Bakteriemia. Przyczyny, objawy, leczenie
Bakteriemia to zakażenie krwi wynikające z obecności żywych bakterii, na które narażone są między innymi noworodki z niską masą urodzeniową. W odróżnieniu od sepsy zwykle nie stanowi zagrożenia życia i zdrowia. Jakie są objawy bakteriemii? Jakie są dostępne metody leczenia bakteriemii? Sprawdź!
1. Co to jest bakteriemia?
Bakteriemia to zakażenie krwi bakteriami, przebiegające bez toczącego się procesu zapalnego i uogólnionej reakcji organizmu na zakażenie. Zwykle nie trwa długo i znika samoistnie, bez ingerencji medycznej, ponieważ organizm radzi sobie naturalnie z patogenami.
Bakteriemia zazwyczaj nie powoduje żadnych następstw zdrowotnych ani komplikacji, przez co nie jest zagrożeniem dla zdrowia i życia człowieka. W niektórych przypadkach może jednak przejść w sepsę, prowadzącą nawet do śmierci.
2. Rodzaje bakteriemii
Możemy wyróżnić kilka rodzajów tego zakażenia:
- bakteriemia nawracająca (okresowa) - w organizmie są ogniska infekcyjne, z których co jakiś czas uwalniane są do krwiobiegu bakterie;
- bakteriemia przejściowa - bakterie są obecne we krwi przez krótki czas (5 - 15 minut);
- bakteriemia ciągła - może się toczyć w organizmie przez kilka godzin lub nawet dni.
3. Jakie są przyczyny bakteriemii?
Na bakteriemię narażone są głównie:
- osoby z osłabionym układem odpornościowym;
- noworodki z niską masą urodzeniową;
- osoby w podeszłym wieku.
Jakie czynniki zwiększają ryzyko rozwoju bakteriemii? Większe prawdopodobieństwo zakażenia krwi wiąże się również z:
- poważnymi urazami;
- rozległymi oparzeniami;
- cewnikowaniem;
- chemioterapią;
- żywieniem dojelitowym;
- zabiegami chirurgicznymi;
- ciężką chorobą podstawową;
- przeszczepem.
Bakterie mogą przenikać do krwi m.in. z miejscowych ognisk zapalnych - w tym przypadku rozprzestrzeniają się drogą limfy, z miejsc z własną mikroflorą. Dostają się w ten sposób do krwiobiegu.
4. Jakie bakterie najczęściej są odpowiedzialne za bakteriemię?
Zakażenie mogą wywołać różne drobnoustroje. W układzie moczowo - płciowym są to zwykle pałeczki z rodziny Enterococcus spp. gronkowce koagulazoujemne, Enterobacteriaceae i Corynebacterium urealyticum.
W układzie pokarmowym Klebsiella spp., Escherichia coli, Serratia spp., gramujemne pałeczki beztlenowe, Enterococcus spp. i Pseudomonas aeruginosa.
W układzie oddechowym zaś za zakażenie odpowiadają zwykle Streptococcus pneumoniae, Staphyloccus aureus, Escherichia coli i Pseudomonas aeruginosa.
5. Bakteriemia - objawy
Bakteriemia może objawiać się gorączką, jednak jeśli wskutek rozwoju bakteriemii ciągłej do krwiobiegu przedostanie się znaczna ilość bakterii, może dojść do ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS). Objawia się ona:
- podwyższonym tętnem (>90/minutę);
- gorączką;
- zwiększoną liczną oddechów (>20/minutę).
Współwystępowanie bakteriemii z objawami SIRS oznacza sepsę.
6. Jak rozpoznawana jest bakteriemia?
Gdy pojawia się podejrzenie bakteriemii, wykonywany jest posiew krwi. Badanie to pomaga ustalić, która bakteria odpowiada za zakażenie oraz określić jej lekowrażliwość, co jednocześnie daje odpowiedź na pytanie, jaki należy zastosować antybiotyk.
7. Bakteriemia - leczenie
W przypadku wystąpienia bakteriemii choremu podawane są wspomniane wyżej antybiotyki.
8. Bakteriemia a sepsa
Zarówno w przypadku bakteriemii, jak i sepsy we krwi obecne są bakterie (choć posocznicę mogą wywołać także wirusy i grzyby). Jak je odróżnić?
Bakteriemia nie powoduje gwałtownej reakcji organizmu, gdyż zakażenie krwi, przeciwnie do posocznicy nie daje objawów klinicznych, wynikających z obecności bakterii we krwi.
Sepsa może się rozwinąć, gdy organizm nie poradzi sobie z patogenem w naturalny sposób. Wtedy, gdy dojdzie do osłabienia układu odpornościowego, a drobnoustrój przełamie barierę tego układu, może rozwinąć się posocznica.
W takim przypadku następuje ogólnoustrojowa reakcja organizmu na obecne we krwi bakterie oraz ich toksyny. Oznacza to, że bakteriemia zawsze występuje przed sepsą, jednak nie zawsze do niej prowadzi.
