Zaćma
Zaćma, inaczej katarakta, to choroba oczu, w przebiegu której dochodzi do zmętnienia soczewki. Jakie są objawy zaćmy i jak można ją leczyć?
Wyróżnia się zaćmę wrodzoną oraz związaną z wiekiem (starczą), której pierwsze objawy mogą się pojawiać już ok. 50. roku życia. Zmiany widoczne są z reguły w obydwu oczach. Choroba objawia się zaburzeniami wzroku, których charakter uzależniony jest od umiejscowienia zmętnień.
Objawy zaćmy to na przykład:
• widzenie za mgłą,
• pogorszenie ostrości wzroku.
Zaćma początkowo rozwija się bezobjawowo. W zaćmie związanej z procesem starzenia się soczewki, zaćmie posterydowej i w przebiegu np. cukrzycy proces narastania zmętnienia soczewki może trwać od kilku miesięcy do kilku lat (w zależności od patofizjologii). Stąd często pacjent do okulisty zgłasza się dopiero, gdy zmiany w soczewce są zaawansowane.
1. Leczenie zaćmy
U większości chorych zaćma ulega pogłębieniu, dlatego konieczne jest podjęcie odpowiedniej terapii w celu poprawy jakości widzenia. Najczęstszą metodą leczenia zaćmy jest operacja polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu w to miejsce nowego, przejrzystego implantu. Zabieg wykonuje się w wielu klinikach okulistycznych i na większych oddziałach okulistycznych państwowych szpitali. W zdecydowanej większości przypadków pacjent może opuścić szpital w ciągu kilku godzin od wykonanej operacji. Gdy choroba nie jest zaawansowana, stosuje się przeciwzaćmowe krople do oczu. U niektórych pacjentów udaje się z ich pomocą spowolnić rozwój zaćmy.
2. Zaćma wrodzona
Zaćma może być wrodzona lub nabyta. Zmiany zaćmowe obejmują całą soczewkę lub tylko część jej struktury. Mogą występować rodzinnie i być wówczas przekazywane autosomalnie dominująco (zawsze mają postać obustronną), ale mogą również być asymetryczne. Zaćma wrodzona może powstać w wyniku zaburzenia rozwoju oka w okresie prenatalnym (najczęściej w I trymestrze ciąży). Za taki stan rzeczy odpowiadać mogą zakażenia wirusowe diagnozowane u matki (grypa, żółtaczka zakaźna, różyczka). Zaćma wrodzona może być również wynikiem dziedziczenia tej wady wzroku.
Umiejscowienie w soczewce oraz wygląd zmian stanowią dobre źródłoinformacji na temat typu zaćmy, jej etiologii i rokowania.
Objawy takie jak: oczopląs czy zez stanowią późne dowody wpływu zmętnienia na funkcje wzrokowe. Ich pojawienie się świadczy o tym, że czas najlepszy do podjęcia leczenia operacyjnego już minął. Ciągle jednak zabieg daje szansę na uzyskanie znaczącej poprawy.
Może się okazać, że zaćma wrodzona będzie wymagała leczenia operacyjnego. Dzieje się tak wówczas, kiedy potwierdzony zostanie istotny wpływ zmętnienia soczewki na widzenie. Operacyjne leczenie zaćmy powinno być przeprowadzone możliwie najwcześniej, by nie dopuścić do większego rozwoju choroby. To ważne również ze względu na rozwój dziecka, który w przypadku nieleczonych wad wzroku może być znacznie opóźniony.
Musisz to wiedzieć
Zaćma w wieku dziecięcym może powstać również jako powikłanie chorób oka. Pojawić się może wskutek odwarstwienia siatkówki, jaskry, stanów zapalnych. Upośledzenie wzroku wywołać może również zaćma cukrzycowa.
