Groźna moda wśród nastolatków. Wiceminister: Zakaz musi być bezwzględny
Są kolorowe, mają owocowe smaki i nie wiążą się z nieprzyjemnym zapachem jak papierosy. Wyglądają niewinnie, ale poważnie wpływają na zdrowie, prowadząc do różnych chorób. Jednorazowe e-papierosy zbierają śmiertelne żniwo wśród młodzieży.
1. Jednorazowe e-papierosy i młodzież
Jak podaje Główny Inspektorat Sanitarny, jednorazowe e-papierosy to urządzenia elektroniczne, które podgrzewają specjalną ciecz i wytwarzają aerozol lub mieszankę małych cząstek w powietrzu. Większość z nich składa się z baterii, elementu grzewczego i miejsca na płyn, czyli tzw. e-liquid. Korzystanie z jednorazowego e-papierosa jest czasem nazywane "wapowaniem" lub "juuligniem".
"Odsetek użytkowników elektronicznych papierosów jest bardzo wysoki, szczególnie w grupie nastolatków i młodych dorosłych. Coraz więcej uczniów przychodzi do szkoły z elektronicznymi papierosami" - podaje Główny Inspektorat Sanitarny.
Według danych, do których dotarli dziennikarze TVN-u, szacuje się, że niemal połowa uczniów pali jednorazowe e-papierosy każdego dnia. Eksperci mówią już o pandemii uzależnienia.
- Palimy codziennie. Pierwszego zapaliliśmy, mając 14 lat - mówią uczniowie zgromadzeni pod jedną ze szkół w rozmowie z dziennikarką programu "Uwaga! " TVN.
W programie opisano historię Eleny Naperotti, polskiej studentki i modelki, która przez jednorazowe e-papierosy nabawiła się odmy opłucnowej.
- Wszyscy palili, więc pomyślałam, że czemu też nie spróbować. To było takie typowe wychodzenie na przerwie pięciominutowej - opowiada.
Diagnoza była dla niej szokiem.
- Miałam czarno przed oczami. Już nie wiedziałam, co się dzieje. Wpadłam w całkowitą panikę. Ryczałam dzień w dzień. Lekarz zapytał, czy palę e-papierosy. Wtedy pojawiła się myśl: "Po co ja to w ogóle dotykałam? Czy mi to było potrzebne do szczęścia?" - mówi.
2. Kupują od ręki?
Mimo że są zakazane dla małoletnich, zdobycie jednorazowych e-papierosów bez dowodu wcale nie jest trudne. Tak przynajmniej wynika z ustaleń TVN-u. Prowokacja dziennikarska ujawniła, że sprzedawcy bez zastanowienia wydają je nastolatkom.
Mężczyzna, który sprzedaje jednorazówki, przyznał przed kamerą TVN, że ¾ jego klientów to osoby młode. Najmłodsze mają 14-15 lat.
To nie jedyna możliwość kupna. Automaty z jednorazowymi e-papierosami stoją w sklepach nieraz tuż obok zabawek, kuszą kolorowymi opakowaniami.
- Pandemia wapowania wymyka się spod kontroli. Jest znakiem czasów, aktualnie największym problemem w obszarze uzależnień - ocenia Jagoda Władoń-Wilecka, specjalistka psychoterapii uzależnień i dyrektorka ośrodka Monar w Wyszkowie.
- To jest chemia. Chemia, która uzależnia. Chemia, która pustoszy organizmy, zwłaszcza młodych ludzi - podkreśla.
Jak przyznaje prof. Katarzyna Krenke, na oddział w którym pracuje, trafiają nastolatkowie z poważnymi powikłaniami.
- Ci pacjenci często są przyjmowani do oddziałów intensywnej terapii. I trzeba wyraźnie powiedzieć, że u części tych osób taka choroba kończy się zgonem - mówi prof. Krenke.
3. Czym grozi wapowanie?
Regularne palenie jednorazowych e-papierosów może na zawsze zniszczyć płuca. W USA powstał nawet termin medyczny EVALI, oznaczający chorobę związaną z ciężkimi uszkodzeniami płuc po paleniu jednorazowych e-papierosów. Można ją rozpoznać po dusznościach, kaszlu i bólu w klatce piersiowej, którym może towarzyszyć szybkie bicie serca, płytki oddech, gorączka czy nudności.
- Aldehydy wpływają na przykład na uszkodzenie DNA, co w odległym czasie może skutkować na przykład rozwojem chorób nowotworowych. Z kolei sukraloza po podgrzaniu w e-papierosie rozpada się i uwalnia się z niej m.in. chlor. To są substancje toksyczne, o udowodnionej toksyczności - mówi prof. Katarzyna Koziak, kierowniczka laboratorium biochemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Czy możemy się zatem spodziewać zdecydowanego ruchu ministerstwa zdrowia w tej sprawie?
- Nie chcę mówić, że to jest analogiczna sytuacja jak z dopalaczami, ale trochę ją przypomina. Zakaz papierosów jednorazowych musi być bezwzględny - uważa wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny.
- To jest zabronione, z tym, że w tej chwili ministerstwo zdrowia nie dysponuje bronią, aby zwalczać takie produkty. Możemy wprowadzić naprawdę dotkliwe kary i myślę, że takie wprowadzimy. Jednorazowe urządzenie do wdychania różnych substancji będzie zabronione - dodaje wiceminister.
O zaprzestanie palenia apeluje też Elena Naperotti.
- Chciałabym, żeby ktoś dwa razy się zastanowił, zanim weźmie od znajomego pod szkołą e-papierosa, na zasadzie "Daj spróbować". Jeśli komuś życie miłe, to powinien odpuścić palenie e-papierosów - podkreśla.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl