Żylaki sromu w ciąży
Żylaki sromu w ciąży to dość częsta i bardzo wstydliwa dolegliwość wśród przyszłych mam. Żylaki krocza i warg sromowych pojawiają się zazwyczaj w trzecim trymestrze ciąży, kiedy kobieta ma już pokaźny brzuszek. Okolice intymne są silnie ukrwione, a w ciąży mogą być dodatkowo opuchnięte i powodować ból przy dotyku. Za powstawanie żylaków sromu w ciąży uznaje się zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety. Jak radzić sobie z żylakami krocza w ciąży?
1. Przyczyny żylaków sromu w ciąży
Za powstawanie żylaków sromu w ciąży odpowiedzialny jest podwyższony poziom hormonów płciowych, zwłaszcza estrogenów i progesteronu. Hormony ciążowe zwiększają podatność żył na rozciąganie się i poszerzanie, jednocześnie powodując zwiększony przepływ krwi w obrębie miednicy. Progesteron działa rozkurczająco na włókna mięśni gładkich, powodując nie tylko zmniejszenie napięcia żył, lecz również moczowodów, pęcherza moczowego czy jelit.
Żylaki sromu, pojawiające się najczęściej w ostatnich miesiącach ciąży, spowodowane są również uciskiem ciężarnej macicy na dolny odcinek żyły głównej dolnej i żył biodrowych. Powiększona w ciąży macica działa jak blokada – przyciska żyłę główną dolną do kręgosłupa i mięśni lędźwiowych. Gwałtowna zmiana pozycji ciężarnej od siedzenia do stania może powodować tak silny ucisk macicy na żyłę, że wywołuje nagły spadek ciśnienia krwi i grozi zasłabnięciem.
W ciąży wzrasta objętość krążącej w krwiobiegu krwi, zwiększony jest także wyrzut mięśnia sercowego. Taka sytuacja powoduje większy nacisk krwi na ściany naczyń krwionośnych, które mogą ulegać poszerzaniu. W ten sposób powstają żylaki okolic pochwy i sromu. Żylaki warg sromowych mogą niepokoić, jednak zazwyczaj nie są groźne i ustępują samoistnie po porodzie. Czasami są tak bardzo dokuczliwe, że sięgają do odbytu i mogą współwystępować z hemoroidami.
Czynniki, które sprzyjają występowaniu żylaków sromu w ciąży, to: uwarunkowania genetyczne, siedzący lub stojący tryb pracy, brak wystarczającej aktywności fizycznej, zaparcia, zniekształcenia stóp, otyłość i nadwaga, częste, gorące kąpiele, ogrzewanie podłogowe w mieszkaniu, wielokrotne ciąże występujące w niewielkich odstępach czasu.
2. Powikłanie żylaków sromu w ciąży
Powikłaniem żylaków w ciąży mogą być zakrzepy żylne, ponieważ krew ciężarnej jest zwykle bardziej lepka. Dość rzadką, lecz bardzo niebezpieczną sytuacją, jest zakrzepica żył miednicy mniejszej. Rozpoznanie tego typu zakrzepicy jest problematyczne, ponieważ oprócz dolegliwości dotyczących okolic kończyn dolnych i miednicy (np. uczucie ciężkich nóg, skurcze mięśni), pojawiają się problemy z układem moczowym (takie jak częstomocz, czy skąpomocz), pokarmowym (zaparcia i wzdęcia), a także specyficzne bóle podbrzusza. Choroba żylna u ciężarnych może być spowodowana wieloma czynnikami: krążeniowymi, mechanicznymi, hormonalnymi. Ciąża sprzyja powstawaniu żylaków sromu. Każde powikłanie żylaków w ciąży wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem.
3. Sposoby na żylaki sromu w ciąży
Objawy żylaków sromu są dość dokuczliwe: obrzęk okolic intymnych, ból krocza, zaczerwienienie warg sromowych, lekkie krwawienia. Aby złagodzić nieprzyjemne dolegliwości, pomocne jest leżenie w tzw. pozycji Simsa – leżenie na lewym boku z udami podciągniętymi w stronę brzucha, z poduszką pod pośladkami. Czasami pomaga również leżenie na boku z lekko uniesionymi nogami, opartymi o zrolowany koc czy sztywną poduszkę. Warto też unikać długotrwałego stania i jeśli można – zastępować pozycję stojącą siedzeniem lub leżeniem.
Nie bez znaczenia pozostaje noszenie odpowiedniej bielizny ciążowej. Należy unikać obcisłej – zwłaszcza w kroku – odzieży, która zaburza krążenie krwi i może powodować pogłębianie się problemu. W przypadku odczuwania dużego dyskomfortu z powodu żylaków sromu, trzeba o dolegliwościach poinformować lekarza prowadzącego ciążę. Ginekolog może przepisać odpowiednie leki flebotropowe, łagodzące objawy żylaków. Nie wolno stosować żadnych farmaceutyków bez uprzedniej konsultacji lekarskiej! Jeśli żylaki sromu są bardzo zaawansowane, poród naturalny może być utrudniony. W niektórych przypadkach, choć rzadko, zaleca się cesarskie cięcie.
Joanna Krocz