Morfologia u noworodka
Morfologia u noworodka i inne badania krwi u dziecka są w niektórych przypadkach niezbędne, aby ocenić ogólny stan jego zdrowia. W pierwszych dobach życia dziecka, maluch przechodzi kilka badań przesiewowych, a także, jeśli są co do tego wskazania, morfologię krwi i wyznaczanie grupy krwi i czynnika Rh. Badania przesiewowe obejmują badanie w kierunku fenyloketonurii, mukowiscydozy oraz wrodzonej niedoczynności tarczycy.
1. Badanie krwi u noworodka
Przy badaniu morfologii u noworodka, konieczne jest nakłucie żyły obwodowej. U maluszka niemal od razu po urodzeniu, krew można pobierać z różnych żył:
- żyły grzbietu dłoni,
- żyły grzbietu stopy,
- żyły nadgarstka,
- żyły łokciowej,
- żyły skóry głowy,
- żyły obok kostki przyśrodkowej.
Istnieją pewne przeciwwskazania do pobrania krwi u noworodka, szczególnie jeśli chodzi o miejsce wkłucia. Jeśli w planowanym miejscu wkłucia skóra jest uszkodzona, pojawił się odczyn zapalny, należy wybrać inne miejsce wkłucia. Przed pobraniem krwi dokładnie dezynfekuje się skórę dziecka. Po pobraniu krwi mogą pojawić się skutki niepożądane, takie jak krwiak, krwawienie, a w przypadku nieprawidłowego przebiegu badania – zakażenie lub uszkodzenie sąsiadujących naczyń.
W przypadku badań skriningowych (przesiewowych) czy badania glukozy, krew pobiera się najczęściej z pięty noworodka. Pobierana krew to krew włośniczkowa.
2. Elementy morfotyczne krwi u noworodków
Czerwone ciałka krwi (czyli erytrocyty) to krwinki odpowiedzialne za transport tlenu z płuc do komórek organizmu. Norma erytrocytów u niemowląt wynosi 4.1-6.1 milionów czerwonych krwinek na mikrolitr lub 4.1-6.1 x 1012/L.
Krwinki białe (czyli leukocyty) to krwinki, które bronią organizm przed infekcjami. U noworodków norma leukocytów wynosi 9-30 x 109/L lub 9-30 x 103/mm3 lub 9-30 x 103 na mikrolitr krwi. Leukocyty dzielą się na różne odmiany:
- agranulocyty (w tym limfocyty i monocyty),
- granulocyty (w tym neutrofile, eozynofile i bazofile).
Coraz częściej w badaniach testuje się także ilość poszczególnych rodzajów krwinek białych.
Leukopeniato obniżona liczba krwinek białych. Taki stan pojawia się w przypadku chorób przewlekłych, szczególnie tych dotykających krwi i szpiku kostnego, a także wątroby, zatruć substancjami toksycznymi oraz niedożywienia i stosowania niektórych leków. Leukocytoza to natomiast podniesiona liczba białych ciałek krwi. Pojawia się ona w różnych sytuacjach i w przypadku różnych chorób, np. po wysiłku fizycznym czy w czasie ostrej infekcji.
3. Inne normy morfologii u noworodków
Hematokryt (w skrócie Hct lub Ht) oznacza stosunek objętości skoagulowanych czerwonych ciałek krwi do objętości całej krwi lub stosunek elementów morfotycznych krwi (leukocytów, erytrocytów, trombocytów) do całej objętości krwi. Norma u noworodków wynosi 44-64% lub 0,44-0,64. Obniżona wartość hematokrytu może świadczyć o nadmiernym nawodnieniu lub anemii. Podwyższony hematokryt towarzyszy natomiast nadkrwistości i odwodnieniu.
Hemoglobina (w skrócie HGB lub Hb) to białko zawarte w czerwonych ciałkach krwi, które przenosi tlen do komórek. Jej norma u noworodków wynosi 14.5-24.5 g/dL lub 145-245 g/L. Normy te mogą się różnić w zależności od laboratorium.
Należy pamiętać, że każdy wynik badania powinien być interpretowany przez lekarza.