Płaskostopie. Ta przypadłość dotyka nie tylko dzieci
Płaskostopie to choroba stóp, która pojawia się często już w dzieciństwie. Taka deformacja może jednak wystąpić także u osób dorosłych, głównie w wyniku noszenia zbyt obcisłego obuwia lub nadwagi czy otyłości. Przyczyną jest zanik jednego lub dwóch łuków w stopie, co powoduje ścisłe jej przyleganie do podłoża. Częściej na chorobę zapadają kobiety, głównie ze względu na słabsze mięśnie.
1. Przyczyny płaskostopia
Płaskostopie występuje u kilkuletnich dzieci. Związane jest to z pokryciem stóp tkanką tłuszczową oraz słabymi jeszcze więzadłami. W tym czasie należy więc zadbać, aby płaskostopie nie rozwinęło się bardziej w późniejszych latach. Samoistnie powinno ono ustąpić w wieku 3 lat. Dorosłe kobiety często same doprowadzają do rozwinięcia się deformacji stóp, nosząc za ciasne obuwie lub buty na obcasach. U mężczyzn płaskostopie wynika często z nadwagi lub otyłości. Do innych przyczyn należy krzywica, a także długie marsze ze zbyt obciążonym plecakiem. Narażone są również kobiety ciężarne.
Całkowicie rozwinięta stopa pojawia się w wieku 16 lat u dziewczynek, a 18 lat u chłopców. Jeżeli w tym czasie istnieją objawy płaskostopia, konieczne jest leczenie.
2. Objawy płaskostopia
Wyróżniamy dwa rodzaje płaskostopia – poprzeczne i podłużne. Pierwsze objawia się poszerzeniem przodostopia i często jest skutkiem noszenia nieprawidłowego obuwia. Wynika on z rozejścia się kości śródstopia. Przy tej deformacji stopy ciężar ciała opiera się na innych kościach niż normalnie, co powoduje pieczenie i ból pod podeszwą. Pojawiają się także odciski i modzele.
Płaskostopie podłużne wynika z obniżenia lub zaniku sklepienia podłużnego stopy. Można je zdiagnozować po stanie noszonego obuwia, bowiem strona wewnętrzna jest całkowicie starta. Znane jest także płaskostopie wrodzone. W tym wypadku nie zostały wykształcone w ogóle łuki w stopie.
Utrwalające się w czasie płaskostopie prowadzi do zmian zwyrodnieniowych stawów. Towarzyszą mu także inne deformacje. Są to np. paluchy koślawe lub palce młotkowate.
3. Leczenie i profilaktyka płaskostopia
Profilaktyka płaskostopia polega na unikaniu nadwagi i dbaniu o prawidłową kondycję fizyczną. Należy także dbać o prawidłowe obuwie. Musi być ono wygodne, z poszerzonym czubkiem i wyprofilowaną podeszwą. Obcas butów dla kobiet nie powinien być wyższy niż 5 cm.
Leczenie płaskostopia polega głównie na wykonywaniu ćwiczeń stóp. Nie są one trudne, ale muszą być wykonywane regularnie. Do takich ćwiczeń należą np.: podnoszenie woreczka lub torebki z ryżem stopą czy masowanie stopy przez turlanie piłeczki. Pomocne jest skakanie na palcach czy chodzenie na zewnętrznych częściach stóp. Chodzenie na boso natomiast powoduje większą pracę mięśni.
W przypadkach bardziej zaawansowanych stosowane są wkładki lub buty ortopedyczne. Pomocna jest także kinezyterapia. W ciężkich przypadkach stosowane jest leczenie operacyjne płaskostopia.