W jaki sposób leczyć bezsenność?
Wyróżnia się następujące metody leczenia bezsenności: leczenie behawioralne, przyczynowe i farmakologiczne. W zwalczeniu problemów ze snem kluczową rolę odgrywa przestrzeganie zasad higieny snu, wyeliminowanie przyczyny bezsenności i stosowanie ziołowych preparatów.
1. Leczenie farmakologiczne bezsenności
W terapii farmakologicznej bezsenności stosuje się leki na sen. Są to preparaty z grupy leków przeciwdepresyjnych wykazujące działanie nasenne, preparaty melatoniny i preparaty ziołowe (zioła na sen to m.in. melisa i kozłek lekarski). Stosuje się też benzodiazepiny o właściwościach ułatwiających zasypianie.
Leczenie farmakologiczne bezsenności nie może trwać dłużej niż 2 tygodnie (leki zażywa się co 2-3 noce). Zwiększona częstotliwość stosowania leków na bezsenność skutkuje uzależnieniem i pojawieniem się zjawiska tolerancji na leki, co prowadzi do konieczności przyjmowania coraz to większych dawek. W związku z tym wybór leku, dawka i czas stosowania powinny zostać ustalone przez lekarza z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb pacjenta.
2. Leczenie objawowe bezsenności
Wśród metod wspomagających leczenie objawowe bezsenności wskazuje się metody relaksacyjne, metody behawioralne i trening autogenny. Metody relaksacyjne bazują na przekonaniu, że istnieje związek między napięciem mięśni, napięciem psychicznym i czynnościowym stanem wegetatywnego układu nerwowego. Wyróżnia się następujące rodzaje metod relaksacyjnych:
• metoda relaksacji progresywnej Jacobsona;
• regularna aktywność fizyczna;
• muzykoterapia;
• fototerapia;
• masaż;
• aromaterapia.
Metody behawioralne wymagają współpracy z psychologiem. W trakcie spotkań rozwiązuje się problemy ze snem, na przykład związane z nieprzestrzeganiem zasad higieny snu. Ten rodzaj terapii jest trudny i wymaga zaangażowania ze strony pacjenta i lekarza. Z kolei trening autogenny polega na próbach wpłynięcia na własne zachowanie poprzez autosugestię. Odbywa się to na drodze medytacji, odprężenia psychofizycznego i perswadowania sobie, że istnieje możliwość pokonania problemu z zasypianiem. Trening autogenny wymaga samodyscypliny i determinacji.
3. Na czym polega higiena snu?
Dbałość o higienę snu jest związana z leczeniem behawioralnym bezsenności. Stosuje się wówczas metody, które mają zmienić przyzwyczajenia człowieka odnoszące się do wypoczynku w nocy. Aby zwalczyć kłopoty ze snem, należy prowadzić regularny tryb życia i wprowadzić stałe godziny snu. Najlepiej będzie, jeżeli będziemy wstawać i kłaść się o tej samej porze, spać jednakową liczbę godzin każdego dnia.
Elementem właściwej higieny snu są ćwiczenia fizyczne. Trening należy praktykować w godzinach popołudniowych (wysiłek fizyczny tuż przed porą snu pobudza organizm do aktywności i powoduje występowanie problemów z zasypianiem).
Ostatni posiłek dnia należy zjadać na kilka godzin przed snem. Kolacja powinna być lekkostrawna i niezbyt obfita. Warto powstrzymać się od spożywania używek w godzinach wieczornych. Alkohol i kawa zawierają substancje pobudzające, m.in. kofeinę, które stanowią jedną z przyczyn bezsenności.
Musisz to wiedzieć
4. Leczenie przyczynowe bezsenności
Leczenie przyczynowe stosuje się, gdy lekarzowi udaje się ustalić czynnik odpowiedzialny za bezsenność. Jeżeli powodem problemów ze snem jest nieprzestrzeganie zasad higieny snu, należy pracować nad zmianą stylu życia. Gdy to stres wpływa na sen, warto wypróbować metody relaksacyjne i ziołowe preparaty nasenne.
W leczeniu bezsenności kluczową rolę odgrywa rezygnacja z używek takich jak alkohol i papierosy. Współpraca pacjenta z psychologiem przynosi wymierne skutki i pozwala zapewnić zdrowy sen.
Osoby borykające się z bezdechem w czasie snu i zespołem niespokojnych nóg powinny podjąć leczenie tych dolegliwości, co pozwoli zażegnać problem z zasypianiem. Podobnie jest w przypadku schorzeń takich jak choroby płuc i nadczynność tarczycy. Jeżeli pacjent będzie zażywał odpowiednie leki albo podda się leczeniu operacyjnemu, poprawi się jakość jego snu.