Jak leczyć nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie moczu występuje, kiedy mocz wycieka mimowolnie, bez naszego świadomego udziału. Jest to problem socjologiczny oraz higieniczny. Na nietrzymanie moczu cierpi więcej kobiet niż mężczyzn. Ponad sześćdziesiąt procent kobiet w okresie menopauzy cierpi właśnie na problemy z nietrzymaniem moczu. Może się ono pojawić z różnych przyczyn. Bardzo częste jest nietrzymanie moczu po porodzie. Bezwiedne oddawanie moczu jest uciążliwe, powoduje problemu higieniczne i bardzo utrudnia kontakty międzyludzkie.
1. Jak diagnozować nietrzymanie moczu?
Nietrzymanie i wyciekanie moczu może mieć miejsce w różnych sytuacjach. Spowodować go mogą także różne czynności. Dolegliwości, które powodują nietrzymanie moczu, można podzielić na cztery kategorie. Są to:
• dolegliwości powodujące wysiłkowe nietrzymanie moczu;
• dolegliwości powodujące naglące nietrzymanie moczu;
• nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia pęcherza;
• dolegliwości mieszane.
Podczas wysiłku fizycznego, szczególnie kiedy używamy mięśni brzucha lub kiedy się śmiejemy, kaszlemy, w jamie brzusznej wzrasta ciśnienie. Powoduje ono ucisk na pęcherz moczowy. W przypadku, gdy cewka moczowa jest nadmiernie ruchoma albo nie do końca sprawna, mocz może wydostawać się z pęcherza bez odczuwalnego uczucia parcia. Jest to właśnie wysiłkowe nietrzymanie moczu. Ze względu na to, jak nasilone są objawy, dzielone jest ono na trzy stopnie.
2. Co to jest NTM?
NTM to wysiłkowe nietrzymanie moczu. Jest ono poprzedzone uczuciem parcia, którego nie można opanować. Dolegliwość ta może się pojawiać w różnych sytuacjach, np. podczas kontaktu z zimną wodą. Może mieć miejsce także podczas stosunku, a w nocy zmusza chorego, aby wstał i niezwłocznie udał się do łazienki. Parcia pojawiają się niezwykle często. Chory musi przebywać w bliskiej odległości od łazienki. Jest to bardzo frustrujące i niewygodne.
3. Jakie są przyczyny nietrzymania moczu?
Najczęstszą przyczyną nietrzymania moczu jest dysfunkcja mięśnia wypieracza pęcherza moczowego. Może się ona objawiać w postaci skurczów, których nie można kontrolować. Może też być spowodowana zbyt szybkim działaniem mięśni pęcherza moczowego. Jeśli chodzi o nietrzymanie moczu z powodu przepełnienia, schorzenie to dotyczy niewielkiej liczby kobiet. Polega ono na tym, że pęcherz wykazuje osłabioną kurczliwość i wypełnia się nadmiernie. Mięsień pęcherza nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego ciśnienia i mocz nie wypływa wtedy, kiedy tego chcemy. Kiedy w pęcherzu pojawi się jakaś przeszkoda w odpływie, także może dojść do nietrzymania moczu z powodu przepełnienia. Nietrzymanie moczu po porodzie pojawia się stosunkowo często. Przyczyną mogą być uszkodzenia spowodowane samym porodem. Tak naprawdę przyczyna nietrzymania moczu nie do końca jest poznana. Najczęściej za pojawienie się tego schorzenia obwinia się:
• zanik mięśni;
• częste i liczne porody;
• porody dużych noworodków;
• zabiegi o podłożu ginekologicznym;
• nadwagę;
• kamicę nerkową;
• zapalenie pęcherza moczowego;
• cukrzycę.
4. Jak leczyć nietrzymanie moczu?
Jeśli powodem pojawiania się nietrzymania moczu jest spożywanie zbyt dużej ilości płynów, należy je ograniczyć. Warto zrezygnować z napojów, które zawierają kofeinę. Doraźną pomocą może być stosowanie wkładek, które wchłaniają mocz. Jednak skuteczne leczenie NTM jest możliwe tylko przy pomocy lekarza. Dlatego, kiedy pojawią się pierwsze objawy nietrzymania moczu, należy udać się do urologa, a kobiety dodatkowo powinny udać się do ginekologa. Lekarz po określeniu rodzaju nietrzymania moczu zaordynuje odpowiednie leczenie. Przeprowadzi dokładny wywiad, w którym będzie pytał o liczbę porodów, operacje w obrębie jamy brzusznej, tryb i rodzaj wykonywanej pracy, a także będzie chciał, aby pacjent dokładnie opisał swoje dolegliwości, łącznie z godzinami ich występowania. Może to być krępujące, ale im dokładniejszy wywiad zbierze lekarz, tym leczenie nietrzymania moczu będzie skuteczniejsze.
Musisz to wiedzieć
W przypadku kobiet, zwłaszcza jeśli chodzi o nietrzymanie moczu po porodzie, lekarz przeprowadzi badanie ginekologiczne. Podczas badania określi, czy narządy płciowe nie mają cech obniżenia i oceni stan tkanek, które zlokalizowane są wokół pochwy i cewki moczowej.
Niezbędne może być założenie dzienniczka mikcyjnego, w którym zapisuje się przez kilka dni wszystko, co związane jest z moczem, czyli jego objętość, częstotliwość oraz to, ile razy pojawiło się nietrzymanie moczu i w jakich sytuacjach miało to miejsce. Zapisuje się też ilość spożytych płynów, przyjmowane lekarstwa. Kobiety dodatkowo zapisują liczbę zużytych wkładek. Dzienniczek mikcyjny jest pomocny podczas oceny wyników leczenia.
Kobiety w celu potwierdzenia, że cierpią na nietrzymanie moczu, mogą przeprowadzić test podpaskowy. Wystarczy założyć nową podpaskę i nosić ją przez godzinę. Następnie należy porównać masę podpaski noszonej do nowej. Jeśli masa podpaski noszonej jest większa niż 2 g, może to świadczyć o tym, że występuje nietrzymanie moczu.
Podczas diagnozowania przyczyn nietrzymania moczu przeprowadza się też badania ogólne oraz posiew. Czasem niezbędne może być wykonanie badania specjalistycznego. Najlepszym badaniem, które sprawdza dolne drogi moczowe, jest badanie urodynamiczne, podczas którego rejestrowane są zmiany w objętości pęcherza oraz ciśnienie, jakie w nim panuje. Badanie wykonuje się z użyciem cewników i należy przystąpić do niego z pełnym pęcherzem. Nie można go przeprowadzać, jeśli pacjent cierpi na infekcje dróg moczowych. Badanie wykonywane jest, kiedy nie można zdiagnozować przyczyn pojawiania się nietrzymania moczu, a także przed operacją.