Karta ruchów płodu
Odczuwanie pierwszych ruchów płodu przez kobietę ciężarną stanowi dla niej niezapomniane przeżycie. Ocena ruchów płodu jest również najstarszym wyznacznikiem stanu dziecka. Karta ruchów płodu bądź samo liczenie ruchów płodu przez ciężarną stanowi cenną wskazówkę dla lekarza położnika prowadzącego ciążę. Do oceny ruchów płodu można zastosować metody jakościowe i ilościowe. Subiektywną metodą ilościową liczenia ruchów płodu jest na przykład metoda Cardiff, do której służy karta ruchów płodu wg Cardiff. Do oceny obiektywnej zaliczyć można badanie lekarskie za pomocą USG.
1. Odczuwanie ruchów płodu
Odczuwanie pierwszych ruchów płodu przypada na 16-21 tydzień ciąży - u pierwiastki najczęściej w 20 tygodniu ciąży, u wieloródki w 18 tygodniu ciąży. Około 20. tygodnia ciąży ruchy płodu są częste, choć słabe, potem od 32 tygodnia ciąży stają się nieco rzadsze, by zwiększyć częstotliwość po 37 tygodniu ciąży. W trzecim trymestrze maluszek ma zazwyczaj swój stały rytm aktywności z charakterystyczną zmiennością dobową - dziecko wykazuje największą aktywność między 21.00 a 1.00, kiedy mama najchętniej chciałaby spać. Choroby spowodowane ciążą, na przykład nadciśnienie w ciąży czy cukrzyca ciężarnych, prowadzące do niewydolności łożyska, mogą znacznie zmniejszyć liczbę i charakter ruchów płodu. Ruchy płodu mogą być kontrolowane przez pacjentkę różnymi metodami oceny ruchów płodu.
2. Metody oceny ruchów płodu
Metodą jakościową oceny ruchów płodu pacjentka określa charakter ruchów dziecka - czy są one słabe, czy też silne. Metodami ilościowymi kobieta ciężarna oblicza ilość odczuwanych ruchów płodu w określonym czasie. Za wynik prawidłowy przyjmuje się odczucie 10 ruchów płodu w ciągu 2 godzin. Jeśli przyszła mama policzy 10 ruchów swojego dziecka w krótszym czasie - kończy test. Jednym z systemów oceny ruchów płodu jest metoda Cardiff, do której służy karta ruchów.
3. Metoda Cardiff
Metodę Cardiff kobieta ciężarna stosuje w warunkach domowych w ciąży niskiego ryzyka, gdy wszystko przebiega prawidłowo. Metoda Cardiff polega na codziennym liczeniu ruchów płodu pomiędzy godziną 9.00 a 21.00 od 30 tygodnia ciąży. Wynik prawidłowy to 10 wyraźnych ruchów płodu w ciągu 12 godzin. Odczucie 10 ruchów dziecka w krótszym czasie oznacza koniec dziennego testu. Na specjalnej karcie ruchów płodu ciężarna odznacza czas ostatniego, 10 ruchu płodu. Jeśli liczba ruchów płodu jest mniejsza niż 10, następnego dnia kobieta w ciąży bacznie obserwuje ruchy. Jeśli sytuacja nie zmieniła się (mniej niż 10 ruchów płodu), należy niezwłocznie udać się do swojego lekarza.
Karta ruchów płodu według Cardiff stanowi cenny wyznacznik dobrostanu dziecka przydatny zarówno przyszłej mamie, jak też lekarzowi prowadzącemu ciążę. Lekarz ginekolog-położnik powinien edukować swoje pacjentki, jak oceniać ruchy płodu różnymi metodami. Ocena ruchów płodu przez kobietę ciężarną może pomóc w diagnozowaniu pewnych chorób związanych z ciążą, na przykład cukrzycy ciążowej czy nadciśnienia w ciąży.