Żylaki w ciąży

Występowanie żylaków w ciąży często ma podłoże genetyczne. To problem, który dotyka ok. 40% ciężarnych kobiet. W grupie ryzyka są także panie, które żylaki miały już przed ciążą, kobiety, które miały przed ciążą nadwagę lub zbyt dużo przytyją w ciąży, za długo stoją lub siedzą, noszą obciskającą bieliznę i ubrania. Warto jak najszybciej świadomie pomyśleć o ich zapobieganiu, zwłaszcza, że żylaki mają tendencję do rozprzestrzeniania w następnych ciążach. Ich powstawaniu sprzyja utrudniony odpływ krwi z dolnych części ciała, a także siedzący, mało aktywny tryb życia.

1. Przyczyny powstawania żylaków w ciąży

U kobiet z predyspozycjami do żylaków problem pojawia się w pierwszym okresie ciąży. Powodem tego mogą być: zwiększające się ciśnienie z żył macicy w kierunku żył miednicy, wzrastające ciśnienie w żyłach kończyn dolnych, zwiększenie objętości krwi, rozluźnienie włókien mięśniowych w ścianie żył, uwarunkowania hormonalne. Zwiększa się również poziom progesteronu, który w znacznym stopniu wpływa na zmniejszenie sprężystości ścian żył.

Pod względem mechanizmu powstawania żylaków wyróżniamy:

• żylaki pierwotne, powstające bez znanej przyczyny;
• żylaki wtórne, powstające na skutek przebytego w przeszłości zapalenia żył, ucisku na duże naczynia żylne lub też występowanie wrodzonych przetok tętniczo-żylnych.

Zobacz film: "Żelazo w ciąży"

Objawy żylaków dają u większości kobiet bolesne dolegliwości. Kobiety stwierdzają silny ból, bolesność, pieczenie, uczucie ciężkości. Zwiastunem żylaków mogą być pojawiające się tzw. pajączki, czyli siateczka uwidocznionych żyłek. Później mogą pojawić się niebieskosine pręgi, dające bardzo nieprzyjemne dolegliwości. W poważnych przypadkach skóra w miejscu pojawienia się żylaka staje się nabrzmiała, sucha i wrażliwa. W skrajnych przypadkach może rozwinąć się zakrzepowe zapalenie żył.

2. Zapobieganie żylakom w ciąży

Możliwe jest jak najwcześniejsze zredukowanie do minimum objawów i zapobieganie żylakom podczas ciąży, za pomocą eliminacji niepotrzebnego ciśnienia w żyłach kończyn dolnych:

• unikanie nadmiernego przyrostu wagi w czasie ciąży - optymalny przyrost wagi w ciąży to około 12 kilogramów;
• spożywanie witaminy C, która utrzymuje elastyczność żył;
• wykonywanie ćwiczeń, codzienne spacery;
• unikanie noszenia odzieży ograniczającej swobodne ruchy;
• zakładanie rajstop ściągających lub elastycznych pończoch;
• unikanie dźwigania ciężarów;
• unikanie długiego stania lub siedzenia; by usprawnić przepływ krwi w kończynach kobiety, które mają siedzącą pracę, powinny co 40 minut wstawać od biurka i przespacerować się, a te, które mają pracę stojącą, jak najczęściej siadać;
• noszenie płaskich butów z szerokimi noskami;
• pływanie;
• masaże stóp i łydek – wykonywane od stóp w górę;
• unikanie zakładania nogi na nogę podczas siedzenia, ponieważ utrudnia się wówczas przepływ krwi;
• stosowanie naprzemienne natrysków, raz zimną, raz gorącą wodą.

3. Leczenie żylaków kończyn dolnych w ciąży

Istnieje kilka metod leczenia przewlekłych zaburzeń żylnych kończyn dolnych:

• zapobieganie,
• rady zdrowotne i dotyczące postawy ciała;
• leczenie uciskowe;
• leczenie farmakologiczne;
• leczenie operacyjne;
• leczenie obliteracyjne.

Leczenie nie jest zalecane podczas ciąży. Lekarze zwykle czekają z tym do kilku miesięcy po porodzie. Czasem problem poprawia się po porodzie, zazwyczaj w czasie powrotu do wagi ciała sprzed ciąży. Zalecane jest noszenie specjalnych rajstop lub podkolanówek oraz unoszenie kończyn dolnych (na przykład leżąc, układanie nóg na wysokiej poduszce). W razie potrzeby, zapobiegawczo lub wspomagająco, lekarz może przepisać leki poprawiające krążenie żylne, np. żele z kasztanowca, leki zawierające rutynę, która wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych.