrasta. Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, gdyż uzależniona jest od rozległości urazu. Jeśli doszło do całkowitego zerwania więzadła, wówczas nie ma możliwości samoistnej regeneracji włókien. A to oznacza, że konieczna jest ich rekonstrukcja.
4. Rekonstrukcja więzadła ACL u dzieci
Jeszcze jakiś czas temu zabieg rekonstrukcji więzadła ACL u dzieci wykonywano w ostateczności, np. gdy uraz zdarzył się kolejny raz. Pokutowało bowiem przekonanie, że zabieg wiąże się ryzykiem uszkodzenia chrząstki wzrostowej, co mogło prowadzić do zaburzeń wzrostowych operowanej kończyny. Operacja wymaga bowiem wywiercenia tuneli w kości piszczelowej i udowej.
Dowiedziono jednak, że zabiegi rekonstrukcyjne w obrębie stawu kolanowego nie powodują zaburzeń wzrostowych i są bezpieczne dla małych pacjentów.
Rozwój artroskopii daje dziś mozliwość wykonania zabiegu znacznie bardziej precyzyjnego. Pozwala też pacjentowi szybciej wrócić do codziennych zajęć i skrócić czas rehabilitacji.
