Cukrzyca – nowa epidemia wśród dzieci
Nietolerancja glukozy, czyli innymi słowy - cukrzyca, jest najszybciej postępującą chorobą w społeczeństwie. Przyczyną nietolerancji glukozy jest prawodopodobnie otyłość.
Organizacja Narodów Zjednoczonych uznała cukrzycę za pierwszą niezakaźną epidemię na świecie. Chociaż chorobę tę kojarzymy głównie z osobami dorosłymi, to coraz częściej dotyka dzieci. Jak szacuje Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna, obecnie na cukrzycę choruje 347 milionów osób, a do 2035 roku będzie ich 592 miliony. Jak ochronić przed tym dziecko?
1. Słodki zabójca
Jeszcze na początku lat 90. zapadalność na cukrzycę dzieci poniżej 15. roku życia wynosiła w Polsce ok. 4 przypadki na 100 tys. osób. Po kilku latach liczba ta wzrosła trzykrotnie! Rośnie zachorowalność zarówno na cukrzycę typu 1 (insulinozależną), jak i typu 2. W Polsce ok. 3 mln ludzi leczy się z powodu cukrzycy, ale szacuje się, że ok. 750 tys. jest nieświadomych choroby.
W 90 proc. przypadków chodzi o cukrzycę typu 2, która jest związana ze spożywaniem kalorycznej, bardzo przetworzonej żywności. Dotąd diagnozowano ją głównie u osób po 40. roku życia, ale coraz częściej choruje młodzież, a nawet małe dzieci.
Podczas zjazdu Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą, amerykańscy eksperci przedstawili szokujący przypadek najmłodszego na świecie pacjenta z cukrzycą. To trzyletnia dziewczynka, która waży 35 kilogramów.
Trudno się dziwić, że chorują coraz młodsi. Jak wynika z raportu Instytutu Żywności i Żywienia, 22 proc. dzieci i młodzieży w wieku 9-18 lat zmaga się z nadwagą lub otyłością, a to główne czynniki sprzyjające cukrzycy. Dlaczego? Kiedy tyjemy, organizm nie nadąża z produkcją wystarczającej ilości insuliny.
2. Profilaktyka w cukrzycy
Już od chwili poczęcia dziecka, przyszła mama może zadbać o jego prawidłowy rozwój, poprzez prowadzenie diety bazującej na warzywach i owocach, unikanie wysokoprzetworzonej żywności typu fast food, eliminację napojów gazowanych i słodyczy. Te same zasady powinniśmy wprowadzić do diety dziecka i od najmłodszych lat zachęcać je do aktywności fizycznej.
Nawyki żywieniowe dziecka kształtujemy od najmłodszych lat. Warto poświęcić 15 minut na przygotowanie pożywnego śniadania oraz zdrowych przekąsek do szkoły. Dbajmy o to, by pociecha spożywała pięć zbilansowanych posiłków w ciągu dnia, z odpowiednią zawartością tłuszczów, węglowodanów oraz białek. Dziecko, które je co 3-4 godziny, nie odczuwa głodu, stąd też są mniejsze szanse na to, że będzie podjadało coś kalorycznego.
Koniecznie powinniśmy wyeliminować z diety dziecka fast foody, ze względu na dużą zawartość tłuszczów trans i soli. Nie tylko doprowadzają do otyłości, ale także zaburzają prawidłową pracę organizmu młodego człowieka i... uzależniają! Im więcej frytek i hamburgerów w diecie, tym częściej dziecko będzie domagało się tłustych, smażonych potraw.
3. Jak rozpoznać cukrzycę u dziecka?
Do najbardziej typowych objawów cukrzycy u dzieci należy częste oddawanie moczu, także w nocy. Może dojść do tego, że dziecko zmoczy łóżko, chociaż wcześniej mu się to nie zdarzało. Jeżeli dziecko ciągle odwiedza toaletę, warto wykonać badania w kierunku cukrzycy.
Ponieważ diabetycy często oddają mocz, mają nadmiernie zwiększone pragnienie. Jest to kolejna rzecz, na którą warto zwrócić uwagę: czy dziecko pije często, nawet napoje, które dotąd omijał? Czy wypija nawet dwie szklanki soku naraz i za chwilę znowu chce mu się pić? A może wstaje w nocy żeby się napić?
Ważnym objawem jest również ciągłe zmęczenie. Ponieważ insulina przenosi glukozę do krwi, dzięki czemu dostarcza energię całemu organizmowi, w przypadku cukrzycy cały ten proces zostaje zaburzony. Dziecko, które dotąd było aktywne, nagle na nic nie ma siły, jest ospałe i apatyczne. Zmęczenie może występować w ciągu godziny od spożycia posiłku bogatego w węglowodany.
Ze względu na fakt, że organizm nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny, musi pobrać paliwo z innych źródeł – przełącza się na produkcję ketonów, które powstają z tkanki tłuszczowej i mięśni – dziecko nagle zaczyna chudnąć. Symptomem cukrzycy jest także wilczy głód (wywołany niedoborem insuliny) albo brak apetytu. Kwaśnica jest już stanem zagrażającym zdrowiu i życiu dziecka, dlatego nie można przegapić symptomów tej choroby.
Pamiętaj, aby słuchać dziecka i nie bagatelizować kiedy skarży się np. na ciągłe przemęczenie. Warto wówczas wykonać badania. Szybka diagnoza, leczenie oraz odpowiednia dieta pozwolą na normalne życie mimo choroby.