Lamblioza
Lamblioza (prawidłowa nazwa to giardioza) to choroba pasożytnicza dotykająca jelita cienkiego, którą wywołują pierwotniaki Giardia intestinalis (nazywane także Giardia lamblia). Giardioza pojawia we wszystkich krajach umiarkowanych szerokości geograficznych. Infekcja przechodzi drogę fekalno-oralną i wiąże się przede wszystkim z piciem wody, w której znajdują się cysty pierwotniaka. Można zarazić się od zwierzęcia i od partnera seksualnego.
1. Jak rozprzestrzenia się lamblioza?
Giardioza infekuje organizmy, kiedy zostanie połknięta w formie cysty. Cysty są wydalane wraz z kałem przez osoby zakażone około 6-15 dni od momentu zakażenia. Ich ilość w kale jest zmienna. Choroba rozprzestrzenia się więc drogą fekalno-oralną. Miejscem zakażenia są obszary, gdzie jest bezpośredni kontakt z odchodami. Szczególnym zagrożeniem jest woda pitna pobierana z wód powierzchniowych, gdyż tam może być obecny pierwotniak (woda z głębszych warstw jest wolna od zagrożenia pierwotniakiem – cysty nie są w stanie przeniknąć przez piasek w glebie i filtry wodociągowe). Do zakażenia pierwotniakiem może dojść w przypadku osób korzystających ze studni.
Giardia intestinalis może się przenosić także drogą płciową między ludźmi. Możliwe jest także zakażenie odzwierzęce.
2. Objawy lambliozy
Infekcja tym pierwotniakiem ma zazwyczaj bezobjawowy przebieg. Jeśli objawy się pojawią, dochodzi do tego dopiero po 7-21 dniach od momentu zakażenia. Dolegliwości zależą przede wszystkim od szczepu pierwotniaka, który pojawił się w organizmie, a także od układu odpornościowego osoby zakażonej. Objawy lambliozy u dorosłych to:
- nudności,
- stan podgorączkowy lub niewielka gorączka,
- brak apetytu,
- biegunka,
- gazy,
- wzdęcia,
- ból brzucha,
- ból głowy,
- osłabienie,
- bezsenność.
Rzadziej występują różnego rodzaju skórne reakcje uczuleniowe (wysypki).
Dzieci mają zwykle w przebiegu choroby wodnistą biegunkę. Lamblioza wywołuje także problemy z trawieniem tłuszczów i węglowodanów. Objawy te mogą prowadzić do odwodnienia, a także niedożywienia i nawet związanego z tym zahamowania rozwoju fizycznego dziecka.
3. Leczenie lambliozy
Aby stwierdzić chorobę, trzeba przeprowadzić badanie kału w kierunku tych pierwotniaków. W związku z tym, że cysty nie są wydalane z każdym stolcem, a ich ilość się waha, trzeba wykonać kilka badań kału.
Leczenie lambliozy jest bardzo ważne zarówno u osób, które mają objawy, jak i u tych, które są tylko nosicielami pierwotniaka. Jeśli jedna osoba w rodzinie ma zdiagnozowaną giardiozę, bada się także pozostałych członków rodziny i, jeśli cysty zostaną wykryte także u nich, rozpoczynane jest leczenie. W przypadku, jeśli nosicielem jest kobieta w ciąży, z leczeniem należy poczekać aż do zakończenia ciąży, gdyż leki zwalczające chorobę mogą mieć negatywny wpływ na dziecko.
Lamblioza powinna być leczona nie tylko ze względu na możliwość dalszego rozprzestrzeniania, ale także z uwagi na powikłania tej choroby. W niektórych przypadkach dochodzi do pojawienia się ziarniaków wewnątrz wątroby, co może prowadzić do problemów autoimmunologicznych.