Kiła w ciąży
VDRL wykonuje się w ciąży by wykluczyć lub potwierdzić u kobiety ciężarnej zakażenie kiłą. To jedno z podstawowych badań przesiewowych w ciąży. Ujemny wynik badania VRDL to brak zakażenia, ale dodatni nie oznacza jednoznacznie kiły.
Kiła w ciąży wykrywana jest dzięki tzw. badaniu WR, zwanemu również próbą Wassermanna. Test wykrywający obecność kiły u płodu jest bardzo ważnym badaniem, ponieważ pozwala uniknąć wielu zagrożeń zdrowia i życia dziecka, w tym wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Próba Wassermanna wykrywa obecność bakterii krętka bladego u dziecka w łonie matki. Wczesne wykrycie choroby, tzn. przed 16 tygodniem ciąży, umożliwia skuteczne leczenie antybiotykowe. Bakterie wywołujące kiłę przenikają przez łożysko do organizmu dziecka tylko do 16 tygodnia ciąży. Jeśli kobiecie ciężarnej poda się antybiotyk, maleństwo jest chronione przed chorobą.
1. Zakażenie kiłą
Kiła należy do chorób przenoszonych drogą płciową. Zakażenie krętkiem bladym jest wynikiem stosunku płciowego-analnego, oralnego lub pochwowego z osobą zakażoną. Na zachorowanie narażone są również osoby zdrowe wskutek pocałunku z osobą zakażoną, u której zmiany kiłowe obecne są w gardle. Ryzyko zarażenia się kiłą wzrasta przy każdym uszkodzeniu skóry osoby zdrowej podczas stosunku płciowego z osobą zainfekowaną. Brak diagnozy, a więc i właściwego leczenia schorzenia, może skutkować wieloma powikłaniami, takimi jak zaburzenia widzenia, uszkodzenia układu nerwowego i krążenia, zaburzenia psychiczne, uszkodzenia stawów i kości, a także całkowita utrata wzroku. W niektórych przypadkach kiła może prowadzić nawet do zgonu. W przebiegu ciąży kobiety chorującej na kiłę może dojść do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu poprzez dopływającą do niego krew matki.
Kiła w ciąży prowadzi często do wewnątrzmacicznej śmierci płodu albo do urodzenia dziecka z poważnymi wadami rozwojowymi. U osób chorujących na kiłę możliwe jest ponowne zakażenie, ponieważ organizm nie wytwarza odporności immunologicznej na bakterie krętka bladego. Krętki blade przedostają się przez pierwotne miejsce zakażenia i szybko się namnażają. Rozsiew bakterii następuje drogami chłonnymi i drogą krwi. Zakażenie krwi prowadzi do choroby ogólnoustrojowej. Obfity rozwój bakterii kiły ma zwykle miejsce w węzłach chłonnych i w tkankach w pobliżu miejsca zakażenia. W trzy tygodnie od momentu infekcji krętki blade są obecne w płynie mózgowo-rdzeniowym. Do lekarza należy się zgłosić w przypadku podejrzenia zakażenia i stwierdzenia zmian skórnych (owrzodzenia, czerwonawa plamista wysypka, grudki). Profilaktyka kiły polega przede wszystkim na używaniu prezerwatywy w czasie stosunku płciowego. Do chwili obecnej nie istnieje szczepionka przeciwko kile.
2. Zagrożenia ciąży związane z zachorowaniem na kiłę
Począwszy od piątego miesiąca ciąży, u chorej na kiłę ciężarnej istnieje niebezpieczeństwo zakażenia płodu. W zależności od okresu choroby kobiety, może dojść do śmierci dziecka w łonie matki lub do powstania poważnych wad rozwojowych u płodu. Można temu zapobiec poprzez stosowanie penicyliny lub erytromycyny, począwszy od czwartego miesiąca ciąży. Jeśli kiła w ciąży pozostaje niezdiagnozowana lub niewykryta, ryzyko powikłań dla płodu jest bardzo duże. Częstym powikłaniem jest poród przedwczesny, z czego większość noworodków umiera krótko po przyjściu na świat. Nawet jeśli dziecko przeżyje poród, istnieje duże ryzyko ujawnienia się choroby w późniejszym okresie jego życia. Najczęstsze powikłania kiły wrodzonej u dzieci, to: zapalenie rogówki oka, kiłowy nieżyt nosa, powiększenie wątroby, pęcherzyca kiłowa, głuchota.
Obecnie, dzięki skutecznej profilaktyce i rozwojowi medycyny, kiła wrodzona, a więc przeniesiona z matki na dziecko, występuje bardzo rzadko. Zdarzają się jednak przypadki zgonu noworodków tych matek, które w porę nie podjęły leczenia. Warto zatem wykonać odpowiednie badania w ciąży, by przyjście dziecka na świat było bezpieczne i szczęśliwe. Odczyn Wassermanna to badanie niezwykle ważne. Im szybciej zdiagnozowana kiła w ciąży, tym łatwiejsze jej leczenie i mniejsza szkodliwość zakażenia dla dziecka.
Joanna Krocz