Długa faza lutealna - przyczyny i leczenie wydłużonej fazy
Długa faza lutealna to dla wielu kobiet źródło problemów. Przy leczeniu niepłodności oraz naturalnych metodach planowania rodziny bardzo ważne jest prawidłowe wyliczenie fazy owulacji w cyklu miesięcznym. Tymczasem przedłużająca się faza lutealna, w większości niepłodna, a przypominająca swoimi objawami ciążę (podniesiona temperatura ciała, brak miesiączki), utrudnia stwierdzenie, kiedy rozpoczęły się dni płodne. Co to jest faza lutealna? Faza lutealna - kiedy ma miejsce? Ile trwa faza lutealna?
1. Faza lutealna
Faza lutealna - co to jest? Faza lutealna cyklu to druga faza cyklu miesiączkowego (faza poowulacyjna), jest to tak zwana faza ciałka żółtego, podczas której utrzymuje się wysoka ilość progesteronu w organizmie kobiety. Oznacza ona, że w tym czasie w jajniku znajduje się ciałko żółte, powstałe z resztek pęcherzyka Graffa po owulacji.
Jaka jest temperatura w drugiej fazie cyklu? Podstawowa temperatura ciała kobiety jest w tym czasie nadal dość wysoka, między 36,9 a 37,1, co jest wywołane wysokim poziomem progesteronu.
Długa faza lutealna jest źródłem problemów dla kobiet, dlatego że powoduje ona opóźnienie terminu miesiączki i owulacji. Czas od ostatniego krwawienia wynoszący powyżej 28 dni dla wielu kobiet oznacza ciążę. Dodatkowy objaw podwyższonej temperatury także sugeruje zapłodnienie. Jednak takie objawy mogą być tylko objawem wydłużonej fazy lutealnej.
1.1. Przebieg cyklu menstruacyjnego
Fazy cyklu miesiączkowego każdej kobiety to:
- menstruacja;
- faza folikularna;
- owulacja;
- faza lutealna.
Menstruacja to czas krwawienia, a dokładniej złuszczania endometrium, czyli błony śluzowej macicy, i wydalania jej przez pochwę. Błona śluzowa złuszcza się w przypadku, jeśli w danym cyklu nie doszło do zapłodnienia. Pierwszy dzień krwawienia to pierwszy dzień cyklu miesiączkowego, a długość cyklu liczy się za pomocą pierwszych dni krwawienia miesiączkowego.
Temperatura ciała kobiety w tym czasie utrzymuje się na poziomie 36,4-36,6 st. C. Jeśli cykl ma 28 dni, faza ta trwa około 4 dni.
Faza folikularna cyklu miesiączkowego, czyli proliferacyjna (pierwsza faza cyklu miesiączkowego, faza przedowulacyjna) to okres dość intensywnego wzrostu błony śluzowej wydalonej w czasie menstruacji.
W tym czasie dojrzewa pęcherzyk Graffa, który wydziela hormony pobudzające do produkcji śluz szyjkowy płodny. Temperatura ciała kobiety utrzymuje się na poziomie 36,4-36,6 st. C. Jeśli cykl trwa 28 dni, faza ta trwa 9 dni.
U niektórych kobiet pojawia się w czasie menstruacji i fazy folikularnej (do około 3 dni przed jej końcem) faza niepłodności względnej, ale dzieje się tak w przypadku dłuższych cykli.
Owulacja to moment, kiedy dojrzały pęcherzyk Graffa pęka, uwalniając tym samym komórkę jajową, gotową do zapłodnienia. Dzieje się to około 12 dnia cyklu przy jego przeciętnej długości.
Faza ta trwa 1 dzień. Temperatura ciała kobiety rośnie nagle o 0,5 st. C. Jest to czas największej płodności kobiety. Płodność okołoowulacyjna trwa kilka dni przed i kilka dni po samej owulacji.
1.2. Ile powinna trwać faza lutealna?
Faza lutealna - ile trwa? W przypadku cyklu 28-dniowego długość fazy lutealnej to 14 dni, chociaż w normie mieści się każda liczba dni między 10 a 16. W przeciwieństwie do innych faz ta ma względnie stałą długość u każdej kobiety. Jest to czas w większości niepłodny, niepłodność poowulacyjna bezwzględna rozpoczyna się około 3 dnia fazy lutealnej.
Aby jednak mieć pewność co do tego, jak długo trwa lutealna faza, trzeba zastosować obserwację objawów płodności i wynotowywać terminy owulacji i krwawień. Długość fazy lutealnej można także zbadać za pomocą badań hormonalnych. Faza ta może się wydłużać także wskutek stresu, zmian w diecie oraz zmian w dziennej aktywności fizycznej.
2. Długa faza lutealna - przyczyny
Przyczyną wydłużonej fazy lutealnej są najczęściej hormony. Oprócz nich zaburzenia fazy lutealnej mogą mieć swoje źródło w zmianach rytmu dobowego, modyfikacjach diety, zmianie natężenia aktywności fizycznej, czy w narażeniu na stres.
Prawidłowość cyklu miesiączkowego ponadto mogą zaburzać również infekcje intymne, dlatego bardzo ważne jest zachowywanie podstawowych zasad higieny.
3. Jak postępować przy wydłużonej fazie lutealnej?
W przypadku zaburzeń fazy lutealnej w pierwszej kolejności należy znaleźć przyczynę tego stanu rzeczy. Zwykle jest to dysfunkcja ciałka żółtego i idący za tym niedobór progesteronu. Do postawienia diagnozy wykonuje się:
- badanie stężenia hormonów tarczycy TSH;
- badanie stężenia prolaktyny;
- badanie stężenia progesteronu wykonany 7 dni po wystąpieniu owulacji;
- biopsję endometrium, wykonaną między 24. a 26. dniem cyklu.
4. Leczenie zaburzeń fazy lutealnej
Leczenie niedomogi ciałka żółtego polega na stymulowaniu dojrzewania pęcherzyka jajnikowego. W tym celu podaje się m.in. gonadotropinę menopauzalną lub cytrynian klomifenu.
Zwiększenie wydzielania progesteronu można uzyskać również przez podawanie hormonu hCG. W drugiej połowie cyklu stosuje się również suplementację progesteronem.
Leczenie zaburzeń cyklów menstruacyjnych może wymagać zmiany diety, regulacji rytmu dobowego lub unikania sytuacji stresowych. Przy poważnych nieprawidłowościach tego typu zmiany mogą okazać się jednak niewystarczające. Niezbędna jest zatem właściwa diagnostyka i wdrożenie leczenia pod okiem lekarza.
