Stomia - czym jest, kiedy jest konieczna?

Stomia to sztucznie wytworzone połączenie części jelita z powierzchnią ciała. Umożliwia wydalanie moczu i kału, gdy z różnych przyczyn nie jest to możliwe drogą naturalną. Co to jest stomia? W jakich przypadkach jest konieczna? Oto wskazówki dla osób ze stomią.

1. Czym jest stomia i w jakich przypadkach jest konieczna?

Stomia jelitowa to chirurgiczne połączenie między światłem przewodu pokarmowego ze skórą. Nazywa odbytem brzusznym lub przetoką moczową, zależnie od narządu, z którym jest połączona.

Jej zadaniem jest odprowadzanie na zewnątrz moczu lub kału, który gromadzi się w doczepionym worku. Wynika zwykle z usunięcia części jelita grubego, jelita cienkiego lub części moczowodu.

Stomia może być konieczna w przypadku:

Zobacz film: "Ciekawe gry i zabawy dla całej rodziny"

• chorób zapalnych jelit;
• nowotworów;
• urazów;
• wrodzonych wady anatomiczych;
• choroba Leśniewskiego-Crohna;
• ostrej perforacji jelita;
• niedokrwienia skutkującego rozlanym zapaleniem otrzewnej;
• uchyłków okrężnicy z powikłaniami.

Zabieg ten wykonywany jest ze wskazań zarówno pilnych, jak i planowych.

2. Jakie są różnice między stomią tymczasową a trwałą?

Stomia może być tymczasowa lub trwała, w zależności od przyczyny, dla której została wykonana. Stomia tymczasowa może być używana do czasu, gdy narząd wewnętrzny zagoi się lub przyczyna problemu zostanie rozwiązana.

Stomia trwała jest natomiast utrzymywana na stałe, gdy normalne funkcje wydalnicze są trwale zakłócone.

3. Jak pielęgnować skórę wokół stomii?

Pielęgnacja skóry wokół stomii jest istotna dla utrzymania zdrowej skóry i zapobiegania ewentualnym problemom, takim jak podrażnienia czy infekcje.

Oto kilka wskazówek dotyczących dbania o skórę wokół stomii:

• regularne mycie;
• delikatne osuszanie;
• unikanie substancji drażniących;
• stosowanie kremów i past ochronnych, pomocnych w utrzymaniu zdrowej skóry;
• regularna zmiana produktów stomijnych;
• regularnie kontrola stanu skóry wokół stomii, aby wychwycić ewentualne problemy na wczesnym etapie.

4. Jakie są rodzaje produktów stomijnych i jak je stosować?

Istnieje różnorodność produktów stomijnych dostępnych na rynku, które pomagają w utrzymaniu higieny i komfortu w takiej sytuacji.

Oto kilka rodzajów produktów stomijnych:

• płytki stomijne (bariery anatomiczne), zwane również barierami anatomicznymi, są cienkimi, elastycznymi dyskami lub płytami, które przyklejane są do skóry wokół stomii; zapewniają ochronę skóry przed kontaktami z treściami wydalniczymi i umożliwiają przytwierdzenie worka stomijnego; płytki mogą być dostępne w różnych rozmiarach i kształtach, aby dostosować się do różnych kształtów ciała;
• worki stomijne - służą do zbierania treści wydalniczych ze stomii, dostępne w różnych rodzajach; możemy je podzielić na jednorazowe i wielokrotnego użytku, worki jednoczęściowe i dwuczęściowe; worki mogą być pionowe, poziome, składane, a także dostępne w różnych pojemnościach; wybór zależy od indywidualnych preferencji pacjenta i rodzaju stomii;
• akcesoria do worków - klipsy, zapinki, paski elastyczne, osłony na zapachy, filtry, a także specjalne kieszenie na worki, które mogą być przydatne w sytuacjach aktywności fizycznej;
• pasty ochronne - mogą być stosowane w celu utworzenia dodatkowej warstwy ochronnej między skórą a płytką stomijną; pomagają w utrzymaniu szczelności, zwłaszcza w obszarach, gdzie skóra może być nierówna lub skłonna do zmarszczek;
• kremy-bariery - preparaty, które pomagają w ochronie skóry przed drażniącymi substancjami zawartymi w treściach wydalniczych; stosuje się je przed nałożeniem płytki stomijnej; mogą zawierać substancje nawilżające i łagodzące;
• chusteczki nawilżające - przydatne do czyszczenia skóry wokół stomii; mogą zawierać łagodne środki myjące i substancje nawilżające.

5. Jakie są wyzwania związane z codzienną opieką nad stomią?

Codzienna opieka nad stomią może być wyzwaniem zarówno fizycznym, jak i emocjonalnym. Pacjenci muszą nauczyć się prawidłowego korzystania z produktów stomijnych, monitorować stan skóry i radzić sobie z ewentualnymi problemami, takimi jak przecieki czy podrażnienia.

6. Jak wpływa stomia na życie codzienne pacjenta?

Stomia może mieć znaczący wpływ na codzienne życie, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychologicznym. Niektórzy mogą doświadczać zmiany w stylu życia, unikając pewnych czynności czy żywienia. Bardzo ważne jest wsparcie takich osób.

7. Jak radzić sobie z emocjonalnymi aspektami posiadania stomii?

Posiadanie stomii może wywoływać silne emocje, takie jak złość, smutek czy poczucie utraty kontroli. Wsparcie psychologiczne, zarówno ze strony rodziny, jak i profesjonalnych terapeutów, może pomóc w radzeniu sobie z różnymi emocjami związanymi z posiadaniem stomii.

8. Czy istnieją grupy osób bardziej narażonych na konieczność wykonania stomii?

Na założenie stomii narażone są m.in.:

• osoby w podeszłym wieku;
• pacjenci z chorobami zapalnymi jelit;
• osoby ze schorzeniami jelit w rodzinie.

Każdy z nas jednak, niezależnie od wieku czy historii zdrowia, może potrzebować tego rodzaju interwencji medycznej.

9. Jakie są perspektywy osób ze stomią w kontekście powrotu do normalnego życia?

Osoby ze stomią, po odpowiedniej adaptacji i wsparciu, mogą wrócić do aktywnego i pełnego życia. Chociaż stomia wprowadza pewne zmiany w codziennym funkcjonowaniu, to nowoczesne produkty stomijne oraz świadczenia opieki zdrowotnej pozwalają na skuteczne zarządzanie tą sytuacją.

Oto kilka aspektów dotyczących perspektyw osób ze stomią w kontekście powrotu do normalnego życia:

• wsparcie i edukacja na temat stomii, pielęgnacji, stosowania produktów stomijnych oraz radzenia sobie z ewentualnymi problemami - świadomość i zrozumienie pomagają w lepszym radzeniu sobie z tą sytuacją;
• dostęp do specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia, dostarczać informacji oraz pomagać w dostosowaniu produktów stomijnych do indywidualnych potrzeb;
• adaptacja nawyków i stylu życia - osoby ze stomią mogą potrzebować czasu na dostosowanie się do nowej sytuacji i nauczenie się nowych nawyków związanych z pielęgnacją i korzystaniem z produktów stomijnych; wsparcie psychologiczne i społeczne jest tu niezwykle ważne;
• aktywność fizyczna - wiele osób ze stomią nadal prowadzi aktywny tryb życia, uczestnicząc w różnych formach aktywności fizycznej; rodzaj i intensywność aktywności mogą się różnić w zależności od indywidualnych preferencji i warunków zdrowotnych;
• grupy wsparcia dla osób ze stomią, które mogą być cennym źródłem wsparcia emocjonalnego; dzielenie się doświadczeniami z innymi pacjentami może pomóc w radzeniu sobie z trudnościami i zwiększeniu poczucia wspólnoty.