AFI - normy, co oznacza ten wskaźnik?
AFI to wskaźnik płynu owodniowego i jednocześnie dobrostanu dziecka. Jest częścią profilu biofizycznego płodu. Co oznaczają poszczególne wartości AFI? Czym jest małowodzie, a czym wielowodzie? Sprawdź!
1. Czym są wody płodowe?
Wody płodowe (płyn owodniowy) to płyn znajdujący się macicy ciężarnej kobiety, który powstaje z płynów ustrojowych matki oraz płodu i jest nieustannie wymieniany.
Substancje odżywcze matka przekazuje dziecku za pomocą pępowiny. Są one filtrowane przez nerki dziecka, po czym wydalane jako czysty mocz i jest to właśnie płyn owodniowy.
Oprócz dostarczania składników mineralnych płyn ten chroni płód także przed czynnikami zewnętrznymi - stanowi amortyzację, pozwala na płynne ruchy płodu, chroni przed różnicą temperatur i przed bakteriami.
Wszelki odstępstwa od prawidłowej ilości wód płodowych są niekorzystne dla dziecka, zarówno, gdy wód jest za mało, jak i za dużo. Jak określa się, czy ilość wód płodowych jest dostateczna?
2. Wskaźnik AFI - co oznacza?
AFI (indeks Phalena, ang. Amniotic Fluid Index) jest wskaźnikiem, który określa ilość wód płodowych w ciążarnej macicy. Jest oznaczany w czasie badania USG. Lekarze podczas badań ultrasonograficznych regularnie badają objętość wód płodowych, wykorzystując do tego właśnie ten wskaźnik.
AFI o wartości 5 - 6 oznacza małowodzie, zaś powyżej 20 -24 wielowodzie.
3. Co to jest małowodzie?
Wraz z przebiegiem ciąży ilość wód płodowych zmienia się. Pod koniec pierwszego trymestru ich objętość wynosi około 100 ml wód płodowych, a na koniec ciąży jest to nawet 1,5 l.
Wśród przyczyn małowodzia możemy wymienić m.in.:
- wrodzoną wadę układu moczowego płodu, uniemożliwiającą właściwą filtrację substancji transportowanych przez pępowinę (zwykle jest to brak nerek płodu - wtedy płód nie produkuje moczu, więc płyn owodniowy się nie wytwarza);
- upośledzenie przepływu maciczno - łożyskowego wynikające z odwodnienia ciężarnej;
- hipoplazję płuc;
- przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego;
- ciążę mnogą;
- niewydolność łożyska.
Warto pamiętać, że od 9. miesiąca ciąży spada ilość wód płodowych, tak więc przekroczenie terminu porodu może również skutkować małowodziem.
Małowodzie może prowadzić m.in. do:
- wad układu moczowego płodu;
- deformacji płodu;
- uciskania pępowiny;
- przedwczesnego porodu;
- zaburzenia czynności serca płodu;
- wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, a nawet zgonu okołoporodowego.
4. Co to jest wielowodzie?
Wielowodzie to sytuacja odwrotna do małowodzia - jest to nadmierna ilość płynu owodniowego w czasie ciąży. Przypadłość ta jest diagnozowana, gdy ilość wód płodowych w trzecim trymestrze ciąży wynosi ponad 2000 ml lub wskaźnik AFI wynosi więcej niż 25.
Wśród przyczyn wielowodzia znajdują się m.in.:
- wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego;
- wady wrodzone przewodu pokarmowego;
- toksoplazmoza;
- cukrzyca matki;
- obrzęk uogólniony płodu;
- zespół przetoczenia między bliźniętami.
Wskutek wielowodzia może dojść m.in. do:
- porodu przedwczesnego;
- przedwczesnego oddzielenia łożyska;
- wypadnięcia pępowiny;
- niedotlenienia wewnątrzmacicznego;
- nieprawidłowego ułożenia płodu;
- osłabienia czynności porodowej.
