Jet lag – na czym polega?
Jest to zespół objawów, które pojawiają się podczas podróży w kierunku wschód–zachód. Związane są one ze zmianą strefy czasowej i tak nazwana jest dolegliwość Jet lag syndrome, czyli zespół nagłej zmiany czasowej. Intensywność i natężenie objawów zależy od liczby stref czasowych, które są przekraczane.
1. Czym jest jest lag?
Podróż w kierunku, w którym doba się skraca, czyli we wschodnim, jest znacznie gorzej znoszona niż w zachodnim, w którym doba się wydłuża. Pojawiają się zaburzenia homeostazy organizmu, czyli zaburzenie pracy procesów fizjologicznych, które są uwarunkowane rytmem okołodobowym, np. motoryka przewodu pokarmowego, sen czy przemiana materii. Natężenie może także zależeć od ilości produkowanych hormonów, np. kortyzolu i melatoniny, czyli hormonów snu.
2. Jakie mogą być objawy jet lagu?
Są to:
• senność;
• dezorientacja;
• złe samopoczucie;
• osłabienie organizmu;
• zaburzenia snu;
• zaburzenia apetytu;
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe;
• ból głowy;
• brak koncentracji.
Najczęściej objawy ustępują same w miarę przyzwyczajenia się organizmu do nowej strefy czasowej. Chcąc zniwelować objawy, należy przed podróżą więcej odpoczywać, nie pić alkoholu, na pokładzie należy pić większą ilość płynów. Przed lotem nie wolno jeść ciężkostrawnych posiłków. Niektórzy decydują się na środki nasenne, które w jakimś stopniu powinny zmniejszyć objawy wywołane zmianą strefy czasowej. Można także przyjmować melatoninę. Jednak, aby poskutkowała, należy ją zażywać według konkretnego schematu. Przed planowaną podróżą można ćwiczyć na świeżym powietrzu, ale nie w porze wieczornej, ponieważ wysiłek fizyczny może pobudzać ciało i tym samym powodować problemy ze snem.
Musisz to wiedzieć
Są osoby, które nie odczuwają żadnego dyskomfortu w trakcie przekraczania nawet kilku stref czasowych. Do tej grupy należą oczywiście pracownicy linii lotniczych. Jet lag lepiej znoszą osoby, którym nie przeszkadzają jakiekolwiek zmiany w ich planie dnia. Częściej długą podróż gorzej znoszą osoby żyjące według ustalonego schematu. Wiele także zależy od komfortu lotu i warunków w samolocie.