Czym jest nietrzymanie moczu?

Nietrzymanie moczu jest bardzo wstydliwym problemem. Może dotykać niezależnie od wieku. Najczęściej jednak cierpią na nie osoby starsze. Mechanizm powstawania tego schorzenia opiera się na niekontrolowanym wycieku moczu z pęcherza moczowego. Kiedy pojawia się nietrzymanie moczu, leki wydają się najlepszym rozwiązaniem problemu. Warto pamiętać, że nietrzymanie moczu to nie tylko leczenie farmakologiczne, ale przede wszystkim zachowawcze, a w ostateczności operacyjne.

1. Kto ma problemy z nietrzymaniem moczu?

Problem z nietrzymaniem moczu znacznie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn cierpi na tę dolegliwość. Problem ten występuje u ponad trzydziestu procent pacjentek, które ukończyły 45. rok życia. Wpływ na to ma anatomia kobiet oraz fizjologia ich dróg moczowych. Za nietrzymanie moczu mogą odpowiadać także ciąże, szczególnie ciąże mnogie.

Kiedy kobieta wkracza w okres menopauzy, pojawia się u niej niedobór hormonów. Przez to może pojawić się osłabienie mięśni dna miednicy.

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

Mięśnie te pełnią bardzo ważną funkcję, gdyż odpowiadają za prawidłowe trzymanie moczu. Także palenie papierosów jest uznawane za jedną z przyczyn pojawiania się nietrzymania moczu. Kiedy pojawia się ten problem, kobiety dokonują zmian w swoim życiu i rezygnują z pracy, i zaprzestają utrzymywania kontaktów towarzyskich.

2. Jakie są rodzaje nietrzymania moczu?

Można wyróżnić kilka rodzajów nietrzymania moczu. Do najczęściej spotykanych można zaliczyć:

• Wysiłkowe nietrzymanie moczu. Jego przyczyną jest źle działający mechanizm, który odpowiada za zamykanie i działanie cewki moczowej. W tym przypadku wyciek moczu z pęcherza pojawia się w wyniku zwiększonego ciśnienia w okolicach śródbrzusza. Może ono nastąpić w wyniku kichnięcia, kaszlu lub w chwili podjęcia wysiłku fizycznego. Natomiast u kobiet wysiłkowe nietrzymanie moczu spowodowane jest licznymi porodami, pracą fizyczną ponad możliwości, a także niedoborem estrogenów. U mężczyzn występuje ono najczęściej w przypadku operacyjnego uszkodzenia zwieracza. Może wystąpić także po elektroresekcji prostaty.

• Nietrzymanie moczu spowodowane naglącymi parciami. Za jego pojawienie się odpowiadają zaburzenia, które pojawiają się w dolnych drogach moczowych. U chorego pojawia się większe napięcie w pęcherzu lub następuje skurcz wypieracza.

• Nietrzymanie moczu, które związane jest z przepełnieniem pęcherza. Przyczyną ich pojawienia jest, w przypadku kobiet, zgięcie cewki moczowej, w przypadku mężczyzn, powiększenie prostaty. W pęcherzu, który jest przepełniony, wzrasta ciśnienie, które pokonuje naturalny opór, jaki stawia cewka moczowa i dlatego następuje okresowy i mimowolny wyciek moczu.

• Odruchowe nietrzymanie moczu. Przyczyna leży w schorzeniach układu nerwowego. Pojawiają się skurcze wypieracza, których nie można kontrolować. One odpowiadają właśnie za to, że chory nieświadomie oddaje mocz.

Za nietrzymanie moczu mogą odpowiadać także wszelkie zakażenia układu moczowego, niewielka aktywność fizyczna po porodzie, zabiegi operacyjne, przerost prostaty, kamica nerkowa, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, alzheimer, alkoholizm, lekarstwa.

3. Jak leczyć nietrzymanie moczu?

Kiedy pojawia się nietrzymanie moczu, leki są tym, po co pacjenci sięgają w pierwszym odruchu. A w przypadku pojawienia się objawów nietrzymania moczu zamiast stosowania przypadkowych lekarstw najpierw należy udać się do urologa, a także do neurologa. Kobiety powinny dodatkowo udać się do ginekologa. Lekarz przeprowadzi odpowiedni wywiad i zleci zrobienie badań dodatkowych. Mogą to być:

• badania na posiew moczu;
• badania ogólne;
• oznaczenie stężenia mocznika w surowicy;
• oznaczenie stężenia kreatyniny;
• badania urodynamiczne;
• badania USG.

Leczenie pierwszych objawów nietrzymania moczu polega zazwyczaj na wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń, które mają na celu zwiększenie siły mięśni dna miednicy. Chory uczy się też prawidłowego oddawania moczu. Następnym etapem leczenia jest stosowanie farmakologii. Jeśli natomiast leczenie farmakologiczne nie przyniesie rezultatów, chorego czeka leczenie operacyjne. Należy wiedzieć, że leczenie nietrzymania moczu trwa zazwyczaj bardzo długo i aby było skuteczne, musi być prowadzone systematycznie.

4. Rodzaje leczenia nietrzymania moczu

Można wyróżnić trzy podstawowe rodzaje leczenia nietrzymania moczu. Są to: • Leczenie zachowawcze. Polega ono na tym, że po nocnym wypoczynku pęcherz musi być opróżniony w całości. Chory musi prowadzić dzienniczek, w którym powinien notować godziny oddawania moczu oraz epizody z nietrzymaniem moczu. Należy oddawać mocz w godzinach, w których chory ma epizody z moczeniem bezwiednym, wykonywać ćwiczenia mięśni Kegla, a także kontrolować ilość wypijanych płynów.

• Leczenie farmakologiczne. Polega na podawaniu leków hormonalnych, które odpowiadają za zwiększenie się pojemności pęcherza moczowego. Działają też hamująco na niekontrolowane skurcze pęcherza moczowego.

• Leczenie operacyjne. Podejmowane jest, kiedy pozostałe sposoby leczenia zawodzą. U kobiet najczęściej jest to plastyka krocza, plastyka pochwy albo plastyka cewki moczowej. Stosowane są także inne rodzaje operacji, w zależności od konkretnego przypadku nietrzymania moczu.