Nieprawidłowości u dzieci

Przepuklina pępkowa, wodniak jądra, powiększony gruczoł piersiowy, czyli niegroźne nieprawidłowości u naszych dzieci. Tuż po porodzie rodzice, a przede wszystkim lekarze mogą wykryć u naszych maluchów pewne nieprawidłowości. Budzą one lęk i niepokój, należy jednak pamiętać, że w większości mają one charakter przejściowy i nie zawsze muszą oznaczać coś poważnego. Wymagają one jednak dokładniejszego monitorowania ze strony lekarzy.

1. Niepokojące objawy

• Przekrwienie spojówek – u części noworodków daje się zauważyć przekrwione i czerwone oczy. Jest to objaw tzw. krwotoków podspojówkowych, do których dochodzi pod wpływem ciśnienia oddziałującego na twarz dziecka w trakcie przejścia główki przez kanał rodny w trakcie porodu. Zwykle te wybroczyny wchłaniają się samoistnie w ciągu pierwszego tygodnia życia i nie stanowią powodu do niepokoju.
• Upławy i krwawienie z pochwy – około 4. doby życia u dziewczynek mogą pojawić się tzw. miesiączki noworodkowe (podbarwiona wydzielina z pochwy). Przyczyną tego zjawiska, uznawanego za fizjologiczne jest nagłe przerwanie ekspozycji dziecka na estrogeny, obecne we krwi matki. Często zdarzą się też upławy bez domieszki krwi. W razie takiej nieoczekiwanej sytuacji najważniejsze jest podanie dziecku witaminy K, zapobiegającej rzadkim, lecz poważnym powikłaniom, znanym pod nazwą choroby krwotocznej noworodków.
• Powiększony gruczoł piersiowy – występuje u wielu noworodków obojga płci. Czasem może pojawić się również wydzielina z brodawek. Zjawisko to wynika z oddziaływania na organizm dziecka hormonów płciowych matki. Obrzęk może utrzymywać się nawet kilka tygodni. Ustępuje samoistnie. Pamiętać należy, aby nie wyciskać wydzieliny, by nie dopuścić do zakażenia i uniknąć podawania antybiotyku.
• Podbarwienie pieluszki – czerwone plamki na pieluszce są alarmujące dla rodziców, aczkolwiek nieszkodliwe dla dziecka. Najczęściej pochodzą z moczanów – obojętnych dla zdrowia soli kwasu moczowego. Inną przyczyną może być niewielkie krwawienie z ranki wokół kikuta pępowinowego.
• Problemy z oczami – wydzielina z oczu zdarza się u noworodka bardzo często. Wynika ona z niezbyt jeszcze sprawnych mechanizmów samooczyszczania się gałki ocznej wskutek niepełnej drożności kanalików łzowych. Zwykle wymaga jedynie przemywania oczu ostudzoną wodą. Czasem wymagane jest zrobienie wymazu z worka spojówkowego i podanie antybiotyków, szczególnie jeśli matka miała chlamydię.
• Przepuklina pępkowa – nie jest bolesna dla dziecka, powoduje ją naturalne osłabienie ściany mięśniowej brzucha. Takie osłabienie powoduje uwypuklenie na zewnątrz fragmentu jelit. Ryzyko uwięzienia pozostaje niewielkie i w większości przypadków przepuklina zamyka się samoistnie w ciągu pierwszych pięciu lat życia, w miarę rozwoju mięśni brzucha.
• Ziarniak pępkowy – kikut pępowiny przysycha i oddziela się samoistnie pod koniec pierwszego tygodnia życia. Jeśli zwiększa się wydzielina z pępka i jest bardziej lepka niż w pierwszych dniach, należy pobrać wymaz z ranki, by ustalić, czy dziecku nie jest potrzebny antybiotyk.

Ziarniak pępkowy jest fragmentem bliznowatej tkanki, ujawniającej się w miejscu odpadnięcia kikuta w postaci żywoczerwonego połyskliwego wybrzuszenia w fałdach pępka. Jeśli nie ustąpi samoistnie, łatwo usuwa się go metodą kauteryzacji (przyżegania) z użyciem azotanu srebra. Zabieg nie jest bolesny, ponieważ ziarnina nie zawiera włókien nerwowych.

• Przyrośnięcie języka – wędzidełko jest niewielkim pasmem błony śluzowej między podstawą języka a dnem jamy ustnej. U niektórych dzieci wędzidełko jest krótsze niż przeciętne i może ograniczać swobodę ruchów języka. W większości przypadków wędzidełko wydłuża się samoistnie w ciągu pierwszego roku życia i nie wymaga dodatkowej ingerencji. Jeśli okaże się, że dziecko ma problemy z mową, może pomóc mały zabieg chirurgiczny poluzowania wędzidełka.
• Pozycyjne zniekształcenie stopy – czasami dziecko rodzi się ze stópką skierowaną ku dołowi i piętką podwiniętą na zewnątrz. Jest to następstwo przymusowego ułożenia kończyn w macicy. Wymaga to zabiegów manualnych – wyciąganie stopy przy każdej zmianie pieluch. Jeśli te zabiegi nie przyniosą rezultatów należy podejrzewać poważniejszą wadę anatomiczną, tzw. stopę końsko-szpotawą. Wówczas należy zwrócić się o pomoc do ortopedy, który pokieruje dalszym leczeniem.
• Wodniak jądra – jedno- lub obustronne powiększenie worka mosznowego z powodu zebranego w nim płynu. W większości przypadków otaczająca jądra torebka zamyka się, a płyn zostaje wchłonięty. Jeśli ten proces ulegnie zakłóceniu, należy wybrać się do chirurga, który skoryguje wadę podczas zabiegu. Pamiętajmy, że większość z tych drobnych nieprawidłowości nie ma większego lub żadnego wpływu na zdrowie dziecka, a wiele z nich cofa się samoistnie. Ważne, by dziecko było pod dobrą opieką pediatry, który w razie problemów będzie potrafił nas odpowiednio pokierować i wdrożyć leczenie.