Tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony. Jak rozpoznać tasiemczyce?
Tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony to pasożyty, które mogą bytować w przewodzie pokarmowym człowieka. Który z nich częściej wywołuje tasiemczycę? Jak objawia się ta choroba? I czy jest groźna dla zdrowia?
1. Tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony – czym się różnią?
Tasiemiec uzbrojony (Taenia solium) może osiągnąć długość do 8 m. Jego ryjek otoczony jest podwójnym wieńcem haków. Podobnie jak tasiemiec nieuzbrojony (Taenia saginata), składa się z główki, szyjki i kilkuset członów (strobili).
W przypadku tasiemca uzbrojonego żywicielem ostatecznym jest człowiek, pośrednim – świnia. Postać dojrzała pasożyta bytuje w jelicie cienkim. Jego postać larwalna (wągier) umiejscowiona jest w mięśniach, rzadziej w narządach wewnętrznych.
Tasiemiec nieuzbrojony może osiągnąć długość nawet do 12 m. Głowa pasożyta (skoleks) ma kształt gruszki, bez ryjka i haków z czterema silnymi przyssawkami. Jego żywicielem ostatecznym jest człowiek, a pośrednim – bydło. Bytuje w jelicie cienkim, gdzie może żyć nawet 30 lat.
2. Objawy tasiemczycy u ludzi
W wielu przypadkach tasiemczyca nie daje objawów, które moglibyśmy łączyć z chorobą pasożytniczą. Niektóre z jej symptomów, np. osłabienie czy zaparcia, zrzucamy na karb intensywnego trybu życia i złej diety.
Bardzo czesto pierwszym objawem choroby jest zauważenie w kale fragmentów tasiemca (płaskie, białe prostokąciki).
Do zarażenia człowieka dochodzi najczęściej przez zjedzenie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego wągry.
Objawy tasiemczycy to:
- niedokrwistość,
- osłabienie, uczucie rozbicia,
- bóle brzucha, biegunka lub zaparcia,
- brak apetytu,
- utrata masy ciała,
- apatia lub nadpobudliwość,
- pokrzywkowe zmiany skórne.
Tasiemczycę może potwierdzić trzykrotne badanie parazytologiczne kału na obecność członów i jaj tasiemców lub badanie serologiczne na obecność swoistych antygenów tasiemca. Morfologia może wykazać eozynofilię niewielkiego stopnia.
Leczenie wymaga podania leku (niclosamid, prazykwantel). Terapia jest bardzo skuteczna. Leczy się wyłącznie pacjentów z rozpoznanym zarażeniem. Najczęściej człowiek zaraża się tasiemcem uzbrojonym, zdecydowanie rzadziej uzbrojonym (rokowanie jest gorsze, z możliwym następczym rozwojem wągrzycy, w tym wągrzycy ośrodkowego układu nerwowego, która objawia się m.in. drgawkami, bólami głowy, zaburzeniami psychicznymi i sennością).
3. Jak ustrzec się przed tasiemczycą?
Podstawa jest spożywanie mięsa ze sprawdzonego źródła. Ważne jest również, by nie jeść surowego mięsa i ryb, w którym mogą być obecne wągry, czyli larwalne postacie tasiemców (tracą swoją żywotność po obróbce termicznej i nie stanowią wówczas zagrożenia dla człowieka).
Niemniej ważne jest dbanie o higienę i czystość pomieszczeń. Jeśli mamy zwierzęta domowe, istotne jest ich regularne odrobaczanie.
Od małego uczmy dziecko zasad prawidłowej higieny i nawyków związanych z bezpieczeństwem żywności. To zminimalizuje ryzyko zachorowania na chorobę pasożytniczą, np. tasiemczycę, która stanowi zagrożenie również dla najmłodszych.