Niedoczynność tarczycy u niemowląt

Niedoczynność tarczycy, czyli niedobór lub brak hormonu tarczycy, może być obecny już w chwili przyjścia dziecka na świat. Wrodzona niedoczynność tarczycy to bardzo rzadkie zjawisko. Jeśli noworodek ma problemy z tarczycą, ogromnie ważne jest odpowiednio wczesne zdiagnozowanie choroby i podjęcie leczenia. Zaniedbana niedoczynność tarczycy u niemowlaka może bowiem negatywnie wpłynąć na inteligencję dzieckaoraz jego rozwój neurologiczny. Wrodzona niedoczynność tarczycy jest jedną z najczęstszych przyczyn opóźnienia umysłowego.

1. Rodzaje niedoczynności tarczycy

Wyróżnia się dwa typy wrodzonej niedoczynności tarczycy: trwałą oraz przejściową niedoczynność tarczycy. Trwała wrodzona niedoczynność tarczycywymaga leczenia przez całe życie i ma kilka przyczyn. Najczęstszą z nich jest wada wrodzona lub nieprawidłowy rozwój gruczołu tarczycy. Według danych statystycznych około 2/3 przypadków niedoczynności tarczycy ma swój początek w niewłaściwej budowie tarczycy. Niektóre niemowlęta dziedziczą brak zdolności do prawidłowej syntezy i wydzielania hormonu tarczycy. Wrodzona niedoczynność może mieć swój początek również w problemach z podwzgórzem lub przysadką. Natomiast przejściowa wrodzona niedoczynność tarczycy może być spowodowana:

• niedoborem jodu u noworodka – na skutek zbyt małej ilości spożywanego jodu przez matkę,
• przenikaniem przeciwciał u ciężarnej z chorobą tarczycy przez łożysko do płodu – przeciwciała znikają z organizmu dziecka w ciągu 1-3 miesięcy po urodzeniu,
• przyjmowaniem leków na nadczynność tarczycy przez ciężarną – niedoczynność u dziecka ustępuje kilka dni po porodzie,
• kontaktem z bardzo dużymi dawkami jodu.

2. Objawy niedoczynności tarczycy u niemowląt

U większości noworodków z wrodzoną niedoczynnością tarczycy nie występują żadne niepokojące objawy wskazujące na problemy z tarczycą. Może jednak pojawić się letargia, spowolnienie ruchów, większa waga urodzeniowa, chrypliwy płacz, większy obwód głowy, problemy z karmieniem, uporczywe zaparcia, wzdęcia, powiększony język, sucha skóra, niska temperatura ciała, długotrwała żółtaczka, wole, nieprawidłowo niskie napięcie mięśniowe, obrzęk twarzy, zimne kończyny, gęste i szorstkie włosy nisko na czole, duże ciemiączko, przepuklina pępkowa oraz zahamowany lub zatrzymany wzrost. Wrodzona niedoczynność tarczycy jest bardziej powszechna u dzieci, które mają inne wrodzone wady (głównie związane z sercem) lub zespół Downa.

Wielu rodziców zastanawia się, jakie są rokowania dla ich dzieci dotkniętych niedoczynnością tarczycy. Jeśli choroba jest wykryta wkrótce po porodzie i rozpoczęte jest leczenie, prognozy są bardzo dobre. Dzieci zdiagnozowane z wrodzoną niedoczynnością tarczycy, które poddano leczeniu odpowiednio wcześnie rozwijają się zwykle w prawidłowym tempie i, jak dowodzi większość badań, nie mają obniżonych zdolności intelektualnych. Niektóre badania wykazują jednak, że nawet mimo podjęcia leczenia dzieci z wrodzoną niedoczynnością tarczycy wypadają nieco słabiej na testach z matematyki, słownictwa oraz testach na inteligencję. Mogą mieć również niewielkie deficyty pamięci oraz uwagi, jeżeli diagnoza niedoczynności tarczycy była opóźniona lub gdy początkowe dawki leków były zbyt małe.