Alergia pokarmowa

Alergia pokarmowa często diagnozowana jest już u małych dzieci, nawet tych karmionych wyłącznie mlekiem matki. Mówi się wówczas o nietolerancji pokarmowej.

1. Czym jest alergia?

O uczuleniu mówimy, gdy układ immunologiczny reaguje na alergen, który uważa za niebezpieczny dla organizmu. Mamy zatem do czynienia z nadwrażliwym układem odpornościowym. Jego zadaniem jest bowiem walka jedynie z wirusami i bakteriami, a w kontakcie z alergenem zachowuje się tak, jakby walczył z drobnoustrojem. Najczęściej diagnozowana jest alergia pokarmowa. Ujawnia się ona po kontakcie z określonym pokarmem lub substancją w niej zawartą. Na wystąpienie nadwrażliwości pokarmowej wpływ mają czynniki genetyczne, zbyt szybkie wprowadzenie do diety niemowlęcia pokarmów stałych, zbyt krótki czas karmienia piersią.

2. Alergia pokarmowa a atopowe zapalenie skóry

Alergia pokarmowa w zdecydowanej większości przypadków łączy się z atopowym zapaleniem skóry. Diagnozuje się ją już u niemowląt. Objawy mogą dotyczyć jednego narządu lub całego układu jednocześnie. Wyróżnia się następujące typy alergii pokarmowej: nadwrażliwość żołądkowo-jelitową, nadwrażliwość skórną, nadwrażliwość z układu oddechowego i/lub uszu, nadwrażliwość z niedożywieniem przewlekłym, nadwrażliwość wstrząsową, inne: niedokrwistość, znaczny niedobór masy ciała, nadpobudliwość. Uczulić może każdy produkt spożywczy, jednak naukowcy z Europy przyjęli listę 14 produktów najczęściej wywołujących alergię. Należą do nich: krowie mleko, mięso, jaja kurze, gluten, orzechy, skorupiaki, mięczaki, pomidory, owoce cytrusowe, zboża, soja, ryby, seler i dwutlenek siarki. W przypadku dzieci najczęściej rozpoznawana jest alergia na mleko (dokładniej na białko mleka krowiego).

3. Objawy alergii pokarmowej u dzieci powyżej 3. roku życia

Są to: zmęczenie, obrzęknięte lub podkrążone oczy, uczucie lub objawy zatkania nosa, wycieranie nosa ręką z powodu stałego wycieku wydzieliny śluzowej, obecność poprzecznej zmarszczki na nosie, obłożony język, różne nawyki mimowolne (tiki, grymasy twarzy, dłubanie w nosie, pocieranie go, chrząkanie, przetykanie – fukanie, chrapanie, obgryzanie paznokci), niedobór masy ciała. Gdy alergia pokarmowa zostanie zdiagnozowana, wówczas konieczne jest wprowadzenie diety eliminacyjnej. Za gwałtowny wzrost alergików – jak uważają specjaliści – odpowiada zanieczyszczenie środowiska, jak również postęp cywilizacyjny (rozwój technologii i medycyny). W przypadku alergii pokarmowej niebagatelne znaczenie mają również substancje masowo dodawane do produktów żywnościowych (barwniki, konserwanty, spulchniacze). One również odgrywają znacząca rolę w przypadku alergii.

4. Typowe objawy nadwrażliwości pokarmowej

Należą do nich: wymioty, biegunka, zaparcia, krew w stolcu, zmiany skórne (np. u dzieci tzw. lakierowane policzki), bóle głowy, migreny, zawroty głowy, * zaburzenia widzenia.

By zapobiec rozwojowi alergii u dzieci, konieczne jest zdrowe odżywianie się w czasie ciąży oraz jak najdłuższe karmienie piersią noworodka i niemowlęcia. Najnowsze zalecenia mówią o karmieniu mlekiem matki do ukończenia przez dziecko 2. roku życia. W mleku matki znajdują się wszystkie najcenniejsze składniki, jakie dziecko może otrzymać. Działa ono niczym antybiotyk i szczepionka, bo maluch pijąc mleko z piersi, otrzymuje przeciwciała matki. Chronią one nie tylko przed atakiem wirusów, ale też alergenów.
Do ukończenia przez dziecko 6. miesiąca powinno być ono karmione wyłącznie piersią. Dopiero w drugim półroczu życia można powoli myśleć o rozszerzaniu diety niemowlęcia. W tym celu podaje się mu pojedynczy produkt (zaczynając od warzyw), który serwujemy przez kilka kolejnych dni, by sprawdzić, czy nie wywoła on reakcji uczuleniowej. W przypadku alergii pokarmowej niezwykle ważnym aspektem terapii jest unikanie produktu uczulającego. W tym celu należy bardzo dokładnie czytać etykiety.