IgE całkowite – badanie, normy i wskazania
IgE całkowite to jedna z pięciu klas immunoglobulin, jakie wytwarza nasz układ odpornościowy. Jej prawidłowe stężenie we krwi jest bardzo niskie, jednak wzrasta w przypadku niektórych chorób. Na co wskazuje podwyższone IgE całkowite? Kiedy zleca się to badanie? I jakie są normy tego parametru dla określonych grup wiekowych? Przeczytajcie.
1. IgE całkowite. Co to jest?
IgE, czyli immunoglobulina E, po raz pierwszy została opisana w w 1967 roku (wcześniej białko to znane było jako przeciwciało reaginowe). Rok później, na międzynarodowej konferencji WHO, oficjalnie uznano odkrycie piątej klasy immunoglobulin, którą oznaczono symbolem E. To wydarzenie było przełomowe i przyczyniło się do znaczącego postępu diagnostyce chorób alergicznych.
IgE całkowite podwyższone obserwuje się bowiem m.in. w przebiegu alergii i chorób atopowych (np. atopowego zapalenia skóry). Dzieje się tak dlatego, że jedną z ich funkcji jest aktywacja komórek odpornościowych nazywanych komórkami tucznymi i bazofilami, które uwalniają substancje biorące udział w reakcjach alergicznych (m.in. histaminę). Kiedy mamy kontakt z alergenem, dochodzi do zwiększonej produkcji przeciwciał immunoglobulinowych E.
2. IgE całkowite – diagnostyka
Badania IgE całkowite najczęściej kojarzymy z alergią, kiedy to są zlecane, by sprawdzić, czy objawy, np. na skórze, są związane z nadwrażliwością układu odpornościowego. W literaturze specjalistycznej możemy jednak przeczytać, że całkowite stężenie IgE w surowicy ma małą wartość jako badanie przesiewowe w kierunku chorób alergicznych.
Są jednak schorzenia niealergiczne, w przebiegu których badanie krwi IgE całkowite ujawnia jego podwyższone stężenie. Należą do nich m.in.:
- zakażenia wirusowem np. Epsteina-Barr, Helicobacter pylori, Mycobacterium tuberculosis,
- choroby skóry, np. łuszczyca, łysienie plackowate, bielactwo,
- choroby nowotworowe, np. choroba Hodgkina, szpiczak IgE, rak płuca,
- pierwotne niedobory immunologiczne,
- zakażenie wirusem HIV,
- mukowiscydoza,
- choroba niedokrwienna serca,
- polekowe śródmiąższowe zapalenie nerek,
- alkoholowa marskość wątroby,
- małopłytkowość samoistna,
- wirusowe zapalenie wątroby typu A i B,
- celiakia.
3. Wysokie IgE całkowite a pasożyty
"W krajach rozwijających się wzrost IgE w surowicy częściej powodują zakażenia pasożytnicze niż choroby alergiczne. W odróżnieniu od infekcji bakteryjnych, wirusowych czy grzybiczych, zakażenia te mają z reguły charakter przewlekły i wiążą się zwykle z odpowiedzią układu immunologicznego gospodarza" – czytamy w artykule "Choroby i stany przebiegające z podwyższonym stężeniem immunoglobuliny E w surowicy" autorstwa Urszuly Nowickiej.
IgE całkowite wysokie najprawodpodobniej oznacza, że organizm próbuje ograniczyć inwazję pasożyta. Może się pojawić w przebiegu malarii, glistnicy, owsicy, lambliozy czy toksokarozy.
IgE całkowite powyżej 1000 u dziecka przy braku objawów alergii najczęściej skłania specjalistę do wykluczenia zakażenia pasożytniczego.
4. IgE całkowite – normy
Stężenie IgE w surowicy krwi jest ściśle związane z wiekiem pacjenta. Co ciekawe, produkcja immunoglobuliny E zaczyna się już około 11. tygodnia życia płodowego, początkowo w wątrobie, później również w płucach i śledzionie. Niewiele jest jej w chwili narodzin, ale stopniowo jej ilość zwiększa się w kolejnych latach, osiągając szczyt stężenia w surowicy między 10. a 15. rokiem życia.
Od drugiej do ósmej dekady życia stężenie immunoglobuliny E stopniowo się obniża (IgE całkowite niskie jest u osób po 75. roku życia).
IgE całkowite normy dla dzieci*:
- 0-5 miesiąc życia ≤ 13 IU/ml
- 6-11 miesiąc życia ≤ 34 IU/ml
- 1-2 rok życia ≤ 97 IU/ml
- 3 rok życia ≤ 199 IU/ml
- 4-6 rok życia ≤ 307 IU/ml
- 7-8 rok życia ≤ 403 IU/ml
- 9-12 rok życia ≤ 696 IU/ml
- 13-15 rok życia ≤ 629 IU/ml
- 16-17 rok życia ≤ 537 IU/ml
≥18 rok życia ≤ 214 IU/ml
Prawidłowe wartości stężeń IgE w zależności od wieku podano za: Napiórkowska-Baran K i wsp., Oznaczanie przeciwciał w codziennej praktyce. Część I – właściwości przeciwciał, Alergia Astma Immunologia 2019, 24 (2): 51-58
5. IgE całkowite: przygotowanie do badania
Wykonując badanie IgE całkowite u dziecka nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Dziecko nie musi być na czczo. By jednak łatwiej można było pobrać krew, zaleca się wypić przed badaniem większą ilość wody.
Ze względu na to, że podwyższone IgE całkowite może się pojawić w przebiegu wielu chorób, nie próbujmy samemu interpretować wyników. Jedynie lekarz, mający wgląd w całą historię choroby oraz badający pacjenta, może wyjaśnić, dlaczego stężenie immunoglobuliny E nie mieści się w normie.
