Przyczyny łzawienia oczu
Łzawienie oczu to nadmierne wydzielanie łez przez gruczoły łzowe. Jako przyczyny wskazuje się m.in. nadmierne wydzielanie cieczy łzowej i niedrożność kanalika łzowego, jak również obecność ciała obcego w oku, zapalenie spojówek i nieprawidłowy wzrost rzęs.
1. Czym jest łzawienie?
Łzawieniem oczu nazywamy nadmierne wydzielanie łez przez gruczoły łzowe. Jest to rezultat zaburzenia równowagi między wydzielaniem cieczy łzowej a jej odprowadzaniem. Występuje, gdy produkcja łez jest większa od zdolności do ich odprowadzenia przez kanaliki łzowe. Ciecz wypływa poza obszar oka, tworząc łzy. W zależności od przyczyny łzawienie może przebiegać w postaci przewlekłej bądź jako powtarzające się napady.
2. Funkcje łez
Łzy są wydzielane przez nieduży i owalny gruczoł łzowy, który jest zlokalizowany nad okiem, po jego zewnętrznej stronie. Produkuje on film łzowy, w skład którego wchodzi woda, chlorek sodu, białka i substancje wykazujące właściwości odkażające.
Fizjologiczne funkcje łez to:
• nawilżanie oczu w trakcie dnia (ciecz łzowa jest rozprowadzana po powierzchni gałki ocznej w czasie mrugania), w nocy gruczoł łzowy jest mniej aktywny, dlatego osoby, które pracują wieczorami, mogą skarżyć się na pieczenie oczu,
• wypłukiwanie zanieczyszczeń z oka, które znalazły się w nim na skutek mechanicznego podrażnienia powierzchni gałki ocznej,
• ochrona oczu przed infekcją i szkodliwymi drobnoustrojami.
3. Dlaczego łzawią oczy?
Jedną z przyczyn łzawienia jest zaburzenie odprowadzania łez. Czynnikiem odpowiedzialnym za tę przypadłość jest niedrożność kanalika łzowego, który jest spowodowany przez m.in. wrodzoną niedrożność przewodu łzowego, zapalenie kanalików łzowych, upośledzenie zasysania łez i pourazowe przerwanie kanalika łzowego.
Wrodzona niedrożność przewodu łzowego (występuje u 6 proc. noworodków) prowadzi do zapalenia woreczka łzowego na skutek zalegania cieczy łzowej. Powstaje ropniak, który wywołuje zaczerwienienie i opuchliznę. Stan ten ulega samowyleczeniu na skutek udrożnienia kanalika łzowego. Kolejna przyczyna niedrożności kanalika łzowego – zapalenie kanalików łzowych – polega na zwężeniu światła kanalika na skutek obrzęku lub nadmiaru wydzieliny i jest spowodowana infekcją o podłożu bakteryjnym, grzybiczym lub wirusowym.
Jeżeli kanalik łzowy nie dotyka powierzchni gałki ocznej, mówi się o upośledzeniu zasysania łez. Następstwem tego stanu jest łzawienie, gdyż ciecz łzowa nie przedostaje się do dróg łzowych w sposób efektywny. Przyczyną upośledzenia zasysania łez może być uraz mechaniczny powiek. Natomiast, jeżeli mechanicznie zostaną przerwane drogi łzowe, występuje pourazowe przerwanie kanalika łzowego.
Przyczyn łzawienia upatruje się również w obfitym wydzielaniu cieczy łzowej, co powoduje utrudnienia w sukcesywnym odprowadzaniu jej do nosa. Kolejnym czynnikiem odpowiedzialnym za występowanie łzawienia jest obecność ciała obcego w oku (na przykład ziarna piasku lub rzęsy). Łzy mają zadanie usunąć niepożądany obiekt na zewnątrz. Jako przyczynę łzawienia wskazuje się również zapalenie spojówek (wywołane zakażeniem bakteryjnym). W przebiegu tego schorzenia pojawia się triada irytacyjna (łzawienie, światłowstręt, zwężenie szpary powiekowej). Z oka wydzielane są łzy i śluzowo-ropny płyn.
Musisz to wiedzieć
Przyczyną intensywnego łzawienia może być również nieprawidłowy wzrost rzęs, które drażnią powierzchnię gałki ocznej. Pozostałą grupę przyczyn łzawienia z oczu stanowią czynniki niezwiązane z degradacją gruczołu łzowego, to znaczy: nadmierna eksploatacja wzroku, noszenie soczewek kontaktowych, niekorzystne warunku zewnętrzne (dym, kurz i suche powietrze).