Skąd bierze się alergia?
Alergią określamy nadmierną reakcję organizmu osoby predysponowanej na kontakt z alergenem. Przyczyny uczulenia to m.in. atopia w rodzinie, infekcje nosa, zatok, dróg oddechowych i niektóre choroby (na przykład atopowe zapalenie skóry i poważne reakcje alergiczne w przeszłości), a także kontakt z alergenem. Nie bez znaczenia pozostają warunki życia dziecka, a także narażenie na stres i negatywne emocje.
1. Przyczyny alergii
Alergia to uczulenie, nadmierna reakcja organizmu w odpowiedzi na kontakt z alergenem. Występują rodzinnie, zatem predyspozycje do ich rozwoju są przekazywane genetycznie. Wśród czynników powodujących uczulenie wskazuje się: • atopię rodzinną, • infekcje, • warunki środowiska – dym papierosowy (jego oddziaływanie w przypadku dzieci z atopią skutkuje 25 proc. ryzykiem zachorowania na astmę), spaliny samochodowe (dzieci mieszkające w mieście częściej chorują na astmę), • kontakt z alergenami, • czynniki psychiczne. Atopia to inaczej reakcja genetycznie uwarunkowana, która polega na nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na substancje nieszkodliwe dla zdrowej osoby. Jej następstwem jest nadmierna produkcja przeciwciał IgE, które są wycelowane w alergeny. Atopia dotyka 1/5 populacji. Jeżeli matka i ojciec mieli atopię, ich dziecko jest obciążone 50 proc. prawdopodobieństwem jej wystąpienia. Dziedziczenie skłonności do alergii zależy od zespołu genów. Predyspozycje genetyczne oddziałują na zdolność do łatwego zapoczątkowania odpowiedzi alergicznej i jej intensywnego rozwoju.
2. Infekcje a alergia
Za możliwość rozwoju reakcji alergicznej są odpowiedzialne niektóre infekcje (u dzieci wywołane przez wirus RSV), na przykład częste infekcje nosa, zatok i górnych dróg oddechowych. Jednakże okazuje się, że częsty kontakt z drobnoustrojami chroni przed alergią. Jest to tak zwana hipoteza higieniczna, wedle której dzieci wychowujące się w gospodarstwie domowym, licznej rodzinie, korzystające ze żłobka rzadziej zapadają na choroby alergiczne. Ryzyko pojawienia się uczulenia podnoszą niektóre schorzenia, m.in. alergia pokarmowa, atopowe zapalenie skóry, przewlekła choroba obturacyjna płuc i poważne reakcje alergiczne w przeszłości.
Zobacz także:
Alergen to substancja odpowiadająca za objawy chorobowe u osoby predysponowanej. U osób zdrowych czynnik uczulający nie wywoła żadnych dolegliwości. Alergeny mogą kontaktować się z organizmem człowieka drogą wziewną (alergeny wziewne to pyłki traw, drzew, chwastów, roztocza kurzu domowego, pleśń), pokarmową (alergeny pokarmowe – jaja, orzechy, mleko, pszenica), przez skórę (alergie skórne wywołują metale, jad owadów) i błony śluzowe. Zdaniem specjalistów czynniki psychologiczne takie jak: stres, strach i agresja mogą być odpowiedzialne za wyzwalanie lub wzmacnianie alergii. Mogą być również następstwem uczulenia. Choroby o podłożu alergicznym mogą współwystępować z zaburzeniami depresyjnymi lub nadwrażliwością emocjonalną.