Cukrzyca ciążowa

Zdiagnozowanie cukrzycy ciążowej jest zawsze trudnym doświadczeniem dla przyszłej mamy. Wykrywa się ją po wykonaniu testu obciążenia glukozą między 24. a 28. tygodniem ciąży. Wtedy to okazuje się, że metabolizm węglowodanów nie odbywa się w odpowiedni sposób u kobiety ciężarnej.

Do niedawna zajście w ciążę kobiety chorej na cukrzycę wiązało się z ryzykiem dla jej zdrowia, a w szczególności dla jej nienarodzonego dziecka. Dzisiaj kobieta cierpiąca na tą przypadłość ma taką samą szansę donosić ciążę i urodzić zdrowe dziecko jak każda inna kobieta. Według europejskich badań epidemiologicznych, na cukrzycę w okresie ciąży cierpi 3-5% kobiet. 10% tej liczby stanowią kobiety z cukrzycą rozpoznaną jeszcze przed zajściem w ciążę. Pozostałe ciężarne cierpią na cukrzycę wywołaną ciążą. Jest to tak zwana cukrzyca GDM – gestationaldiabetesmellitus.

Objawy cukrzycy ciążowej

Objawy, które mogą sugerować cukrzycę ciążową, to wzmożony apetyt i pragnienie, częste oddawanie dużych ilości moczu, nawracające drożdżycowe infekcje pochwy, zaburzenia widzenia (często zamazany obraz), utrata masy ciała, zawroty głowy, większe łaknienie, a czasem uczucie wilczego głodu i wzrost ciśnienia krwi. Poddanie się badaniu krwi i moczu może wskazywać podwyższone stężenie glukozy we krwi, któremu może towarzyszyć obecność glukozy w moczu.

Cukrzycy ciążowej sprzyja otyłość lub cukrzyca w rodzinie, pojawienie się cukrzycy w poprzedniej ciąży, wiek mamy powyżej 35. roku życia, wielorództwo, nadciśnienie tętnicze, duży przyrost masy ciała w pierwszym trymestrze. Zalecany schemat wykrywania GDM może być dwustopniowy – obejmujący test przesiewowy (50g) i diagnostyczny (75g). W procesie diagnostycznym można pominąć test przesiewowy. Nie można rozpoznać GDM jedynie na podstawie nieprawidłowego wyniku testu przesiewowego, chyba że stężenie glukozy będzie wyższe lub równe 200 mg/dl (wtedy nie należy wykonywać testu diagnostycznego). Diagnostyka ciężarnych w kierunku cukrzycy ciążowej powinna być wykonywana przez wszystkich lekarzy położników w warunkach ambulatoryjnych. Pomiędzy 24. a 28. tygodniem ciąży u każdej kobiety ciężarnej przeprowadza się test obciążenia glukozą (50 g). Wartość tego testu poniżej 140mg/dl jest prawidłowa. Jeżeli stężenie glukozy wynosi więcej niż 140mg/dl przeprowadza się kolejny test – tym razem organizm matki zostaje obciążony jednorazowo 75 g glukozy.

Jak leczyć cukrzycę w ciąży? Leczenie cukrzycy ciążowej zaczyna się od wprowadzenia specjalnej diety, która uzależniona jest od masy ciała, wzrostu, aktywności i okresu ciąży. Leczenie dietą powinno wspomóc się niewielkim wysiłkiem fizycznym, który spowoduje przyspieszenie czynności serca o około 30u/min. Jeżeli dieta i wysiłek nie przynosi efektu leczniczego stosuje się insulinę. Statystyki wykazują, że insulinę stosuje się u około 10 – 40% kobiet z cukrzycą.

Dieta w cukrzycy ciążowej

W diecie cukrzycowej powinny znaleźć się:

• warzywa i owoce z niską zawartością cukru;
• pieczywo, kasze, czyli węglowodany złożone (ok. 40-50%);
• tłuszcze roślinne i zwierzęce (ok. 20-30%);
• białko, które powinno stanowić ok. 30% diety.

Posiłki powinny być podzielone na 6 porcji – 3 posiłki główne i 3 mniejsze.

Powikłania cukrzycy ciążowej

Nieleczona cukrzyca może powodować zagrożenia zarówno dla przyszłej mamy, jak i jej nienarodzonego dziecka:

• zagrożenia dla matki - zagrożenie przedwczesnym porodem, stan przedrzucawkowy, zwiększone prawdopodobieństwo cięcia cesarskiego;
• zagrożenia dla płodu - hipertrofia wewnątrzmaciczna – masa płodu nadmierna w stosunku do wieku płodowego; wielowodzie, które może prowadzić do porodu przedwczesnego; hiperglikemia u matki może doprowadzić do kwasicy u płodu, obumarcia wewnątrzmacicznego bądź wad wrodzonych – wady układu sercowo-naczyniowego, niedorozwój kości krzyżowej, niedorozwój nerek, nieprawidłowe moczowody, bezmózgowie, rozszczep kręgosłupa, wady układu pokarmowego.