Meningokoki
Meningokoki to drobnoustroje, które wywołują poważną infekcję bakteryjną krwiobiegu lub opon mózgowych. Mogą zaatakować osoby w każdym wieku, ale choroba meningokokowa jest bardziej powszechna u niemowląt i dzieci.
Bakterie przenoszą się przez bezpośredni kontakt z wydzieliną z nosa lub gardła osoby zarażonej. Jakie objawy wskazują na tę chorobę? Jak wygląda leczenie zarażenia meningokokami?
1. Symptomy i leczenie choroby meningokokowej
Jeśli dziecko zaraziło się meningokokami, pojawia się u niego wysoka gorączka, ból głowy, wymioty, usztywnienie szyi oraz wysypka. Objawy infekcji dają o sobie znać w ciągu 2–10 dni od kontaktu z drobnoustrojami, przy czym najczęściej pojawiają się w ciągu 5 dni.
W leczeniu wykorzystuje się antybiotyki, ale mimo to ok. 10–15 proc. chorych umiera. Osoby, którym udaje się zwalczyć infekcję meningokokami, nierzadko mają trwałe uszkodzenie mózgu, a także inne powikłania, takie jak utrata słuchu, niewydolność nerek oraz przewlekłe problemy z układem nerwowym.
W przypadku osób, które miały bliski kontakt z chorym, wskazane jest zastosowanie leczenia prewencyjnego. Należy zastosować specjalny antybiotyk w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia choroby meningokokowej.
2. Szczepienia przeciw meningokokom
Obecnie dostępne są szczepionki, które mają na celu zapobieganie chorobie meningokokowej. Należy dobierać je stosownie do wieku. Ich skuteczność jest wysoka i sięga 85–100 proc. Szczepionki dopuszczone do sprzedaży w Polsce są bezpieczne, ale z ich zastosowaniem mogą wiązać się pewne skutki uboczne. W miejscu nakłucia może pojawić się zaczerwienienie oraz ból utrzymujący się nawet przez 2 dni.
W Polsce choroba meningokokowa jest najczęściej wywoływana przez meningokoki grupy B i C. Niestety, nie istnieje jeszcze szczepionka przeciw meningokokom grupy B, ale dostępna jest ta przeciw bakteriom grupy C.
Szczepionki koniugowane można podawać niemowlętom po ukończeniu 2. miesiąca życia, a także dzieciom w wieku przedszkolnym, młodzieży oraz osobom dorosłym. W niektórych krajach szczepienia przeciw meningokokom są rutynowo zalecane wszystkim dzieciom w wieku 11–12 lat, nieszczepionym nastolatkom oraz osobom zaczynającym studia.
Szczepionka jest wskazana również w przypadku dzieci powyżej 2. roku życia oraz osób dorosłych, które przeszły operację usunięcia śledziony lub zmagają się z chorobami przewlekłymi. Zaleca się ją także pracownikom laboratoriów oraz osobom podróżującym do krajów rozwijających się.
Jeśli dziecko przyjęło dawkę szczepionki przeciw meningokokom w wieku 11–12 lat, zaleca się podanie dawki przypominającej w wieku 16 lat. Z kolei nastolatkowie, którzy pierwszą dawkę otrzymali w wieku 13–15 lat, powinni dostać kolejną pomiędzy 16. a 18. rokiem życia.
Jeżeli pierwsza dawka szczepionki została podana w wieku 16 lub więcej lat, nie ma potrzeby podawania dawki przypominającej, pod warunkiem że nie występują czynniki ryzyka infekcji meningokokami.