Sposoby na niestrawność
Pojawiąjący się ból w okolicach nadbrzusza, który występuje po posiłku, to niestrawność. Powiązana z nią może być też choroba refluksowa przełyku. Objawy można obserwować po posiłku, a pojawiający się ból ma najczęściej charakter przewlekły. Jeśli takie objawy występują przynajmniej przez dwanaście tygodni w roku, warto zgłosić się do lekarza i zdać mu dokładną relację. To pozwoli na szybkie postawienie diagnozy. Niemal połowa dorosłych osób cierpi na niestrawność. Nie trzeba dodawać, jak niezwykle ważne jest wczesne wykrycie tej choroby i zaordynowanie odpowiedniego leczenia. Dzięki temu choroba trwa krócej, przestaje być uciążliwa, a co najważniejsze, leczenie pozwala na uniknięcie powikłań.
1. Objawy niestrawności
Skoro niemal co drugi Polak cierpi na niestrawność, warto dobrze nauczyć się ją rozpoznawać. Objawem bardzo często jest odbijanie się treścią żołądkową oraz pojawianie się refluksu przełyku. Pojawiający się po posiłkach bogatych w białko ból w nadbrzuszu także jest objawem niestrawności. Kiedy występuje brak łaknienia i czujemy, że jedzenie zalega w żołądku przez długi czas i później pojawiają się bolesne wzdęcia, także możemy mówić o objawach niestrawności. Ich ukoronowaniem jest zgaga i pieczenie w przełyku, które także można zaliczyć do częstych objawów niestrawności.
2. Podstawowe rodzaje niestrawności
Można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje niestrawności. Zależą one od czynnika, który ją wywołuje. Dyspepsja organiczna to niestrawność rozwijająca się najczęściej na bazie innej choroby układu pokarmowego. Jej częstym powodem może być:
• choroba wrzodowa żołądka, gdzie objawem jest ból zlokalizowany w okolicach nadbrzusza,
• choroba refluksowa przełyku, gdzie objawem jest zgaga, a czasem nawet wymioty,
• zapalenie żołądka, gdzie oprócz klasycznych objawów niestrawności pojawiają się wymioty, które mogą być spowodowane obecnością krwi, która pojawia się w wyniku nadżerek powstających w błonie śluzowej żołądka.
Natomiast dyspepsja czynnościowa objawia się bardzo długo utrzymującym się uczuciem pełności i sytości. Na dodatek pokarm długo zalega w żołądku. W tym przypadku niestrawność jest słabo odczuwalna i dlatego ten rodzaj nie zawsze jest prawidłowo diagnozowany.
3. Przyczyny niestrawności
Przyczyn niestrawności może być bardzo wiele. U połowy chorych, skarżących się na niestrawność, przeprowadzono testy na obecność Helicobacter pylori i okazało się, że wyniki są dodatnie. Można więc powiedzieć, że jest to jedna z najczęstszych przyczyn jej powstawania. Oczywiście nie jedyna, gdyż niestrawność pojawia się także w wyniku błędnych nawyków żywieniowych, oddziaływania stresu, w wyniku zażywania niektórych lekarstw, zaburzeniach ruchliwości żołądka.
Sytuacji nie poprawia też palenie tytoniu i systematyczne spożywanie alkoholu. I choć badania nie zostały jednoznacznie potwierdzone, czynniki te predysponują do powstawania objawów niestrawności. Udowodniono naukowo, że napoje zawierające duże ilości kofeiny i niesteroidowe leki przeciwzapalne powodują zmniejszenie ochrony żołądka poprzez zmniejszenie produkcji śluzu, który ma za zadanie osłaniać żołądek przed szkodliwym działaniem kwasów żołądkowych.
Musisz to wiedzieć
4. Diagnozowanie niestrawności
Postawienie prawidłowej diagnozy nie zawsze jest łatwe. Niektóre objawy niestrawności mogą zostać pomylone z tzw. kolką żółciową, która powstaje poprzez pojawienie się kamieni w woreczku lub drogach żółciowych. Objawy odbijania się oraz przelewania treści żołądkowej, połączone ze wzdęciami, mogą być mylone z chorobą jelita nadwrażliwego. Aby postawić odpowiednią diagnozę, często stosuje się badanie gastroskopowe, które pozwala na skuteczne określenie danej jednostki chorobowej.
5. Jak leczyć niestrawność
Podstawą leczenia niestrawności jest zmiana nawyków żywieniowych i odpowiednia dieta. Najskuteczniejszym sposobem na leczenie niestrawności jest:
• spożywanie mniejszych porcji,
• częstsze i regularne spożywanie posiłków,
• dokładne przeżuwanie pokarmów. Podczas żucia w jamie ustnej następuje rozdrobnienie i wymieszanie pokarmu ze śliną. W ślinie znajdują się enzymy, które odpowiadają za pierwszy etap trawienia – im lepiej przeżuty jest pokarm, tym żołądek ma łatwiejszą pracę,
• wyeliminowanie źródeł stresu – przynajmniej na czas posiłków, gdyż powinny być one spożywane spokojnie i powoli,
• zrezygnowanie ze spożywania pokarmów powodujących niestrawność – jeśli niestrawność pojawia się po spożyciu np. mleka, a nie chcemy z niego rezygnować, to warto zainteresować się jego przetworami, np. kefirem,
• zrezygnowanie z posiłków smażonych, ułożenie lekkostrawnej diety,
• wykluczenie z diety alkoholu i kawy; dodatkowo warto wykluczyć także napoje gazowane.
Czasem te sposoby nie są wystarczające i należy odpowiednią dietę wspomóc farmakoterapią.
6. Leki na niestrawność
Szczególnie w przypadku pogłębiania się niestrawności i utrzymywania się jej przez dłuższy czas, należy udać się do lekarza w celu postawienia odpowiedniej diagnozy. To właśnie lekarz powinien zaordynować odpowiednie lekarstwa. Warto wiedzieć, że w procesie leczenia niestrawności stosowane są najczęściej trzy grupy leków. Są lekarstwa, które zawierają substancje zobojętniające kwasy żołądkowe, lekarstwa ułatwiające i pobudzające opróżnianie żołądka oraz lekarstwa, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Od postawionej diagnozy zależy, jakich lekarstw powinniśmy używać, aby wyleczyć męczącą nas niestrawność.