Ganglion - jakie są objawy i sposób leczenia?
Ganglion jest guzkiem, otoczonym torebka wypełnioną gęstym płynem. Jest uwypukleniem pochewki ścięgna lub torebki stawowej, bezpośrednio połączonym ze stawem lub okolicą ścięgna. Zwykle pojawia się u osób starszych, może jednak także wystąpić u dzieci. Czym dokładnie jest ganglion? Czy to groźna zmiana? Jak go leczyć?
1. Co to jest ganglion?
Ganglion to guzek, który zazwyczaj występuje na nadgarstku, ale może pojawić się także na innych częściach ciała. W jego wnętrzu znajduje się galaretowaty płyn w okolicy ścięgien i torebek stawowych, może występować także w obrębie stóp.
Wielkość tej zmiany jest różna, od ziarenka grochu po orzech włoski. Początkowo ganglion jest miękki, następnie przez zastój płynu w torbieli po jakimś czasie zaczyna twardnieć.
Przypadłość ta częściej dotyka kobiet niż mężczyzn, zwykle między 20. a 40. rokiem życia. Powstaje przy nadmiernej produkcji płynu w stawach otaczających nadgarstek, czego konsekwencją jest uwypuklenie w postaci torbieli.
Zwykle guz ten pojawia się u osób, u których dochodzi do znacznego przeciążenia stawów, szczególnie nadgarstka, np. podczas wykonywania powtarzalnych ruchów lub podnoszenia ciężkich przedmiotów.
Szczególnie narażeni na ganglion są kierowcy, wioślarze, tenisiści i osoby, które pracują przy komputerze.
2. Jak się objawia?
Gangliony to widoczne oraz wyczuwalne guzy podskórne, zwykle miękkie, o różnej spoistości, przesuwalne względem podłoża. Zależnie od poziomu ich wypełnienia, mogą na przestrzeni czasu zauważalnie zmieniać swoją wielkość.
3. Czy ganglion jest bolesny?
Zwykle tego typu zmiany nie są bolesne. Jedynie niektórzy pacjenci mogą odczuwać dolegliwości bólowe, np. po przeciążeniu stawu.
4. Ganglion - diagnostyka i leczenie
Jeśli zaobserwujemy ganglion, powinniśmy udać się do chirurga naczyniowego. Lekarz po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego zleci badania USG i RTG, które pozwolą zweryfikować zawartość torbieli. W niektórych, trudniejszych przypadkach może zostać zlecony do wykonania także rezonans magnetyczny.
Jeśli ganglion zostanie potwierdzony, lekarz zadecyduje o wdrożeniu właściwej terapii. Początkowo leczenie tego typu zmian ma charakter zachowawczy i polega na odciążeniu stawu oraz jego unieruchomieniu, np. za pomocą szyny lub stabilizatora, często przepisywane są także leki o działaniu przeciwzapalnym oraz fizykoterapia.
Najlepsze efekty leczenia dają następujące zabiegi:
- laseroterapia;
- krioterapia;
- ultradźwięki;
- pole magnetyczne;
- masaże;
- kinesiotaping;
- ćwiczenia fizyczne.
Jeśli po ww. zabiegach nie ma poprawy, lekarz może zaproponować punkcję ganglionu, która ma na celu usunięcie płynu w nim zawartego, jednak istnieje ryzyko, że po jej wykonaniu ganglion pojawi się ponownie.
W takich przypadkach pacjenci kierowani są do szpitala na operacyjne usunięcie guza, choć to rozwiązanie traktowane jest jako ostateczność, z uwagi na możliwe powikłania:
- blizny;
- nadkażenia bakteryjne;
- krwiaki;
- obrzęk;
- uszkodzenie nerwów.
Po zabiegu operacyjnym zalecana jest rehabilitacja, dzięki której pacjent szybciej wróci do pełnej sprawności.
5. Czy ganglion jest groźny?
Ganglion nie przechodzi w nowotwór, nawet po długim czasie. Mimo to warto w każdym przypadku skonsultować się z lekarzem, ponieważ lekceważenie tego schorzenia może doprowadzić do takich powikłań, jak niedowład mięśni czy ograniczona ruchomość stawów.
6. Ganglion u dziecka
Ganglion może pojawić się także u dzieci. Jego diagnostyka oraz leczenie jest takie samo jak w przypadku osób dorosłych. Warto udać się zatem z dzieckiem do lekarza, jeśli zaobserwujemy u niego tego typu zmianę.