Hipogonadyzm hipogonadotropowy
Hipogonadyzm hipogonadotropowy to inaczej wtórna niewydolność hormonalna jąder. Jest ona spowodowana niedostatecznym wydzielaniem gonadoliberyny (GnRH) przez podwzgórze lub gonadotropin (lutropiny, czyli LH i folitropiny, czyli FSH) przez przysadkę mózgową. Niedobór tych hormonów powoduje zaburzenia rozwoju i funkcjonowania jąder. Zaburzenie może się pojawić w życiu płodowym u nastoletnich chłopców, u których nie pojawia się dojrzewanie płciowe, a także u mężczyzn po okresie dojrzewania.
1. Przyczyny hipogonadyzmu hipogonadotropowego
Aby jądra funkcjonowały prawidłowo, potrzebują stymulacji hormonami o nazwie gonadotropiny przysadkowe - lutropina (LH) i folitropina (FSH) - produkowanymi przez przysadkę mózgową oraz gonadoliberyną (GnRH) produkowaną przez podwzgórze. Hormon luteinizujący (LH) oddziałuje na komórki Leydiga, które pod jego wpływem produkują testosteron. Hormon folikulotropowy (FSH) natomiast odpowiada za rozwój jąder. Dzięki temu, że stymuluje komórki Sertoliego, pobudza także spermatogenezę. Niedobór tych hormonów lub jednego z nich powoduje, że u mężczyzny pojawia się wtórna niewydolność hormonalna jąder, czyli właśnie hipogonadyzm hipogonadotropowy.
2. Objawy wtórnej niewydolności hormonalnej jąder
Hipogonadyzm hipogonadotropowy może pojawić się już w życiu płodowym, w czasie spodziewanego dojrzewania płciowego oraz po okresie dojrzewania. W zależności od tego, kiedy wystąpi, jego objawy będą inne.
W przypadku, jeśli wtórna niewydolność hormonalna jąder pojawi się w życiu płodowym, niedobór hormonów odpowiedzialnych za kształtowanie cech płciowych wywoła objawy, takie jak spodziectwo lub wnętrostwo.
U nastolatków, objawami hipogonadyzmu jest brak dojrzewania, brak owłosienia łonowego, pachowego i na twarzy. Nie występuje także mutacja głosu. Niedobór hormonów wywołuje brak popędu płciowego. Chłopcy cierpiący na tę przypadłość nie mają wytrysków nasienia ani wzwodów, w wielu przypadkach odczuwane jest także zmęczenie i osłabienie. Często pojawia się charakterystyczna, eunuchoidalna budowa ciała. Oznacza to, że chłopiec dotknięty chorobą jest wysoki, ma bardzo długie kończyny oraz krótki tułów, wąskie ramiona i szerokie biodra. Wskutek odkładania się tłuszczu, powiększają się piersi i biodra, czasem występuje ginekomastia, czyli powiększenie gruczołów piersiowych. Prącie, jądra i moszna są niewielkie.
Objawy hipogonadyzmu u osób dojrzałych płciowo nie obejmują budowy ciała, choć może się pojawić nadmiar tłuszczu w okolicach piersi i bioder. Zdarza się także ginekomastia. Owłosienie łonowe i pachowe może zacząć wypadać, pojawiają się także zaniki mięśni. W niektórych przypadkach można zauważyć bladość i suchość skóry.
Hipogonadyzm to przyczyna niepłodności, niezależnie od tego, w którym momencie życia się pojawi. W spermie nie znajdują się plemniki, co można stwierdzić w badaniu nasienia. Aby stwierdzić tę chorobę, należy zrobić badanie poziomu testosteronu (w przypadku choroby jest obniżony), LSH i LH (w przypadku choroby są obniżone lub w granicach normy), prolaktyny (w przypadku choroby jest w normie) oraz USG jąder. Chorobę leczy się lekami hormonalnymi zawierającymi testosteron i gonadotropiny.