Plamienie w ciąży
Występowanie krwawień lub plamień we wczesnej ciąży nie zawsze musi wskazywać na obecność patologii. Zawsze jednak powinno zwrócić szczególną uwagę i być skonsultowane z lekarzem, który prowadzi ciążę. Specjalista zdiagnozuje powód plamienia lub krwawienia, a jeśli zajdzie taka konieczność – zastosuje odpowiednie leczenie. Silne krwawienie we wczesnych tygodniach ciąży może być oznaką poronienia. W takiej sytuacji kobieta powinna natychmiast wezwać pomoc medyczną, by lekarz mógł stwierdzić, skąd pochodzi źródło krwawienia. Oprócz zagrażającego poronienia, jego najbardziej powszechnym źródłem jest szyjka macicy lub łożysko.
1. Plamienie w pierwszych tygodniach ciąży
Plamienia, z którymi nie współistnieją inne objawy, nie są uważane za sytuacje naglące. W przypadku krwawień, pomoc lekarska jest niezbędna. Dwoma najczęstszymi przyczynami krwawienia w I trymestrze, które nie powinny być przedmiotem obaw, są:
- implantacja zapłodnionej komórki jajowej w obrębie ściany macicy;
- zmiany hormonalne w okresie, w którym powinna pojawić się miesiączka – krwawienie takie jest zazwyczaj mierne, choć czasem bywa zbliżone do normalnego krwawienia miesiączkowego.
Rzadszymi, ale jednocześnie groźniejszymi w skutkach przyczynami krwawień i plamień w pierwszym okresie ciąży, mogą być:
- poronienie – zazwyczaj towarzyszą mu silne krwawienie, ból brzucha, a nawet wydalanie tkanek jaja płodowego. Brązowe upławy mogą wskazywać na puste jajo płodowe lub poronienie zatrzymane;
- ciąża ektopowa (ciąża pozamaciczna) – charakteryzuje się brązowym plamieniem, miernym lub obfitym, okresowym bądź ciągłym krwawieniem, któremu towarzyszy ból brzucha lub barku;
- ciążowa choroba trofoblastyczna (zaśniad groniasty) - ciągłe lub nawracające brązowawe odchody (gronka) są pierwszym objawem tego schorzenia.
2. Krwawienie w drugim trymetrze ciąży
W drugim trymestrze ciążyplamienia pojawiają się sporadycznie i mogą wynikać z nadżerki czy drobnej infekcji. Innymi przyczynami, na które należy zwrócić uwagę są:
- łożysko przodujące – stan, w którym łożysko znajduje się dokładnie nad szyjką macicy. W takiej sytuacji konieczne jest monitorowanie ciąży, oszczędzający tryb życia, a w razie konieczności – wykonanie cesarskiego cięcia. Zazwyczaj występuje krwawienie jasnoczerwoną krwią, któremu nie towarzyszą dolegliwości bólowe;
- późne poronienie – objawia się różowymi odchodami we wczesnym stadium. Silne krwawienie, szczególnie gdy towarzyszą mu skurcze, z dużym prawdopodobieństwem zwiastuje, że poronienie jest nieuniknione. Późne poronienie to samoistne wydalenie płodu między końcem pierwszego trymestru a 20. tygodniem ciąży;
- skurcze przedwczesne – skurcze pojawiające się po 20. tygodniu ciąży, ale przed 37. tygodniem ciąży, mogące być zwiastunem porodu przedwczesnego.
3. Krwawienie pod koniec ciąży
Jeśli krwawienie pojawiło się tuż po wizycie u ginekologa, prawdopodobnie podczas badania nastąpiło podrażnienie szyjki macicy. Podobna sytuacja może być następstwem stosunku płciowego. Niestety, plamienia w trzecim trymestrze ciąży mogą mieć również poważniejsze podłoże:
- oderwanie lub przedwczesne odklejenie łożyska. Najczęstszymi czynnikami mogącymi powodować odklejenie są: ciąża po 35. roku życia – szczególnie u wieloródek, palenie papierosów, nadciśnienie, krótki sznur pępowiny lub uraz spowodowany wypadkiem. W sytuacji, gdy 1/3 łożyska ulega oddzieleniu od ściany macicy, stwarza to zagrożenie życia płodu;
- pęknięcie macicy – może nastąpić jeszcze w czasie ciąży lub podczas porodu. Na szczęście zdarza się bardzo rzadko. Przyczyną może być nieprawidłowe położenie łożyska. Objawami pęknięcia są gwałtowne krwawienie i ostry ból brzucha. Jedynym ratunkiem dla ciężarnej jest operacja, podczas której zszywa się pękniętą ściankę;
- odejście czopa śluzowego – może nastąpić na kilka dni przed porodem. Najczęściej śluz jest lekko podbarwiony krwią. Jest to zjawisko zupełnie naturalne i niegroźne dla życia matki i płodu.
Należy pamiętać, że odróżnienie realnego zagrożenia ciąży i życia od błahej przyczyny należy do lekarza przyszłej mamy. Powinna zgłosić się do niego w każdym przypadku krwawienia lub plamienia z dróg rodnych w ciąży.