Gdy pali w gardle
Wrażenie palenia pod mostkiem promieniujące ku szyi nosi nazwę zgagi. Przyczyną pieczenia w przełyku jest najczęściej refluks żołądkowo-przełykowy. W leczeniu zgagi stosuje się środki zobojętniające kwaśną treść żołądkową, a także eliminuje się z diety pokarmy potencjalnie drażniące.
1. Co to jest zgaga?
Zgagą nazywamy wrażenie pieczenia za mostkiem, które promieniuje w kierunku szyi. Jest to na tyle powszechna dolegliwość układu pokarmowego, że raz w tygodniu skarży się na nią co 5 osoba. Objawy zgagi to kwaśne obijanie i wrażenie obecności kwasu w jamie ustnej.
Zgaga jest objawem zapalenia żołądka, niestrawności, a nawet nowotworu złośliwego. Dolegliwość ta może współistnieć z chorobą niedokrwienną serca. Warto zatem pamiętać, że pieczenie pod mostkiem nie występuje wyłącznie w chorobach przewodu pokarmowego.
Pieczenie w przełyku przybiera na sile, kiedy chory zgina tułów do przodu, gdy przyjmuje pozycję leżącą oraz w trakcie wypróżniania się. Zgaga może pojawić się po spożyciu niektórych napojów i pokarmów, m.in. po zjedzeniu czekolady, owoców z drobnymi pestkami i surowych potraw bogatych w błonnik, wypiciu alkoholu i kawy.
2. Przyczyny zgagi
Wbrew przekonaniom zgaga nie jest rezultatem nadmiernej ilości kwasu solnego w żołądku. Jako jej przyczyny wskazuje się:
• zaburzenia nerwicowe,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• obniżenie ciśnienia dolnego zwieracza przełyku,
• zaburzenia kurczliwości przełyku,
• choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca i twardzica ustrojowa,
• otyłość,
• zaburzenia czynności motorycznej żołądka,
• zaburzenia wydzielania śliny,
• stosowanie leków na nadciśnienie tętnicze, chorobę wieńcową i astmę oskrzelową,
• stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
3. Co to jest refluks?
Refluks żołądkowo-przełykowy to najczęstsza przyczyna zgagi (wywołuje pieczenie w przełyku u 7 na 10 pacjentów), który polega na odpływie kwaśnej zawartości żołądka do przełyku. Zarzucanie żołądkowo-przełykowe jest wynikiem upośledzonej czynności zwieracza przełyku – naturalnej bariery pomiędzy żołądkiem a przełykiem.
4. Leczenie zgagi
Leki na zgagę są dostępne bez recepty. Szybką (ale krótkotrwałą) ulgę w dolegliwościach przynoszą środki zobojętniające kwaśną treść żołądkową, czyli preparaty magnezu, glinu i wapnia. W terapii zgagi stosuje się także preparaty z kwasem alginowym, czyli leki mukoprotekcyjne. Jeżeli leki na zgagę stosuje się w nadmiarze, wywołują skutki uboczne: biegunkę, wzdęcia, zaparcia i wzrost ciśnienia. Inne preparaty na zgagę hamują wydzielanie kwasu solnego, blokując receptory histaminowe. Dostępne są też inhibitory pompy protonowej, które wyróżniają się wysoką skutecznością i brakiem skutków ubocznych.
5. Zgaga – leczenie domowe
Po ustaleniu czynnika wywołującego pieczenie pod mostkiem, należy go całkowicie wyeliminować lub unikać. Osoby palące papierosy powinny porzucić nałóg tytoniowy, warto również zrezygnować z picia alkoholu (częstym zjawiskiem jest bowiem zgaga po alkoholu). Osobom z nadwagą lub otyłym zaleca się zrzucić nadprogramowe kilogramy.
Musisz to wiedzieć
Wśród metod leczenia zgagi istotną rolę odgrywa zmiana diety chorego, który powinien ograniczyć spożywanie pokarmów kalorycznych, powodujących wzdęcia, i bogatych w tłuszcze. Zaleca się zrezygnowanie z czekolady, a także picia kawy i mocnej herbaty. Ze względu na ryzyko nasilenia dolegliwości, należy odstawić owoce cytrusowe. Dieta na zgagę jest bogata produkty bogatobiałkowe.