Interpretacja skrótów USG
Badanie USG jest najważniejszym i najdokładniejszym badaniem służącym ocenie rozwoju płodu w łonie matki. Pozwala ono uwidocznić zarówno pęcherzyk ciążowy, zarodek, jak i płód. Umożliwia wykonanie dokładnych pomiarów dziecka oraz pozwala na uwidocznienie jego narządów wewnętrznych, co jest wykorzystywane w ocenie prawidłowego wzrastania płodu oraz w diagnostyce wad rozwojowych. Tak szerokie możliwości badania USG oraz bezpieczeństwo jego stosowania sprawiają, że zwykle jest ono wykonywane w trakcie ciąży wielokrotnie, choć według wytycznych wystarczają w zupełności trzy badania w całym przebiegu ciąży (między 11. a 14. tygodniem, między 18. a 22. tygodniem oraz po 30. tygodniu). W zależności od wieku ciążowego ocenia się inne elementy struktur zarodka i płodu oraz wykonuje odmienne pomiary. Wszystkie te wyniki są umieszczone na zdjęciach oraz w opisie badania USG. Zwykle jednak stosowane są tam różnorodne skróty, które osobie niezwiązanej z medycyną trudno jest rozszyfrować i zinterpretować ich znaczenie. Warto więc zapoznać się z najważniejszymi z nich.
1. Częste skróty USG
- GS – średnica pęcherzyka ciążowego – pęcherzyk ciążowy można uwidocznić dopochwowym badaniem USG już w 4. tygodniu ciąży; ma on wtedy średnicę około 3-4 mm i wzrasta codziennie o mniej więcej 1,1 mm; na podstawie jego wielkości można oszacować wiek ciążowy, natomiast stwierdzenie jego zbyt powolnego przyrastania może świadczyć o zaburzonym rozwoju jaja płodowego i zagrażającym poronieniu.
- YS – pęcherzyk żółtkowy – ważna struktura dla życia zarodka widoczna w badaniu USG między 6. a 12. tygodniem ciąży; podczas badania mierzy się jego średnicę.
- NT – przezierność karkowa – ocenę przezierności karkowej dokonuje się między 11. a 14. tygodniem ciąży; zbyt duża wartość tego parametru jest związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zespołu Downa.
- NB – kość nosowa – ocena budowy kości nosowej płodu jest dokonywana łącznie z badaniem przezierności karkowej między 11. a 14. tygodniem ciąży; jej nieprawidłowa budowa podobnie jak zbyt duża przezierność karkowa może występować w zespole Downa.
- FHR – częstość akcji serca płodu – można ją ocenić już od 6. tygodnia ciąży, ale zwykle dokonuje się tego podczas pierwszego badania USG pomiędzy 11. a 14. tygodniem; prawidłowo waha się między 100. a 140. uderzeń na minutę, a wartości nieprawidłowe mogą się wiązać z ryzykiem wad serca lub zagrożeniem dla płodu.
- AFI – wskaźnik płynu owodniowego – jest to wskaźnik obliczany przy wykorzystaniu badania USG określający w przybliżeniu ilość wód płodowych; wartość prawidłowa obliczana jest na podstawie siatek centylowych, wartości poniżej normy świadczą o małowodziu, natomiast wartości powyżej normy o wielowodziu.
2. Inne skróty USG
- CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa – jest to odległość mierzona od czubka głowy do kości ogonowej; pomiar ten jest wykonywany między 6. a 14. tygodniem ciąży i służy najdokładniejszej ocenie wieku ciążowego; uzyskany wynik porównuje się do siatek centylowych.
- BPD (wymiar dwuciemieniowy główki płodu), HC (obwód główki płodu), CER lub TCD (wymiar poprzeczny móżdżku), LV (szerokość komory bocznej mózgu) oraz OFD (wymiar potyliczno- czołowy) – parametry te mierzy się w badaniu USG między 18. a 22. tygodniem ciąży; służą one ocenie wieku ciążowego oraz diagnostyce nieprawidłowości, jak na przykład wodogłowie u płodu.
- FL (długość kości udowej) oraz AC (obwód brzucha) – kolejne parametry służące ocenie wieku ciążowego i wzrastania płodu oceniane w II trymestrze ciąży.
- AUA (średni wiek ciąży według USG), EDD lub TP (przybliżona data porodu, termin porodu), EFW (przybliżona waga płodu) – dane te szacuje się właśnie na podstawie wymienionych wcześniej wymiarów zarodka czy płodu; są one stosunkowo dokładne, a błąd pomiaru nie jest zbyt duży.
- OM lub LMP- ostatnia miesiączka/data ostatniej miesiączki.
Do rzadziej wykorzystywanych skrótów USG należy APAD (przednio-tylny wymiar brzucha), APTD (przednio-tylny wymiar klatki piersiowej), IOD (odległość międzygałkowa wewnętrzna), OOD (odległość międzygałkowa zewnętrzna), TAD (wymiar poprzeczny brzucha), TIB (długość kości piszczelowej), TTD (poprzeczny wymiar klatki piersiowej), ULNA (długość kości łokciowej). W przypadku USG z funkcją Doppler używa się także skrótu MCA (tętnica środkowa mózgu), PI (wskaźnik pulsacji naczyniowej), RI (wskaźnik oporności naczyniowej), S/D (stosunek skurczowo/rozkurczowy),UA (tętnica pępowinowa).