Uchroń dziecko przed ospą wietrzną!

Mianem ospy wietrznej określa się powszechną chorobę wirusową, która rozwija się na skutek zarażenia wirusem Varicella-Zoster. Jest to wysoce zakaźna choroba – aż w 90% przypadków osoba narażona na kontakt z chorym na ospę wietrzną zaraża się wirusem. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, powietrzną lub w wyniku kontaktu z przedmiotami, które zostały zakażone przez chorą osobę.

1. Kiedy można szczepić dzieci przeciw ospie wietrznej?

Przeciwko ospie wietrznej można zaszczepić już 9-miesięczne niemowlę. Dwie dawki szczepionki należy podać w co najmniej 6-tygodniowym odstępie. Warto zdecydować się na szczepienie dziecka jeszcze zanim zacznie uczęszczać do przedszkola, styczność z dużą grupą dzieci znacząco zwiększa bowiem ryzyko zachorowania na ospę wietrzną. Ze szczepionki mogą skorzystać również osoby zdrowe w czasie do 72 godzin po tym, jak miały kontakt z osobą chorą na ospę wietrzną. Dzięki przyjęciu szczepionki choroba ma łagodniejszy przebieg lub udaje się całkowicie zapobiec jej wystąpieniu.

2. Kto może skorzystać z bezpłatnego (obowiązkowego) szczepienia przeciw ospie wietrznej, a dla kogo szczepienie to jest zalecane?

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 18.08.2011 r. określa, że bezpłatnym szczepieniem przeciwko ospie wietrznej objęte są:

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowe relacje z dzieckiem?"

• dzieci do 12. roku życia, które: są zakażone wirusem HIV; będą leczone chemioterapią lub poddawane leczeniu immunosupresyjnemu; mają zaburzenia odporności i wysokie ryzyko rozwoju ciężkiej postaci ospy; znajdują się w fazie remisji ostrej białaczki limfoblastycznej;
• dzieci do 12. roku życia, które nie przeszły jeszcze ospy wietrznej, a w swoim otoczeniu mają dzieci spełniające warunki wymienione w poprzednim punkcie;
• dzieci do 12. roku życia, które są narażone na zakażenie wirusem ospy wietrznej w związku z czynnikami środowiskowymi (dzieci do 3. roku życia w żłobkach i klubach dziecięcych oraz dzieci do 12. roku życia mieszkające w domach dziecka).

Ministerstwo Zdrowia zaleca, by szczepieniu przeciw ospie wietrznej poddały się:

• kobiety, które planują dziecko, a nie chorowały nigdy na ospę wietrzną;
• osoby, które nie chorowały na tę chorobę i nie były przeciw niej szczepione.

3. Jak długo należy izolować dziecko chore na ospę wietrzną od otoczenia?

Jeśli dziecko zachorowało na ospę wietrzną, przez co najmniej dwa tygodnie należy separować je od otoczenia. Do objawów ospy wietrznej należą: złe samopoczucie i gorączka, a także swędząca wysypka grudkowo-plamista. Przez kilka dni u chorego pojawiają się kolejne swędzące pęcherzyki, które występują na skórze, ale mogą umiejscowić się także na błonach śluzowych. Gdy wykwity są obecne w błonie śluzowej jamy ustnej, dziecko niechętnie spożywa posiłki. Maluch może być rozdrażniony, typowa jest również częsta gorączka. Do momentu, w którym pęcherzyki zaschną, dziecko musi znajdować się w domu, by nie przenosić wirusa na osoby w swoim otoczeniu.

4. Jakie są powikłania ospy wietrznej?

U większości chorych ospa wietrzna przebiega łagodnie, ale niekiedy prowadzi do powikłań. W Polsce co roku około 1000 osób trafia do szpitala w związku z ciężkim przebiegiem ospy wietrznej i jej powikłaniami. Co ważne, aż 89% z nich to osoby, które nie mają żadnych zaburzeń odporności.

U chorych na ospę wietrzną mogą wystąpić następujące powikłania:

• powikłania neurologiczne: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie móżdżku, drgawki niezwiązane z gorączką;
• zakażenia bakteryjne skóry – są spowodowane paciorkowcami i gronkowcami, które mogą doprowadzić do ropnia wymagającego chirurgicznej interwencji, nacieku zapalnego, płonicy przyrannej, a także ropnego zapalenia skóry oraz tkanki podskórnej;
• odwodnienie, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc.

Nawet przy braku powikłań ospa wietrzna jest uciążliwa dla chorego dziecka i jego rodziców:

• dziecko jest marudne, często gorączkuje;
• wysypka swędzi i maluch ma silną ochotę drapać skórę (trudno jest wytłumaczyć małemu dziecku, by tego nie robiło);
• gdy w jamie ustnej obecne są wykwity, dziecko niechętnie spożywa posiłki, może również odmawiać przyjmowania płynów;
• leczenie ospy wietrznej trwa co najmniej dwa tygodnie – w tym czasie rodzice są zmuszeni wziąć wolne w pracy i zmienić swoje plany.

Szczepienia ochronne to najlepszy sposób profilaktyki ospy wietrznej. W kilkunastu krajach wprowadzono obowiązkowe szczepienia przeciw tej chorobie, dzięki czemu udało się doprowadzić do spadku zachorowań.