Hemoroidy w ciąży
Hemoroidy w ciąży to dość częsta i dla kobiet wstydliwa dolegliwość. Hemoroidy to inaczej żylaki odbytu lub guzki krwawnicze. Wiele kobiet krępuje się zapytać lekarza o to, jak radzić sobie z hemoroidami w ciąży. Hemoroidy mogą swędzieć, piec, boleć, a nawet krwawić. Wypróżnianie się sprawia ból i jest dyskomfortowe. Lekceważenie takich objawów grozi rozwinięciem się stanu zapalnego. Nie należy ukrywać przed lekarzem problemu hemoroidów i milcząco go znosić. Podjęcie leczenia pozwoli złagodzić objawy lub nawet całkowicie je wyeliminować.
1. Żylaki odbytu w ciąży
Hemoroidy to choroba naczyń krwionośnych otaczających mięśnie zwieracza odbytu. W czasie ciąży żyły odbytu nadmiernie się rozszerzają, stają się obrzmiałe, wypukłe, a ich ścianki są słabsze i bardziej podatne na uszkodzenia. Jeśli okolica odbytu swędzi i piecze, można przypuszczać, że pojawiły się żylaki odbytu. Lekceważenie pierwszych objawów hemoroidów może doprowadzić do stanu zapalnego, którego sygnałem są ból w odbycie oraz krwawienia podczas oddawania stolca. Dolegliwości zwykle nasilają się pod wpływem długotrwałego siedzenia albo w czasie problemów trawiennych, takich jak zaparcia czy biegunki. Powstałe guzki krwawnicze mogą pękać i krwawić.
Bezpośrednia przyczyna występowania hemoroidów to zbyt duże ciśnienie krwi w końcowym odcinku jelita grubego. Duży wpływ na powstawanie hemoroidów mają złe nawyki żywieniowe, np. dieta uboga w błonnik ułatwiający przesuwanie się treści pokarmowej w jelitach czy spożywanie ciężkostrawnych potraw. Pojawieniu się żylaków odbytu sprzyja również siedzący tryb życia. Podczas siedzenia jelita są nienaturalnie obciążone, a naczynia krwionośne – nadmiernie uciskane.
Ciąża to okres, w którym ryzyko powstania hemoroidów wzrasta. W tym czasie u kobiet często pojawiają się problemy z wypróżnianiem się, ponieważ jelita wolniej pracują. Podczas oddawania stolca kobieta świadomie wysila się, co skutkuje wzrostem ciśnienia krwi w okolicach odbytu. Ponadto, powiększająca się w kolejnych miesiącach ciąży macica uciska naczynia krwionośne jamy brzusznej, co utrudnia odpływ krwi z żył miednicy i nóg. Do zaciskania się naczyń krwionośnych i powstania hemoroidów może również dojść podczas porodu. Żylaki odbytu czasami są uwarunkowane genetycznie.
2. Jak sobie radzić z hemoroidami w ciąży?
Guzki krwawnicze, co prawda, nie są niebezpieczne ani dla kobiety ciężarnej, ani dla dziecka, jednak to wyjątkowo nieprzyjemna dolegliwość ciążowa. Raz powstałe żylaki odbytu mają skłonność do nawracania i powiększania się w czasie kolejnych ciąż. By nie dopuścić do pojawienia się hemoroidów w ciąży, warto stosować lekkostrawną dietę, bogatą w warzywa i owoce. Zawarte w nich pektyny i błonnik pokarmowy usprawniają perystaltykę jelit, sprzyjają regularnym wypróżnieniom i zapobiegają zaparciom.
Należy również ograniczać liczbę godzin spędzanych w pozycji siedzącej. Jeśli praca zmusza kobietę do długiego siedzenia, powinna ona robić sobie przerwy i przez kilka minut chodzić, spacerować, by odciążyć jelita. W wolnych chwilach warto trochę się poruszać, np. pójść na spacer, poprzeciągać się, popływać, aby usprawnić procesy trawienne. W nocy należy wypoczywać z nogami lekko uniesionymi do góry. Pod stopy można podłożyć zrolowany koc lub sztywną poduszkę.
Aby złagodzić objawy hemoroidów, należy zadbać o regularne wypróżnianie się. Nie wolno jednak dopuszczać do długiego przesiadywania w toalecie. Strach przed krwawieniem i uczuciem pieczenia często prowadzi do błędnego koła. Kobieta odwleka wizytę w ubikacji, co skutkuje zaparciami i stanowi główną przyczynę powstawania następnych guzków krwawniczych. Po każdym wypróżnieniu się należy przemywać bolące miejsca chłodną wodą i mydłem z neutralnym pH.
Swędzące miejsca okolicy odbytu można przemywać naparem z kory dębu mającym działanie przeciwzapalne. Skuteczny sposób na żylaki odbytu to również robienie okładów z ciepłej torebki herbaty. Teina zawarta w herbacie hamuje krwawienie i łagodzi dokuczliwe objawy. Można też spróbować okładów z lodu, które zmniejszają obrzęk, albo specjalnych nakładek do kupienia w aptece, które po schłodzeniu zakłada się w okolicę odbytu. Wielu kobietom w ciąży pomaga chłodna kąpiel. Należy jednak unikać robienia nasiadówek. Gdy dolegliwości związane z żylakami odbytu nie ustępują, można sięgnąć po ziołowe maści lub czopki przeciw hemoroidom.
3. Jak leczyć hemoroidy w ciąży?
Hemoroidy u kobiet ciężarnych najczęściej pojawiają się w ostatnim trymestrze ciąży. Samoistnie zanikają w kilka miesięcy po porodzie. W pierwszej fazie choroby leczenie zazwyczaj sprowadza się do zmiany diety na bogatszą w błonnik (ciemne pieczywo, produkty zbożowe, siemię lniane, warzywa, owoce) i picia dużej ilości płynów. Jeśli jednak objawy hemoroidów nasilają się, pojawia się świąd odbytu, pieczenie i krwawienia w czasie wypróżniania się, należy w czasie wizyty u lekarza zgłosić istnienie problemu i poprosić o łagodne leki na hemoroidy. Mają one działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe.
Lekarz może zbadać okolice odbytu endoskopowo lub palpacyjnie. Jeśli choroba jest na tyle zaawansowana, że nie pomogą maści czy czopki na hemoroidy, zleca się skleroterapię, a więc wstrzyknięcie leków powodujących zwłóknienie i zamknięcie krwawiących żylaków. Koagulacja hemoroidów promieniami UV lub podczerwienią oraz zakładanie specjalnych gumek zaciskowych wokół guzka to metody w czasie ciąży raczej rzadko stosowane.