Leukopenia
Leukopenia (lub leukocytopenia) to zbyt niski poziom białych krwinek, czyli leukocytów. Niedobór leukocytów we krwi zwiększa ryzyko infekcji, gdyż układ odpornościowynie jest w stanie bronić się przed różnego rodzaju mikroorganizmami. O leukocytopenii mówimy, kiedy ilość białych ciałek krwi spadnie poniżej normy, czyli 4 tys. na milimetr sześcienny krwi. W bardzo skrajnych przypadkach może ona prowadzić nawet do śmierci, jeśli nie zostanie zdiagnozowana i leczona.
1. Przyczyny leukopenii
Leukopenia zwykle pojawia się w wyniku infekcji takich jak przeziębienie czy grypa. Inne choroby, które obniżają poziom białych ciałek krwi to poważniejsze infekcje oraz zaburzenia funkcjonowania szpiku kostnego. Są to na przykład:
- mielofibroza,
- niedokrwistość aplastyczna,
- toczeń rumieniowaty układowy,
- ziarnica złośliwa,
- malaria,
- sepsa,
- denga,
- riteksje,
- gruźlica,
- dur brzuszny,
- ornitoza (papuzica),
- nadczynność tarczycy,
- powiększenie śledziony,
- nadciśnienie wrotne,
- przewlekłe choroby wątroby,
- niektóre odmiany chorób nowotworowych (białaczki),
- zwłóknienie szpiku kostnego,
- zakażenie wirusem HIV i AIDS.
Leukopenię wywołują także niektóre rodzaje leczenia, takie jak radioterapia i chemioterapia oraz niektóre leki (np. leki przeciwpsychotyczne, niektóre antydepresanty i antybiotyki, środki immunosupresyjne, leki stosowane przy stwardnieniu rozsianym). Substancje toksyczne dla organizmu, takie jak rozpuszczalniki, benzen czy farby olejne, także działają obniżająco na poziom białych krwinek, jeśli organizm jest narażony na kontakt z nimi regularnie.
Także niedobór kwasu foliowego w organizmie może doprowadzić do obniżenia ilości białych krwinek. Podobnie działają niedobory miedzi i cynku. W związku z tym, także niedożywienie może być przyczyną leukopenii.
2. Objawy leukopenii
W przypadku leukocytopenii objawy pojawiają się dopiero, kiedy jest ona zaawansowana. U osoby ze zbyt niskim poziomem leukocytów pojawia się również anemia, a także zaburzenia dotyczące krwawienia, czyli na przykład krwawienia międzymiesiączkowe, bardzo obfite i długotrwałe miesiączki. Często pojawia się także neurastenia, objawiająca się zmęczeniem, bólami głowy i problemami emocjonalnymi. Leukocytopenii towarzyszą także zapalenia jamy ustnej, zapalenia płuc, stany podgorączkowe i gorączka. Mogą się również pojawić ropnie wątroby, które są wywołane przez bakterie i mogą doprowadzić nawet do śmierci. Jednak takie zaburzenia pojawiają się bardzo rzadko. Wiąże się to z obniżoną odpornością na wszelkiego rodzaju infekcje i stany zapalne.
Leukopenię diagnozuje się na podstawie badania krwi, a konkretnie morfologii. Oprócz obniżonej ilości białych krwinek, często spada także poziom czerwonych krwinek lub hemoglobiny, a także płytek krwi (małopłytkowość).
Leczenie leukocytopenii uzależnione jest od wywołującej ją przyczyny. Niekiedy obejmuje leki sterydowe oraz witaminy, które mają za zadanie pobudzenie szpiku kostnego do produkcji białych krwinek. Stosowana jest także chemioterapia oraz inne leki. Najważniejsze jest jednak wykrycie przyczyny niedoboru leukocytów i wyleczenie jej.