Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Paweł Baljon

Zapalenie nerek

Avatar placeholder
29.09.2020 11:53
Zapalenie nerek
Zapalenie nerek

Zapalenie nerek u mężczyzn może stanowić czynnik ryzyka niepłodności. Często jest powiązane z gruczolakiem gruczołu krokowego. Jego rozrost w wyniku stanu zapalnego skutkuje uciskiem na cewkę moczową i jej zwężeniem.

Taka sytuacja może utrudniać wydostawanie się nasienia na zewnątrz podczas ejakulacji i prowadzić do wytrysku wstecznego lub całkowitego jego braku. Zapalenie nerek wywołuje ból podczas oddawania moczu i może grozić ryzykiem rozwoju zakażenia układu moczowo-płciowego, dlatego tak ważna jest profilaktyka.

spis treści

1. Odmiedniczkowe i kłębuszkowe zapalenie nerek

Zapalenie nerek należy do jednych z wielu zakażeń układu moczowego. Można wyróżnić zasadniczo dwa typy zapalenia nerek - ostre zapalenie odmiedniczkowe i ostre zapalenie kłębuszkowe. W objawach są one do siebie podobne, ale mają inną patogenezę.

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek pojawia się po przejściu zapalenia z pęcherza moczowego do górnych części układu moczowego, czyli nerek. Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek występuje z reguły po infekcjach, najczęściej po infekcjach gardła i stanowi powikłanie choroby pierwotnej. Zapalenie kłębuszków nerkowych pojawia się najczęściej w ciągu trzech tygodni od infekcji gardła, np. od zachorowania na anginę czy na zapalenie gardła. Kłębuszkowe zapalenie nerek, zwane poinfekcyjnym, jest wtórne wobec zakażeń bakteryjnych, zwłaszcza zakażeń paciorkowcami.

Zobacz film: "Choroby, na które powinnaś się zaszczepić przed ciążą"

Część przypadków zapalenia kłębuszków nerkowych nie daje objawów i może nie pozostawiać śladów. Czasami pacjenci skarżą się na uczucie zmęczenia i rozbicia. Często dolegliwości pojawiają po przebyciu chorób infekcyjnych (wirusowych lub bakteryjnych) z towarzyszącą gorączką.

Po kilkutygodniowej poprawie i normalizacji temperatury gorączka pojawia się ponownie; może zmniejszyć się ilość oddawanego moczu. Mocz może być mętny z powodu obecności w nim białka lub zaczerwieniony z powodu obecności czerwonych krwinek.

Chorzy odczuwają pogorszenie samopoczucia, nie mają apetytu, czasem dołączają się problemy żołądkowe. Dochodzić może do obrzęków – głównie powiek, twarzy i okolicy kostek. Podwyższone ciśnienie tętnicze może stanowić przyczynę bólów głowy. Za brak poprawy w zdrowieniu odpowiadają antygeny bakterii skrzętnie „chowające się” w zakamarkach kłębuszków nerkowych.

2. Mechanizm powstawania kłębuszkowego zapalenia nerek

Kłębuszek nerkowy jest mikroskopijnym skupiskiem naczyń włosowatych. W jego obrębie dochodzi do filtracji płynu z naczyń włosowatych. Kłębuszek przepuszcza wodę z solami mineralnymi, a zatrzymuje krwinki i białka.

Mechanizm powstawania zapalenia kłębuszków nerkowych polega na umiejscowieniu się w drobnych naczyniach kłębuszka antygenów bakterii. Obce białko, jakim jest antygen, wyzwala reakcje obronne organizmu mające na celu zniszczenie antygenu. Prowadzi to do stanu zapalnego i uszkodzenia błony filtrującej krew w nerkach.

3. Objawy i czynniki ryzyka odmiedniczkowego zapalenia nerek

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, inaczej zwane jest ostrym zapaleniem miedniczek nerkowych. Związane jest najczęściej z przejściem zapalenia pęcherza moczowego.

Charakteryzuje się takim zespołem objawów, jak: gorączka, nagle występujące dreszcze, zaburzenia oddawania moczu, gwałtowne bóle pleców w okolicy lędźwiowej.

Czasami choroba przybiera nietypowy charakter – występuje tylko podwyższona temperatura lub dolegliwości ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, kolka nerkowa).

4. Co sprzyja zachorowaniu na odmiedniczkowe zapalenie nerek?

Czynniki ryzyka stanowią:

  • utrudniony odpływ moczu, np. cewnik założony do pęcherza;
  • zatkanie dróg moczowych, np. przez kamienie nerkowe;
  • wady rozwojowe dróg moczowych;
  • powiększenie gruczołu krokowego u mężczyzn;
  • zwężenie dróg moczowych utrudniających przepływ moczu;
  • choroby metaboliczne, np. cukrzyca;
  • leki przeciwbólowe zażywane w nadmiarze;
  • obniżona odporność organizmu;
  • zbyt mała ilość przyjmowanych płynów;
  • duża aktywność seksualna, tzw. choroba miesiąca miodowego.

U mężczyzn odmiedniczkowe zapalenie nerek pozostaje w związku z gruczolakiem prostaty, który może uciskać na cewkę moczową i prowadzić do jej zwężenia.

Konsekwencją takiego stanu jest utrudnione uwalnianie nasienia na zewnątrz ciała – może dochodzić do braku ejakulacji lub wstecznego wytrysku (nasienie podczas orgazmu nie jest wydalane na zewnątrz, tylko z powodu nieprawidłowego skurczu mięśni cewki moczowej cofa się do pęcherza moczowego), co uniemożliwia zapłodnienie i jest przyczyną niepłodności mężczyzn.

5. Leczenie zapalenia nerek

W przypadku kłębuszkowego zapalenia nerek istotne dla procesu leczenia jest pozostanie w łóżku, unikanie wysiłku fizycznego i oszczędzający tryb życia. Zaleca się dietę ubogą w białko i sól kuchenną. Należy często kontrolować masę ciała.

Podczas leczenia poinfekcyjnego zapalenia nerek ważna jest laboratoryjna ocena parametrów nerkowych, kreatyniny i mocznika. Terapia skierowana jest na zniszczenie bakterii odpowiedzialnych za stan zapalny nerek.

Chorym podaje się antybiotyki stosowane w dużych dawkach przez kilka tygodni. Poza leczeniem przeciwdrobnoustrojowym wprowadza się leki działające objawowo, leki wzmagające produkcję moczu, tzw. diuretyki oraz leki obniżające ciśnienie krwi.

W razie niewydolności nerek potrzebna jest dializa. Leczenie odmiedniczkowego zapalenia nerek polega na pozostaniu w łóżku i na przyjmowaniu zwiększonej ilości płynów. W przypadku bólu podczas oddawania moczu zaleca się leki rozkurczowe.

Należy unikać leków przeciwbólowych, ponieważ mają działanie uszkadzające nerki. W leczeniu zapalenia miedniczek nerkowych choremu podaje się antybiotyki przez kilka lub kilkanaście dni.

Gdy odmiedniczkowe zapalenie nerek ma charakter nawrotowy i wiąże się z zaburzeniami oddawania moczu, dobór antybiotyku wskazany jest według antybiogramu.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze