Ból stawów u dzieci
Ból stawów u dzieci najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania i nie oznacza żadnej choroby. Jest to ból stawowy wywołany gwałtownym wzrostem dziecka w tym czasie. Pojawia się u całkowicie zdrowych dzieci, a jego leczenie polega na łagodzeniu bólu za pomocą leków przeciwbólowych. Bóle stawowe u dzieci często pojawiają się wskutek urazów, nadwerężenia, a także w wyniku gwałtownego wzrostu. Istnieją także choroby, które mogą wywoływać ból stawów u dziecka, jednak takie przypadki zdarzają się rzadko. Na bóle stawów częściej uskarżają się dziewczynki, a badania mówią, że na tego typu bóle cierpi 5-30 procent wszystkich dzieci.
1. Możliwe przyczyny bólu stawów u dzieci
Bóle stawów mogą być wywołane stanami takimi jak:
- stłuczenie,
- skręcenie,
- nadwerężenie,
- gwałtowny wzrost,
- zaburzenia endokrynologiczne,
- choroby zapalne stawów,
- fibromialgia,
- nowotwory (jednak jest to rzadka przyczyna, wywołująca silne bóle kości lub stawów w nocy; bóle są tak silne, że budzą dziecko).
2. Na jakie pytania przygotować się przed wizytą u lekarza?
Lekarz, aby zdiagnozować przyczynę bólu stawów u dziecka, na pewno zleci kilka badań, a także zrobi badanie fizykalne. Jednak dobór dodatkowych badań i diagnoza zależą także od historii zdrowia dziecka i wywiadu lekarskiego. Rodzic powinien przygotować się na pytania takie jak:
- Kiedy zaczęły się bóle stawowe u dziecka?
- Jak długo trwa jednorazowy atak bólu?
- Kiedy pojawiają się bóle (rano/wieczorem/w trakcie wysiłku/po wysiłku)?
- Czy ból poprzedził jakiś uraz?
- Czy dziecko uprawia sport (i jaki, jak często)?
- Czy dziecko było w ostatnim czasie szczepione?
- Czy bólom stawowym towarzyszą inne objawy (np. gorączka, opuchlizna stawów, wysypka, bóle brzucha, chudnięcie, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych, sztywnienie stawów)?
- Czy ból pojawia się zawsze w jednym konkretnym stawie?
- Czy ból „wędruje” i pojawia się w różnych stawach?
- Czy dziecko ma problemy z poruszaniem się?
- Czy w rodzinie występują choroby zapalne stawów?
- Czy dziecko ma często zaczerwienione oczy lub problemy z widzeniem?
Schorzenia stawów o podłożu zapalnym pojawiają się zwykle rano i może im towarzyszyć opuchlizna i sztywnienie stawów (co utrudnia aktywność dziecka), a także zaczerwienienie oczu i rozmyty obraz. Zapalenie stawówmoże mieć podłoże bakteryjne lub wirusowe, a więc wynikać z infekcji. Innymi przyczynami zapalenia stawów mogą być także:
- łuszczyca (łuszczycowe zapalenie stawów),
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- układowe zapalenia naczyń.
Zapalenie stawów może mieć podłoże reumatyczne i – mimo pierwszych skojarzeń większości ludzi – może występować także u dzieci. Co więcej, występuje dosyć często (w Stanach Zjednoczonych liczba dzieci dotkniętych tą chorobą wynosi 285 tysięcy).
Ból łagodnieje w czasie aktywności, gdy stawy „rozruszają się”. Ból stawów wywołany mechanicznie zwykle pojawia się w czasie lub po wysiłku. Każdy dodatkowy symptom zwiększa prawdopodobieństwo, że ból stawowy u dziecka jest wywołany przewlekłym schorzeniem, nie procesem wzrostu czy urazem.
W czasie badania fizykalnego, lekarz zwróci uwagę, czy na ciele dziecka nie ma wysypki, czy stawy nie są opuchnięte, czy na skórze nie ma siniaków czy otarć, które sugerowałyby, że przyczyną bólu może być uraz.
Oprócz zebrania wywiadu i badania fizykalnego, lekarz prawdopodobnie zaleci także badania. Będą to badania krwi (odczyn Biernackiego, morfologia krwi, test na przeciwciała przeciwjądrowe), badanie rentgenowskie oraz badanie moczu.