Wymaz w ciąży

Wymaz w ciąży (czyli po prostu badanie cytologiczne) jest niezbędnym badaniem wykonywanym na początku i na końcu trwania ciąży, czyli raz w pierwszym, a raz w trzecim trymestrze. Jest to badanie przesiewowe, czyli wykonywane profilaktycznie, nawet jeśli kobieta nie uskarża się na żadne dolegliwości, także u kobiet, które nie są w ciąży. Zaleca się, aby takie badanie było wykonywane raz na rok, a w przypadku nieco gorszych wyników co pół roku.

1. Do czego służy wymaz w ciąży?

Wymaz w ciąży jest badaniem wykrywającym przede wszystkim raka szyjki macicy lub stan przednowotworowy. W bardzo wczesnej fazie choroby leczenie przeciwnowotworowe jest skuteczne, jednak przy większym zaawansowaniu raka, leczenie zmniejsza swoją skuteczność. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrywanie choroby.

2. Jak przeprowadzany jest wymaz w ciąży?

Wymaz w czasie ciąży jest przeprowadzany identycznie jak wymaz u kobiety, która nie jest w ciąży. Jest to badanie bezbolesne i całkowicie bezpieczne. Kobieta kładzie się na fotelu ginekologicznym, a lekarz zakłada wziernik i pobiera komórki nabłonka z części pochwowej szyjki macicy (czyli z najniższej części macicy). Robi to za pomocą specjalnej szpatułki lub szczoteczki, zdrapując materiał do badania. Niektóre kobiety odczuwają w tym momencie lekki dyskomfort.

Ważne, aby to badanie wykonać przed innymi badaniami w obrębie pochwy, gdyż mogą one zafałszować wynik. Ginekologiczne badanie palpacyjne czy USG dopochwowe można wykonać dopiero po cytologii. Konieczne jest odpowiednie przygotowanie do cytologii. Badanie cytologiczne wykonuje się po dwóch-trzech dniach wstrzemięźliwości płciowej. Przez kilka dni nie powinny być stosowane także żadne leki dopochwowe.

3. Wyniki badania cytologicznego

Zobacz film: "Żelazo w ciąży"

Wyniki badania cytologicznego podaje się w skali Bethesda (The Bethesda System - TBS), chociaż jeszcze zdarzają się wyniki podawane w skali Papanicolau, której już nie powinno się używać. Skala Papanicolau podaje wynik cytologiiw stopniach – od I do V:

• I stopień – prawidłowe komórki;
• II stopień – obecność komórek zwyrodniałych, nienowotworowych;
• III stopień – obecność komórek dysplastycznych, sugerujących stan przednowotworowy;
• IV stopień – obecność komórek dysplastycznych i nowotworowych;
• V stopień – obecność licznych komórek nowotworowych.

Skala Bethesda obejmuje bardziej szczegółowy opis stanu komórek pobranych z pochwy:

• A – określa się typ preparatu cytologicznego (np. rozmaz cytologiczny, ThinPrep);
• B – jakość pobranej próbki (B I – rozmaz nadaje się do badania, B II – rozmaz nie nadaje się do badania);
• C – ogólna charakterystyka pobranego rozmazu (C I – nie ma komórek dysplastycznych ani nowotworowych, C II – nieprawidłowy obraz cytologiczny, C III – inne cechy komórek);
• D – ocena rozmazu z wykorzystaniem urządzeń;
• E – badania dodatkowe;
• F – wynik (F I – brak komórek dysplastycznych i nowotworowych; jeśli występują infekcje i zmiany nienowotworowe, są opisywane, F II – inne zmiany, np. endometrialne, F III – nieprawidłowe komórki nabłonkowe lub gruczołowe, F IV – inne nowotwory złośliwe).

Po wykonaniu cytologii może się okazać, że konieczne są bardziej specjalistyczne badania.