Wyprysk kontaktowy (alergiczne kontaktowe zapalenie skóry)

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry nazywane jest również wypryskiem kontaktowym. W wyniku kontaktu z alergenem pojawiają się zmiany, najczęściej mające postać bąbli lub pęcherzyków. Wyróżnia się dwa typy tego schorzenia: wyprysk kontaktowy ostry oraz wyprysk kontaktowy przewlekły.

1. Czym jest wyprysk kontaktowy?

Schorzenie przebiega w dwóch etapach. Pierwszy z nich to etap indukcji, który polega na przenikaniu związków chemicznych w głąb skóry, wchodzeniu w reakcję z białkami i tworzeniu kompleksów. Drugi etap to wyzwalanie reakcji uczuleniowej. Jej celem jest prezentacja wytworzonych kompleksów, między innymi limfocytów T, które zostają w sposób swoisty uczulone na konkretną substancję. W wyniku tego przy ponownym kontakcie z alergenem aktywują się limfocyty oraz ujawniają się zmiany na skórze. Stany zapalne skóry o podłożu alergicznym mają najczęściej charakter pęcherzyków lub grudek wysiękowych. Zmianom zazwyczaj towarzyszy dokuczliwe uczucie swędzenia. Innymi objawami wyprysku kontaktowego są: obrzmienie z pęcherzykami, rumień o ostrych krawędziach, łuszczenie naskórka. Problemy powstałe na skutek alergicznego kontaktowego zapalenia skóry najczęściej występują w okolicy narządów płciowych oraz oczodołów. Skóra w tych miejscach jest bardzo często obrzęknięta, szorstka, sucha oraz zgrubiała.

Zobacz film: "Za co lekarze przyznają punkty w skali Apgar?"

2. Czynniki wywołujące wyprysk kontaktowy

Schorzenie najczęściej jest wywoływane przez:

• kobalt, nikiel (ozdóbki, elementy stroju);
• chrom (lakiery, barwniki, farby, cement, botom, zapałki);
• farby do włosów, kremy zawierające lanolinę, perfumy, olejki, kosmetyki;
• terpentynę, formaldehyd, lateks, gumę;
• preparaty farmaceutyczne;
• środki konserwujące.

Ryzyko wystąpienia alergii zwiększa się, jeśli wcześniej w rodzinie zdarzały się przypadki tej choroby. Substancja uczulająca może przedostać się do skóry drogą krwiopochodną, na przykład wraz z jedzeniem, lekami lub wdychanym powietrzem. W takim wypadku stan zapalny skóry ma charakter rozproszony, symetrycznie rozłożony na całym ciele. Wyprysk kontaktowy jest schorzeniem długotrwałym o charakterze nawrotowym. Wykrycie substancji wywołującej dolegliwości jest przeważnie trudne i zwykle trwa bardzo długo. Zazwyczaj szukanie alergenu polega na przeprowadzeniu testu płatkowego, czyli na położeniu bibuły nasączonej potencjalnym alergenem do skóry. Po dwóch lub trzech dniach sprawdza się wygląd miejsca pod bibułą – jeśli skóra jest zaczerwieniona i obrzęknięta, oznacza to, że test wypadł pozytywnie. Czasami w ustaleniu substancji uczulającej pomaga umiejscowienie zmian skórnych. Leczenie takich stanów zapalnych polega na stosowaniu kremu z kortykosteroidami.