To coraz większy problem. Nie ma tygodnia, by taki noworodek nie trafiał na oddział
- Kobieta w ciąży musi pamiętać, że jeśli ona pije alkohol, to jej nienarodzone dziecko, które rozwija się pod jej sercem, również pije alkohol - mówi bez ogródek neonatolog dr Ewa Idziakowska-Głuszczak. Lekarka alarmuje, że nie ma tygodnia, by na jej oddziale nie pojawił się noworodek wymagający hospitalizacji z powodu lekkomyślności jego matki.
1. Pijące ciężarne – rosnący problem?
W Polsce FAS (ang. fetal alcohol syndrome, alkoholowy zespół płodowy) dotyka rocznie czworo na tysiąc dzieci (około 1200). To więcej niż rodzi się dzieci z zespołem Downa. Dodatkowo aż 20 na 1000 dzieci doświadcza uszkodzeń układu nerwowego z powodu picia przez matkę nawet niewielkich ilości alkoholu na początku ciąży.
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) w raporcie z 2020 roku ujawnia, że do picia alkoholu w ciąży przyznało się niewiele ponad siedem proc. kobiet, przy czym prawie połowa deklarowała, że piła alkohol w tym okresie więcej niż jednokrotnie. Jedna z respondentek powiedziała, że piła w czasie ciąży przynajmniej raz w miesiącu.
- Większość uszkodzeń w układzie nerwowym nie ma charakteru tych ciężkich i są znacznie łagodniejsze i mniej widoczne. To oznacza, że przez wiele lat mogą pozostawać nierozpoznane i kiedy dziecko, na przykład na etapie szkolnym, zaczyna mieć problemy, rodzice się zastanawiają, co się dzieje - mówi w rozmowie z PAP neuropsycholog dr Teresa Jadczak-Szumiło.
2. Pije matka, pije dziecko
- Alkohol bardzo łatwo przenika przez łożysko do płodu. Już po czterdziestu minutach od spożycia alkoholu przez kobietę ciężarną stężenie alkoholu we krwi płodu jest zbliżone do stężenia alkoholu we krwi kobiety ciężarnej - wyjaśnia w rozmowie z PAP dr Idziakowska-Głuszczak z Kliniki Neonatologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Lekarze nie mają wątpliwości, że alkohol to trucizna, a żadna jego ilość nie pozostaje bez wpływu na organizm dorosłego człowieka. W przypadku płodu sytuacja jest jeszcze bardziej dramatyczna. Nie ma on w pełni wykształconej wątroby, która choć częściowo mogłaby zminimalizować toksyczny wpływ etanolu.
Neonatolog zaznacza, że alkohol może uszkadzać wszystkie tkanki płodu.
3. Czym jest FASD?
W ramach FASD mogą wystąpić wady wrodzone m.in. serca czy kości, objawiając się zniekształceniem twarzoczaszki (dysmorfia twarzy), ale też płuc czy układu wydalniczego.
Dr Idziakowska-Głuszczak zwraca uwagę, że wśród najczęstszych skutków FASD jest też skrajne wcześniactwo, kiedy dziecko rodzi się z masą urodzeniową trzykrotnie niższą od prawidłowej, czyli ok. 1 kg.
Jednak najbardziej wrażliwa na alkohol jest tkanka nerwowa.
- Uważa się, że ekspozycja płodu na alkohol jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności intelektualnej, której można zapobiec. I jest najczęstszą przyczyną wystąpienia wad wrodzonych, którym też można zapobiec – tłumaczy ekspertka.
FASD może się objawiać:
- nadpobudliwością,
- nadwrażliwością na dotyk lub przeciwnie – "niedoczuciem",
- problemami z pamięcią,
- problemami z uczeniem się,
- problemami z rozpoznaniem bodźców z zewnątrz,
- problemami z utrzymaniem koncentracji.
Mimo rosnącej świadomości i kampanii społecznych ukierunkowanych na uświadomienie szkodliwości alkoholu nadal na oddziałach noworodkowych i położniczych pojawia się niemały odsetek pijących ciężarnych.
Źródło: PAP/MediaRoom
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl