Nudności – co je powoduje?
Nudności to nieprzyjemne uczucie potrzeby zwymiotowania. Objaw ten budzi uzasadniony niepokój. Sprawdzamy, jakie są potencjalne przyczyny nudności, kiedy skonsultować się z lekarzem i czy istnieją naturalne metody łagodzenia tego problemu.
- 1. Nudności a wymioty: co to jest nudność i jakie są jej główne objawy?
- 2. Czy nudności są objawem innych stanów lub chorób?
- 3. Jakie są różnice między tymczasowymi nudnościami a chronicznymi?
- 4. Jakie są metody łagodzenia nudności?
- 5. Czy zmiany w diecie i nawykach żywieniowych mogą pomóc w radzeniu sobie z nudnościami?
- 6. Czy istnieją leki dostępne na receptę lub bez recepty na nudności?
1. Nudności a wymioty: co to jest nudność i jakie są jej główne objawy?
Nudności to nieprzyjemne uczucie potrzeby zwymiotowania z towarzyszącymi objawami ze strony układu nerwowego: bladością powłok skórnych, zimnym potem, ślinotokiem i tachykardią. Z kolei wymioty to gwałtowne wyrzucenie zawartości żołądka przez usta, przy znacznej objętości również przez nos.
2. Czy nudności są objawem innych stanów lub chorób?
Przyczyny nudności mogą wynikać z odruchu fizjologicznego (np. w przebiegu zatrucia), częściej jednak są objawem chorób przewodu pokarmowego lub innych narządów. Mogą pojawić się w przebiegu:
- nieżytu żołądkowo-jelitowego,
- zatrucia pokarmowego,
- nadwrażliwości pokarmowej,
- niedrożności jelita cienkiego lub/i grubego,
- chorobie wrzodowej żołądka,
- zapaleniu przełyku,
- depresji,
- jadłowstrętu psychicznego
- bulimii.
Nudności mogą też być objawem zawału ściany dolnej mięśnia sercowego oraz nadużycia alkoholu. Pojawiają się ponadto u chorych onkologicznie, zwłaszcza po chemioterapii i radioterapii. Osobną kategorią są nudności w ciąży, które w większości przypadków nie budzą niepokoju: są zwykle przemijające i nie wiążą się z patologiami płodu ani ciąży.
3. Jakie są różnice między tymczasowymi nudnościami a chronicznymi?
Nudności tymczasowe występują w przebiegu chorób o infekcyjnym charakterze, np. chorób zapalnych żołądka i jelit o tle wirusowym. Stosunkowo łatwo ustalić ich przyczynę. Z kolei nudności chroniczne występują stale i trudno wskazać, co je powoduje.
4. Jakie są metody łagodzenia nudności?
W przypadku wystąpienia nudności warto skonsultować się z lekarzem. Na podstawie wywiadu i badania fizykalnego może ustalić wstępną diagnozę, a tym samym włączyć odpowiednie leki. W razie potrzeby może również rozszerzyć diagnostykę: niektórzy pacjenci wymagają badań laboratoryjnych, obrazowych lub endoskopowych.
5. Czy zmiany w diecie i nawykach żywieniowych mogą pomóc w radzeniu sobie z nudnościami?
Wśród porad, jak pozbyć się nudności, duże znaczenia mają zmiany w diecie i nawykach żywieniowych:
- pij chłodną wodę małymi łykami,
- unikaj posiłków tłustych, słodkich i gorących,
- unikaj aktywności fizycznej po jedzeniu,
- jedz wolno i małe porcje,
- nie myj zębów zaraz po jedzeniu,
- jeśli nudności zwiazane są z chorobą zakaźną, uzupełniaj elektrolity.
Domowe sposoby na nudności stosuje się w pierwszej kolejności. Gdy te zawodzą, w zależności od przyczyny, lekarz może zlecić leczenie farmakologiczne.
6. Czy istnieją leki dostępne na receptę lub bez recepty na nudności?
Leki na nudności w większości są dostępne wyłącznie z przepisu lekarza. Niekiedy leczenie choroby podstawowej może pomóc wyliminować tę uciążliwą dolegliwość. W przypadku osób po chemioterapii stosuje się leki przeciwwymiotne dobrane właściwie do przyczyny i patomechanizmu nudności i wymiotów.