Kalendarium badań w ciąży

Ciąża to nie tylko okres oczekiwania na narodziny dziecka, ale także czas, w którym musisz wykonywać znacznie więcej badań niż zwykle. Jeżeli chcesz zorientować się, na co dokładnie powinnaś się przygotować lub jakie badania możesz przeprowadzić, zapraszamy do zapoznania się z poniższą listą.

Przedstawia ona badania przeprowadzane w poszczególnych okresach ciąży oraz wyjaśnia sens i znaczenie każdego z nich. Artykuł opracowano na podstawie terminarza Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego.

1. Kalendarz badań w ciąży

1.1. 7-8 tydzień ciąży:

• badanie ginekologiczne wewnętrzne

1.2. 9-10 tydzień ciąży:

Zobacz film: "Jakie badania należy wykonać w ciąży?"

• grupa krwi i Rh;
• przeciwciała odpornościowe (anty Rh);
• morfologia krwi;
• cytologia;
• badanie moczu;
• poziom cukru na czczo;
• WR (odczyn Wassermanna);
• przeciwciała różyczki;
• przeciwciała toksoplazmozy;
• konsultacja stomatologiczna;
• przeciwciała HIV;
• pomiar ciśnienia;
• indeks wagi (BMI);
• waga ciała;
• badanie piersi;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• badanie ginekologiczne wewnętrzne.

1.3. 11-14 tydzień ciąży:

• badanie moczu;
• badanie USG;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• badanie ginekologiczne wewnętrzne;
• test PAPP-A i potrójny HCG;

1.4. 15-20 tydzień ciąży:

• przeciwciała odpornościowe (anty Rh);
• morfologia krwi;
• badanie moczu;
• HBs;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• test PAPPA-A i potrójny HCG;
• ocena pH wydzieliny pochwowej.

1.5. 21-26 tydzień ciąży:

• badanie moczu;
• poziom cukru po glukozie;
• przeciwciała toksoplazmozy;
• badanie USG;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• ocena ruchliwości płodu przez ciężarną.

1.6. 27-32 tydzień ciąży:

• przeciwciała odpornościowe (anty Rh);
• morfologia krwi;
• badanie moczu;
• badanie USG;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• ocena ruchliwości płodu przez ciężarną.

1.7. 33-37 tydzień ciąży:

• morfologia krwi;
• badanie moczu;
• WR (odczyn Wassermanna);
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• badanie piersi;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• ocena ruchliwości płodu przez ciężarną;
• tętno płodu.

1.8. 38-39 tydzień ciąży:

• badanie moczu;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• ocena pH wydzieliny pochwowej;
• tętno płodu;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• ocena ruchliwości płodu przez ciężarną.

1.9. po 40. tygodniu ciąży:

• badanie moczu;
• badanie USG;
• pomiar ciśnienia;
• waga ciała;
• badanie położnicze (wysokość dna macicy);
• ocena ruchliwości płodu przez ciężarną;
• KTG;
• tętno płodu;
• ocena pH wydzieliny pochwowej.

W uzasadnionych przypadkach można wykonać prenatalne badania inwazyjne:

• 11-14 tydzień ciąży – aminopunkcja oraz biopsja kosmówki;
• 15-20 tydzień ciąży – aminopunkcja;
• 21-26 tydzień ciąży – kordocenteza.

Grupa krwi i czynnik Rh](//parenting.pl/grupa-krwi-i-czynnik-rh) – zawsze miej przy sobie oryginał badania, w razie konieczności transfuzji krwi. Grupę krwi oraz czynnik Rh oznacza się również po to, aby wyeliminować konflikt serologiczny, a jeśli do niego dojdzie, aby w odpowiednim czasie podać przeciwciała dla uniknięcia groźnych powikłań w rozwoju maluszka.

HBs – test na nosicielstwo zapalenia wątroby typu B. Jeśli wyjdzie dodatni, tuż po urodzeniu lekarze podadzą dziecku immunoglobulinę, aby zapobiec zakażeniu.
Morfologia – służy ocenie stanu zdrowia, wykluczeniu anemii oraz różnego rodzaju infekcji. W przypadku niskiej hemoglobiny lekarz zaleci przyjmowanie preparatów wielowitaminowych albo samego żelaza.

Mocz – wynik analizy moczu pozwala prowadzącemu ciążę sprawdzić, czy nerki pracują prawidłowo i czy nie doszło do zapalenia układu moczowego. W razie obecności cukru pomoże sprawdzić, czy ciężarna nie cierpi na cukrzycę.

WR – odczyn Wassermanna – badanie krwi służące wykryciu kiły. Wykonuje się je dwukrotnie podczas ciąży. Zwykle ostatni wynik trzeba wziąć ze sobą do szpitala na czas porodu.

Glukoza – badanie krwi na poziom glukozy pozwala wykryć cukrzycę ciężarnej, która niesie za sobą groźne w skutkach następstwa. Między 21. a 26. tygodniem ciąży będziesz musiała wykonać takie badanie na czczo oraz po wypiciu odpowiedniej dawki glukozy. Wynik sprawdza się zwykle po godzinie lub dwóch od wypicia.

Cytologia i posiew – cytologia służy sprawdzeniu pod mikroskopem nabłonka z szyjki macicy celem wykrycia nowotworu lub jakichkolwiek nieprawidłowości w wyglądzie komórek. Posiew pozwala ocenić stan bakteriologiczny pochwy i szyjki macicy. Wszelkie wykryte drobnoustroje leczy się jeszcze w trakcie trwania ciąży, a w szczególnych przypadkach podaje się antybiotyk w trakcie porodu, aby uniknąć zakażenia maluszka.

KTG – pozwala monitorować pracę serca dziecka i skurcze macicy. Badanie trwa około 15 minut i polega na założeniu na brzuch mamy specjalnych pasów z czujnikami. Ciśnienie krwi – prawidłowy wynik to wskazanie 140/90. Jeśli odbiega od normy i jest za wysokie, natychmiast skontaktuj się z lekarzem prowadzącym. Może to być objaw tzw. zatrucia ciążowego (gestozy).

Badanie USG – badanie jest bezpieczne dla dziecka i Ciebie. Za pomocą sondy lekarz „podgląda” dziecko i jest w stanie wyłapać większość nieprawidłowości w rozwoju maluszka, jeśli takie się pojawią. Dzięki badaniu USG w pierwszym trymestrze możesz ustalić przewidywany termin porodu i określić prawidłowości w budowie macicy. Lekarz oceni czynność serca płodu, sprawdzi stan kosmówki, która później przekształci się w łożysko i skontroluje przezierność karkową płodu. Kolejne badanie USG to kontrola prawidłowego rozwoju mózgu, kręgosłupa, nerek i serca. Można też określić płeć dziecka i zobaczyć łożysko. W jednym z ostatnich badań USG lekarz jest w stanie ocenić położenie płodu, jego wielkość, stan łożyska i ilość płynu owodniowego.

Test PAPP-A – to ocena biochemicznych parametrów krwi matki i parametrów ultrasonograficznych płodu. Jest to badanie przesiewowe głównie w kierunku zespołu Downa, zespołu Edwardsa i zespołu Patau u płodu.

Test potrójny HCG – badanie krwi matki pod kątem oceny ryzyka urodzenia dziecka z aberracją chromosomową (zespół Downa, zespół Edwardsa) lub otwartą wadą ośrodkowego układu nerwowego.

Aminopunkcja – badanie wód płodowych. Polega na pobraniu płynu owodniowego i badaniu genetycznym zawartych w nim komórek płodu. Na wynik czeka się około miesiąca. Badanie pozwalające wykryć zespół Downa, uszkodzenia układu nerwowego oraz hemofilię.

Biopsja kosmówki (trofoblastu) – badanie polega na pobraniu wycinka błony otaczającej zarodek. Pomaga wykryć genetyczny zanik mięśni czy niedokrwistość sierpowatą.

Kordocenteza – badanie polegające na analizie krwi pępowinowej. Krew pobiera się z naczyń pępowiny przez powłoki brzuszne matki. Badanie wykrywa niektóre choroby genetyczne dziecka.

Zdrówka życzymy Drogim Mamom i Maluszkom!